گەبڵە/بەگڵە"ی بژناسمێ/هومایون موحەممەدنژاد
(گەبڵە/بەگڵە)بە زوانی هەورامی جە بەشوو( هەورامانوولهۆنی(ئێران و کوردەسانوو عێراق) و هەورامانوو تەختی)ئی گیواوه کە لاو ئێمەو وریۆ نامێ فارسیەش سینەکبکی و نامێ عێلمیەش Bongardia chrysogonum جه خانوادەو Podophyllaceae
دەسوەشی کاکەمەحفووز ئەدوایی گیواوئەژناسی کەرمێ پەی ئەرەنیای نامۆ گیواوی جە زوانی عێلمی ئارۆی .
گیواوێو کە جە هەورامانە مزیۆ و تەنیا گوڵەکەش(پێسەو هۆشوو هەنگووری) هەر پێسەو ئەو گیواوەکا سوور کریۆوە و گەرەکما بۆ تاڵیش کەم بۆوە، وزمێش دلێ ئاوێ و دماو ئانەیە قوڵێوش شانا ئاوەکێش مجمێ و دماتەر ،سوورش کەرمێوە ، وێش تەنیا ،چەنی هێڵەی ، خۆرشتش فرە تەمدارا ، جە بازاریچەنە، ورەشیۆ و پەی سڵامەتی و دەرمانوو نەوەشیەکا ،تایبەت پەی ڕەوان بیەو ونێ جە ڕەگەکانە ،واتەو ئینەیچە کە گەبڵە پەی کەسیوی فشاروو ونێش بۆ سفارش نمەکریۆ ،جە کتێبەکە قەدٚیمیەکا، جە قازانجوو گەبڵەی ،نامێ فرێش بریەنە.
واتەو ئینەیە گەڵاو گەبڵەی دوور جە گوڵەکەیش مزیۆ و نێرەکەش سەروو زەمینی دیارا ،ئەڵبەت بڕێو جار ساقەسوورەکەش زووتەر دیاری مدٚۆ و سەرەو شەرمیش کۆمنانەرە و مشیۆ یەواش کڵاوەو هۆشەهەنگوورەکێش جە زمینەنە بارمێ بەر.
تەرەفدارێ واردەو ئی گیواوەیە نەک جە،هەورامانانە ،تایبەت شارەکاو تەوێڵێ و بیارێ ،جە شارەزوور ،هەڵەبجە و سلێمانیەنە فرێنێ ،کوردەسانوو ئەودیمی نامێ ئی گیواوەیە(گەبڵە،گەپڵە،تەڕۆیا کەوان،ترشۆیا کەوان، ترشۆیا لەگلەگ، Geple)نامێ بەرا.
ئی گیواوە جگە جە هەورامانانە مزیۆ جە بەشوو کۆماسی مەریوانیچ کە تایبەت ئا یاگێ ناموو دەگاکێشا و هانە و چەم و دووڵەشا بە هەورامیێنێ ،تاودێ پەی زانیاری فرەتەر سەردانوو پەلیانەو هەورامان هانەبەرچەمی بکەردێ
http://haneberchem.mihanblog.com/post/1506
درباره این سایت