هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م



هاگاداری پەی مەجەلە و نەشریەو"وانیار"وو زانشتگاو کوردەسانی

@Atabak977:
سڵام و حورمەت خزمەتوو قەڵەم بە دەساو زەحمەت کێشاو فەرهەنگ و زوانی هەورامینە
حەر پاسە کە ئاگاداریتا هەن دانشگا کوردستاننە کانوونێ هەن بە نامێ کانوونوو ئەهوورای کە ترخان دریان بە فەرهەنگ و زوانی هەورامیوه. جە سالە وەڵینەکا  نەشریە هەورامیچ بییەن بە نامێ کانوونیوە  بە ڵام بە داخەوە چوون نەپەرسیانشۆ پەی حەر نامێش نەمەنێنە دەورەو ساڵێن کەوتەنا شۆنوو کارەکاش ئیسە موجەوزش گرتەنم 
ئیی نەشریە بە نامێ  (وانیار) ئیشەڵڵای جە ڕۆدیاروو ئارۆلای دەس کەرۆ بە کاروو وێش 
ساحێب ئێمتیازوو نەشریەی  ئینا نامێ کانوونوو ئەهوورایوە  
مودیر مەسئوول و سەردەبیریچش  وچکلەو گردیتا مننا (ئەرشەد ئەتابەک)
گەرەکمان بە کۆمەکی خوایوە و شمەی قەڵەم بە دەسیوە پەی ئیی مانگوو ئابان ئەوەڵین شمارەیش چاپ کەرمێ  پی بۆنەوە  داوا کەروو جە گردوو ئازیزا هەرکەس کە  مەتڵەبش هەن شێعرەش هەنە داستانەش هەنە کیانۆما پەی شۆنوو بەڕڕەسیشرە ئەگەر تەئید کریا چاپ بۆ  

نەشریەو وانیار بە زوانی هەورامی چاپ بۆ جە یەرێ بەشا(فرهنگی_اجتماعی_علمی) 
حەرپاسە ئیی نەشریە ماهنامەن  گرد مانگێ چاپ بۆ 
بەڵام چوون ئیسە شمارەی یەکەمشا پەی ئەوەڵین شمارەی بابەتێ تایبەتما دیاری نەکەردەن  هەرکەس جە هەر بەحسێنە مەتڵەبش هەن تاوۆ کیانۆش پەیما  

مەتڵەبوو وێتا تاودێ کیاندێ پەی تلێگرامەکەیم بە شمارە تەلەفوونوو 
09337463578
@Atabak977
    ئەرشەد ئەتابەک

کوڵەداستان/ڕابێرت کیوسکی/ بە هەورامی: بێهرووز موحەممەدپوور(شارۆ)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
درووس وەختێوە کە خەڵکوو شاری قەرزارێ بێنێ و هەرکامشا سەروو بنج و بناوانوو متمانەیشاوە ژیوێنێ، کابرایێوە فرە دۆڵەمەند مەی دلێ شاری. ئاد ملۆ دلێ تەنیا هۆتیلەو شاری، ئەسکەناسێوە ۱۰۰ دولاریە منیۆ سەروو پێشخانوو هۆتێلەکێ و پەی چەم پەنەکەوتەی ئۆتاقەکێش و پەسننایش ملۆ دوەنۆهۆموو سەری. 
ساحێبوو هۆتێلەکێ، ئەسکەناسەکێ هۆرگێرۆ و چی مەودا زەمەنیەنە ملۆ تا قەرزەکەیش بدۆوە بە قسابی. قەساب، ئەسکەناسەکێ هۆرگێرۆ و بە پەلە ملۆ پەی مەزرەعەو پەروەرنای خووگی. ساحێبوو مەزرەعەکەی پەلەپەل ئەسکەناسەکێ بەرۆ و مدۆش بە ئا کەسیە ئاڵف و سۆتەمەنیش پەی کیانان. ئادیچ بە پڕتاف وێش یاونۆ لاو دارووغەو شاری، کە قەرزارش بیەن. دارووغە، ئەسکەناسەکێ بە پەلە بەرۆ پەی هۆتێلێ و مدۆش ساحێب هۆتێلی!
چوون وەختێ کە ڕەفێقێوەش بیەبێ مێمانش، شەوێشا چاگە مووسۆ و ئادیچ سەروو ئێعتێباری کرێهاش کەردێبێ تا دمایی پووڵەکەش پەی بارۆ.
ئیسە هۆتێلدارەکە ئەسکەناسەکێش نیێنە سەروو پێشخانەکەیوە. چی وەختانە کابرای دۆڵەمەن دماو دیەی ئۆتاقێ هۆتێلەکێ، گێڵۆوە و ئەسکەناسە ۱۰۰دولاریەکێش هۆرگێرۆوە و ماچۆ جە ئۆتاقەکاش وەشم ناما و شاری جیا مازۆ.
چی بەینەنە هیچکەسێ نەبیەن ساحێبوو زەڕەکەی، بەڵام هیچکام چی شارۆمەندا قەرزار نیا و قەرزوو وێشا دانەوە و وەشبینانە تەماشەو دماڕۆی کەرا.

۹۸/۸/۳


داستانەی هەورامیێ "کۆڵبەری/موحەممەد کەریمی

بە نامێ خودٚای گەورەی
کۆڵبەری
زمسان، سەخت و دڵڕەق بێ!  بۆران کەرێ و تفت کەرد٘ێ ئاسمان، بیێ! تا وێم یاوناوە یانە، وەخت بێ ڕەق بووە! پا حەزە بەرەکەم کەرد٘ۆ، بە جێڕەو بەرەکەی، ئاسۆی کۆڕم وەرمەنە چڵاکیارە!

ئاما پێوایمۆ:

تاتە گیان خێر بەیۆ. چی دێر ئامایۆ؟

فرە بێ تاقەتت بێنێ…!”

ڕۆڵە گیان، دەسوو وێم نەبێ، بارەکە دێر ئاما!

وێت خاس مزانی، کۆڵبەری لیتەسەرین، ڕۆ هەن زوو مەیوە، ڕۆ هەن دێر، ناشوکری نەبۆ ئینە کەی …؟

تاتە گیان دایم خەموو تۆما، واتم نەکا چێویە قۆمیا بۆ.

ڕۆڵە گیان، وەختوو وتەیا و لوە بووسە…

بووسە با سۆحەنە بتاوی زوو هۆربێزی پەی مدرسەی.

گەلاوێژە شۆنەو بێ قەزای و خێرئامای و وەش ئامایرە، نان و چایش پەی ئاورد٘انێ.

گەلاوێژ ڕۆڵە، سۆحەنە وزەوە ویرم با ئا بەرە قیراو بیەیە وەش کەروو، هەم جێڕەش مەی، هەم هەوا مەی دلێ.

خەیلێن جێڕە جێڕش نمازۆ بووسدێ و وەرمتا شێونۆ!

با جە جێڕەی وزووش!




پذیرش مقالەی آقای محمد رمضانی دبیر مدارس منطقه باینگان در مجله  Sapiens Journal of Modern Education

همکار  عزیز آقای  محمد رمضانی
 امروز مقوله تحقیق و پژوهش بلاتردید در پیشرفت علم و صنعت و تکنولوژی و حتی منابع انسانی و جامعه شناسانه امری انکار ناپذیر است .
پذیرش و چاپ مقاله ی در خور توجه شما با عنوان
# Developing Professional Knowledge of Assessment Tests for English as a Foreign Language Teachers#
در مجله
Sapiens Journal of Modern Education
 ما را بر آن داشت تا ضمن تبریک و  آرزوی توفیق در تمام درجات علمی و آموزشی از شما  تقدیر به عمل آوریم . ان شاالله در سایه پروردگار بتوانید هر روز بهتر از دیروز در کاوش و پویایی علمی سرزمین عزیزمان گام های مؤثرتری بردارید.
گروهای اموزشی درس زبان انگلیسی متوسطه دوم  استان کرمانشاه
 یادآوری این کە ایشان از اهالی روستای زاوەر هورامان لهون شهرستان پاوە می باشند.



کەلەبەروو شێعرا(۱۲٤)

گێرە کڵاوەت نیانە سەرەو چەمەکات 
گێلێت کەردێ چەنەم
کەلیمەکات فێرو گەڕێ کەردێ
چەنی هاوارو هەناسەی سواریت چێش مەکەری؟
چەنی زرمەزرمو دڵیت کە سەرە مەکوێنە مێڵەکاو قەفەسەو سینەیتەرە چێش؟ 
کفریە سامناکەن ئینکارو هاوارو دڵی
تویچ مەبە هەمقەتارو ئی خێڵە بێمایەیە
هەڵسیە مەدانە کەفارەو  ڕاحتی ویژدانیشا
بە چەمەکات قەسەم 
دائێمەودەرە بێزار بیەنا جە تەقەو تفەنگەکا و
بێزارتەر 
جە قیژە و قریوەو چەقەڵەکا نیمەشەوانەو باغە هەنارەکانە
ترەکەو هەزار ساما مەوزانە گۆناو نەوبەرانەو نەونەمامەکا
سەرەو شێعرێ مەبڕانێ 
مەکەرانێش بە کافور تا بپۆشنارە بۆگەنی باوڕیشان
نا
تۆویچ مەگنە دامەو خێڵەو ڕواسەکا.
ڕاسی نەواتەبێم؟
واران شێعریە ڕووتەنە
تا قرچەو برێژیاییت هاواریەنە سەر نەشۆ
خەڵاتت نمەکەرانێ 
خەت بە خەت گۆشتەرە نمەوانانێ
لیپ جە مۆجزەو بیەی 
شا شێعرەو وارانی.

#مەهدی ئەبری

‍ واران

واران ئەی هێدیەو پەروەردگاری
ئامیانوو  هانەو چەمەو جۆباری

نەواو شمشاڵوو وەرشاڵوو شوانی
مووسیقاو ڕۆحی، پەی ئێنس وجانی

چن وەشا وارایت نیمە شەوەنە
وەر جە بەربەیان، شیرین خەوەنە

چن وەشا خرمەو شەوە وارانی
ئامێتە چەنی خشەو خەزانی

خشەو خەزانی و دیاو دارانی
تێکەڵ بۆ چەنی خرمەو وارانی

هەوروو نەوپەڵەی دا بۆش سەرکەشا
سەحەر هۆر بێزی کەری تەماشا

ڕوو بە پەنجەرەو پەشت بە سۆبەوە
بە "کنالەیلێ گیان" هەر تا ڕۆ بۆ وە

بە واراو وەشتی  سارا نمناك بۆ
موزەییەن بە فەیزحەی ئەفلاك بۆ
 
وەختێ نەو‌پاییز سارا بۆ نمناك 
کام عەتر یاوۆ  وە بۆی عەتری خاك

کام ساز و سەنتوور،نەی یا دیوانێ
یاوان بە نەواو  خرمەو وارانێ

چن وەشا پاییز جە لا دەگانە
چەنی ئازیزی گێڵێ باخانە

گەلە بزنۆوە لالۆو شوانەی
ڪتریەسیاوە کەرۆ لاو شانەی

شمشاڵە کۆنێ بنیەو لاو شاڵیش
گۆچانوو دەسیش بدٚۆ لاو باڵیش

ژیوای ئانەنە ئادٚی ویاران
نەك چوون من بە کۆڵ خەمم وناران

-----------٭٭٭٭٭٭-----------
#سوهراب _مورادنیا



شمارەهای هفته‌نامە لووتکه،از مرز ٤۷ گذشتند (شومارەوکاو حەفتەنامەو لووتکەی جە مەرزوو٤۷،ترازیێ )

با توجە بە اعلان آقای #استادایرج عبادی مدیرمسئول#هفتەنامەی لووتکە"بە #هەورامان هانەبەرچەم" شمارەهای هفته‌نامە لووتکه ،ازمرز ٤۷ شمارە گذر کرد.


مدیر آموزش و پرورش شهرستان پاوه خبر داد؛ کسب رتبه نخست حوزه مشاوره آموزش و پرورش پاوه در سطح استان

مختار برزگرفرد در گفتگو باخبرنگار سلام پاوه بااشاره به فعالیتهای حوزه مشاوره در مدارس در سال تحصیلی گذشته، اضافه کرد؛ با استناد به نتایج منتشر شده ارزیابی فعالیت های مختلف حوزه مشاوره در نواحی، شهرستان ها و مناطق استان کرمانشاه در سال تحصیلی 98-97، فروتن امینی سرگروه آموزشی گروه مشاوره شهرستان به عنوان سرگروه آموزشی برتر استان معرفی شد و در همین راستا با اهتمام مجموعه مشاوران ساعی مدارس و تلاش های #محمد ویسی کارشناس مشاوره آموزش و پرورش پاوه، در زمینه فعالیت های مربوط به بهداشت روان موفق به کسب رتبه نخست در سطح استان شدند.
 
مدیر آموزش و پرورش پاوه افزود؛ کسب این موفقیت را به همکاران برگزیده، مدیران و مشاوران مدارس و جامعه فرهنگیان پاوه تبریک عرض نموده و توفیق روزافزون تمامی دلسوزان و فعالان عرصه تعلیم و تربیت را از درگاه خداوند متعال مسئلت می نماییم.
یادآوری این نکتە کە آقای محمد ویسی اهل روستای زاوەر(دزآور) هورامان لهون از توابع بخش نوسود شهرستان پاوە می باشند.

به #سلام_پاوه بپیوندید


‍ مریوان و وجە تسمیەی تاریخی و ذکر چند نکتەی مهم 

مریوان، marĭwān
شهری است در استان کردستان که در ۱۲۵ کیلومتری غرب شهرستان سنندج، مرکز استان کردستان قرار دارد.
در مورد وجە تسمیەی این شهر نظرات گوناگونی بیان شدە است کە بنا بە قواعد دگرگونی آوایی زبان کردی هیچ یک درست بە نظر نمیرسند. 
از آن جملە:
 مراویان بە معنی جایگاە مرغابی.
مروانیان، گویا عدەای از مروانیان پس از شکست حکومت اموی بە این مکان گریختە و سپس این نام بە مریوان تغییر یافتە باشد.
مهریان، منصبی در دربار ساسانی بودە کە زمینهای کشاورزی را از دربار شاهی اجارە میکردە است. و این نام یعنی مهریان بە مریوان تغییر یافتە.
مرویان، گویا مرویان برای خرید محصولات کشاورزی بە این مکان آمدە باشند و در اینجا ماندگار شدەاند و نام محل به مریوان تغییر یافته است.
این نظرات و نظرات دیگری اینچنینی بنا بە قواعد تغییر واج  در کردی را میتوان تنها بە عنوان افسانە پذیرفت،چرا کە منطبق با واقعیت در نخواهد آمد.
از نکات جالبی کە وجود دارد، این است کە در متون کهن این نام با مهروان نیز آمدە، هرچند مهروان را متشکل از دو واژەی مهر و وان بە معنی جایگاە مهر تعبیر کرده اند، اما به نظر می رسدتعبیر  داده شده نیز درست نباشد.
وجود واج "ه"  به جای "یی"در واژەی رسیدە در متون کهن همان "یی"  است که در بیستون و بهستون داریم. 
bagastāna>bagstān>baɣstān>baɣstūn>bahstūn>baystūn>bēstūn>bīstūn
بیستوون>بێستوون>بەیستوون>بەهستوون>بەغستوون>بەغستان> بەگستان>بەگەستانە. به معنی محل بگه ها ( مکان خدایان).
شاید به همین دلیل داریوش هخامنشی بزرگترین سنگنوشته ی خود را در این مکان حک کرده است چرا که مکان خدایان باستانی بوده است.
سیر تحول واج در واژه ی مریوان نیز همان روند دگرگونی را دارد که در واژه ی بیستون رخ داده است.
mareghpāna>maregpāna>maragpāna>maraɣpāna>marahwān>maraywān>marēwān>marīwān
مەریوان>مەرێوان>مەرەیوان>مەرەهوان>مەرەغپانە>مەرەگپانە>مەرێگپانە
ریشه ی maregh به معنی جای سرسبز و نمناک است.ازین ریشه دو واژه در کردی دیده میشود.یکی مەرەگ و دیگری مێرگە.
این ریشه در ایرانی باستانmarɣā در اوستایی   marǝɣa و در پارتی marɣ داده است که در فارسی به شکل مرغ در واژه ی مرغزار دیده میشود. 
این ریشه در کردی به دو شکل مەرەگ و مێرگ رسیده است.
مەرەگ،با حذف همخوان پایانی اکنون بە صورت مەرە بە کار میرود.مەرە بە مکانهای سرسبز شهرو روستا اطلاق می شدە کە محل اجتماع و انتخاب رییس شورا یا همان ژیرەو مەرێ  بودە است.
واژەی مریوان از دو بخش مەرەگ و پسوند وان تشکیل شدە است. میتوان گفت دلیل حذف نشدن همخوان پایانی "گ" وتبدیل نشدن مەرەگ بە مەرە در واژه ی مریوان، آمدن واژه در اسم خاص  است.
بخش دوم که پسوند است از پانه ی باستان رسیده است از ریشه ی pā " پاییدن" . این پسوند در زبان میانه به شکل وان و در زبان نو در فارسی به شکل بان و در کردی به شکل وان رسیده است.
وان، بان در اصل پسوند نگهدارندگی است اما در دوره ی میانه علاوه بر معنی نگهدارندگی معنای دارندگی نیز بخود گرفته است.
مریوان را میتوان چنین ریشه شناسی کرد: دارنده و نگهدارنده ی مرغزار.
وجود دریاچه ی زرێوار در کنار مریوان بهترین دلیلی است برای آنکه در اطراف دریاچه، مرغزارهای سرسبز شکل گرفته باشند.
ذکر این نکته ضروری است، هرچند در متون کهن این نام به صورت مهروان رسیده، اما بایستی گفت که بنا به روند دگرگونی واج صورت درست واژه مرهوان (مەرەهوان) بوده و نوشته شدن مهروان در منابع یا صورت مقلوب مرهوان بوده است یا خطای کتابت کاتبان.

#صباح جباری



کسب مقام قهرمانی استان کردستان توسط تیم اسکیت سرعت زریبار مریوان در ۴ رده سنی نونهالان  - نوجوانان- جوانان - بزرگسالان

تیم مریوان در این مسابقات با مربیگری آقای دبستانی توانست با کسب ۱۰ طلا ۳ نفره و۱ برنز با اقتدار قهرمان استان شود
لازم به ذکر است آقایان سامی نعمتی و کاوان نعمتی هر دو مقام اول و مدال طلا را کسب نمودند که از اهالی زاوەر هورامان لهون و ساکن شهر مریوان می باشند
از طرف کانالهای #هەورامان هانەبەرچەم و #زاوەرخەبەر ،موفقیت ورزشکاران نونهال و نوجوان زاوەری  آقایان: #سامی و #کاوان نعمتی فرزندان عزیز آقای مسلم نعمتی در کسب مدارج بالاتر ورزشی، آرزومندیم.



 دمایین ئەرەنیشتەوکەلاسەو ڕازوانی ھەورامی لوا ڕاوە

ئازیزا ھاگادار کەرمێ  کە جە ڕۆدیارو ٢٣/ تەرازیێ ٧/ ٩٨ی یەرشەمە ساعەتوو ٣/٣٠ تا ٥ دمانیمەڕۆی کەلاسەو زوانی هەورامی جە دەفتەرو ئەنجومەنوو ڕۆجیارینە کۆتاییش ئاما و تەمامە بیێ.

پەنەوازا ئێشارە کەرمێ ئەچی کەلاسەنە سەرو ڕەوتوو  ڕازوانی ھەورامی باسێ کریەنێ واتەو ئینەی مامۆساو ئی کەلاسێ کاکەفاتێح رەحیمی بێ.

هەورامان هانەبەرچەم


هه‌نار مه‌هدی لالۆ حمه‌مرادی!/داریوش رەحمانی

هەورامان هانەبەرچەم

هه‌نار
مه‌هدی لالۆ حمه‌مرادی!
مه‌کیانه‌ په‌ی وێت پووکاڵاوی. مه‌گێره‌یچ ئه‌و دڵ. پووکاڵاوی هیچ ئه‌گه‌ر ئاو و بووڵاو‌یچش ئه‌و ‌سه‌ر بۆنه دیسان‌ په‌ی ئێمه‌مانان و گردینو ئا که‌سانه که‌ ڕاس و ناڕاس ئانه‌ن‌ بییه‌و بییه‌یشان جه‌ گرد چێوی وه‌شته‌ر و مانادارته‌ره‌ن. ئه‌ئی وه‌رێسێ بنه‌ڕاو دنیایوه‌ بنجه‌ش یۆنه‌ هه‌رچه‌نده‌ به‌ دیم و ئه‌وه‌گێڵنای جۆراوجۆرێشوه‌‌‌: دیده‌و وه‌رانوه‌ری نه‌ئیشۆنه‌ خاسته‌ره‌ن. وه‌لێمکه‌تێ ئه‌پاسه‌یچه‌ نییه‌ن یه‌کسه‌ر که‌ تۆ لواینی و مه‌لینه‌ په‌یش. ئانه‌ چه‌ خییاڵه‌ن تۆ وینانت. چه‌نی دڵ و ده‌ست ئامان و مه‌ینه‌. هه‌نار هه‌ناره‌ن. هه‌ر جۆر بۆنه هه‌راڵه‌، چه‌شکه‌ و وینایش دایمه‌و خودای‌ وه‌شه‌ن و بییه‌و نه‌بیه‌ی ماوه‌رۆنێوه‌ هه‌له‌کێ. تورش و شیرینش. ئیسه‌ نه‌خوازه‌ڵا هه‌نارو ده‌ره‌قووڵه‌که‌و لاپاڵو رۆخانه‌ی، دماو وه‌شتو وارانو خرمه‌و دڵیی. ئیتر پیشیایش با‌که‌تێ بمانۆنه‌‌. بنیه‌ره‌ ئێمه‌یج نه‌واچمێنه‌ و ئادێچ نه‌گێرانێش و نه‌گێرته‌بۆشان ئه‌و وێشان و نه‌لوابۆنه‌ ئه‌و مل و دڵ. مه‌په‌شۆکیه‌. به‌ یه‌قیین، که‌رده‌نش، که‌رده‌نشان، مه‌که‌رانێش و مه‌گێرانێش. دڵمان به‌ینه‌ و نه‌ینه‌ زووه‌ن که‌ردێنێشان به‌ مله‌وانێ و مله‌وانێشان. ته‌نیا ئانه‌یچه‌‌ نه‌ که‌ واتێبێت و واتمان و واتت هه‌ی هوو به‌ڵکووم گردینشان و هینه‌و گردو عه‌شیره‌یچ، به‌ تایوه‌ت په‌تاڵ پایه‌کان. ئه‌سڵه‌ن ئادێچ نه‌بانێ وه‌یلانێ و دڵ سۆتێ و پووش جه‌ستێ هه‌ر هه‌نێ بگێرانێشان ئه‌و وێشان و بنجه‌و مانایشان. وه‌یڕۆ و لچگایش نییه‌ن و نه‌گه‌ره‌که‌ن. چه‌مو ئه‌من و تۆ ته‌نیا دیارگاو دنیای نییه‌ن. تا قامی قییامه‌ت ئینه‌ به‌زمشه‌ن و بییه‌ن تا بییه‌ن. هه‌قه‌ن و وه‌شیچه‌ن هه‌ر که‌س به‌ حه‌ز وێش دنیای بووینۆنه‌. وێم هه‌نان و نه‌به‌زیچ مه‌زانۆنه‌ بنارو کراویه‌دۆڵیاوه‌لای و گردو ئی ده‌ره‌ رۆزگارانه‌ به‌ خییاڵ هه‌رکه‌س هه‌رچێوش واته‌بۆنه‌ کریان و بییه‌ن به‌ گه‌رده‌نبه‌نده‌و ملێ و دڵیی. به‌ شانازیوه‌ و بێ جیاوازی. باوجوا فره‌شان ئه‌وپه‌رو بێعاریچوه‌ و ده‌مو بێعاراوه‌ ڕازیایبانێوه و واچیایبانێوه‌‌‌. 

ڕاو ئێمە"مانیفیستوو زوانی هەورامی (بەشوو۷)ی:کاکەڕەحیم غولاموەیسی

هەورامیێ بە پارێو زوانیشا چێروو چەرخوو تاریخیوە پێسەو مێللەتەکاتەری پانوە نەویێنێ و ئیسە بە کوڵیە جە مووچیاری ،پەند و تەجروبەی و مەژگیە پەڕ ،خەریکێنێ وێشا مەژووژناوە و فەرهەنگوو ئێنسان دۆسی وێش جە تەماموو دنیاینە پەرە پەنە مەدٚۆ. 

جە زەمانەو پاشایەتی ئەردەڵانەکا زوانوو دەسووری هەر پاسە ئەدەبی هەورامی بیەن، هەر جە لوڕێستانوە تا هەردەویڵە (اردبیل) پەی نموونەی مەتاومێ نامێ بەرمێ جە بڕیە ئەدیب و نووسەرەکا پێسەو: مەڵڵاپەریشان جە لوڕێسان و ئەڵماس خان کەنوولەیی جە کرماشان و میرزا شەفێع ی جە بادینان ئەحمەدٚ بەگی کۆماسی جە مەحاڵوو کۆماسی یوسو ناسکە و فەقی ئەحمەدٚ و . 
بڕیە جە تاریخ نویسەکا ساڵوو ۱۳۲ عەرەبی بە سەرەتاو ئەرە مەری حکومەتو کوردی جە موسڵەنە بە پاشایەتی قبادی ئەردەڵانی مەزانا کە چا وەختەنە ئەوەڵین حکوومەتی هەورامیشا دماو هەڵمەتوو عەرەبی درۆس کەردەن، جە ڕاسینە ئەسڵ و ئەساسوو دەسەڵاتوو حکوومەتی هەورامی بیێنێ ، بەڵام بە بۆنەو یۆ گێرتەی چەنی سۆرانی، کورمانجی و کەلهۆری و. مەشهوور بە کوردی بیێنێ ، گیانی کەلیموو کوردی پێسەو عەرەب ماچۆ مێسداقوو هەورامین و هەورامی ئەهەم جە کوردین و گردی یۆنمێ، بەڵام کوردبیەی دەلیل و مێسداقوو هەورامی بیەی نیەن ، بە بەیانیە باشتەر هەورامی کوردەن وەلێم ئینە کە کورد هەورامی بۆ ئێمکانش کەمتەرەن و هەر پاسە جە بواروو زوانینە نیشانەشا دان کە نمەتاوا هەورامی با و فرە کەم بە هەورامی مەدوا . 
جە زەمانەو هەڵۆخانی ئەردەڵان حکومەتوو کوردەسانی فرە گەورە و بە هێز بیەن و بەینوو دوێ ملهۆڕی عوسمانی و سەفەوینە سەر بە وێ بیەن. دماو ئانەیە ئەحمدٚخان کوڕو هەڵوخانی بی بە زەماو شاعەباسی و واڵێ شاعەباسیش مارە کەردە ، ئی حکوومەتە بی فەرمانبەروو پاشا ئێرانیەکا و وەرە وەرە زۆرشا کەموە بی، کوتێوشا چێر دەسەڵاتوو ئاودٚیشا تا ڕادیە کە چی ئاخروە تەنیا شاروو سنەی کە وێشا درۆس کەردە بێ  پەیشا مەنەوە، ئەڵبەتە ئەشیۆم ئینەیە جە نەزەرە گێرمێ کە ئەردەڵانەکا چەنی ئێرانی وێشا بە یەک مێللەت زانێنێ و بە جیاوە بیەی نەوێنێ و یۆگێرتەیشا پروسیە تەبیعی بیەن و حکومەتوو ئێرانی وەرە وەرە مەحاڵوو تەختوو هەورامانیش بەن و مەحاڵوو گۆرانی(کەلهۆڕ) لەکستان(لەک) سۆران (بادینان)و حکومەتوو عوسمانی دیاربەکر هەولێر ،کوبانی و شارەزوورش گێرتەنەرە و مەحاڵوو شارەزووری چنە گلێ بەینوو ئی دوە دەوڵەتە مەزهەبیانە دەس بە دەس بیەن. هەورامیەکا بە فکروو جیاوە بیەی جە ئێرانی نەوێنێ چوون ئێرانشا بە ماوا وێشا زانان هەر پی دەلیلە ئەدەبیات ی و یا ڕەگەزی درۆس نەویەن ، و ئەدەبیاتشا عاشقانە و دڵداری و بازیەچ کومەڵایەتی بیەن ئەڵبەت حماسەو کتە و مڵەی جە ئەڵماس خان کەنوولەی چیویە جیاوازەن و چکامیە رەسەنەن جە تالانو بەیاز و کتیوە هەورامیەکا و جە بەین بەردەشی بە دەسوو مەڵڵا ئایینیەکا. شێعر و ئەدەبی ئایینی فرەشا نوسیەن .نووسەرەکا بە فارسی یام عەرەبی نووسیەنشا، حەتی قەوڵوو زەمین و زاری و یانە و هەرپاسە مارەبڕیەیشا بە عەرەبی وەنەن و نوسیەن و حەتتە ئیسەیچ مارەبڕی بە عەرەبی مواناوە ئەجۆشا ئەگەر بە عەرەبی نەبۆنە کوڕ و کناچە مارەشا نمەی.
وەلێم کوردەکا چێر دەسڵاتوو عوسمانی پاسە نەوێنێ چوون رەگەز و زوانشا جیا بیەن و تورکەکا زڵمیە فرەشا کەردێنێنە و ئادٚیشا جگەم جە شێعر و دڵداری وئایینی شێعر کومەڵایەتی و ناسیوناڵیسمیچشا هەن و جگەم جە شێعرێ، نەسریچشا هەن  پێسەو ئەحمەدٚی خانی و حاجی قادٚری کۆیی. 
وەڵێ جە جەنگی جەهانی ئەوەڵی شێعرو هەورامی جە حەماسەنە و جە عێرفانەنە یاوا ئاخرین ڕادەو بەرزوو وێش، بە تایبەت جە مەحاڵوو ژاورۆی و کرماشان و سنەی ، ئیجا وەرەورە یاگێ وێش دا بە سۆرانی ، سورانی زوانیە شەریکین بەینوو هەورامی و زوانە کوردیەکا تەری پێسەو کورمانجی و. شاعێر گەورەی هورکوتی و پی زوانە شعریشا واتی پێسەو: مەحوی ، نالی ، و دمای هەژار و هێمن و قانێع . بەشیە فرە جە شلعر و کتیوە هەورامیەکا جە سەردەموو سەدٚو ساڵێ چێوەڵتەرینە  دزیای و بێ بە سۆرانی و سەرچەمە هەورامیەکەشا جە بەین شیەن . دماو جەنگوو جەهانی ئەوەڵی کوردەسانوو عوسمانی بە داخوە بەینوو تورکیە و سووریەی و عێراقی کوت کوت بی. 
کوردی تورکیەی وەنەی و نوسیەی بە زوانوو ئەدٚایشا چەنە قاچاخ بی ،بەڵام کوردەکاو سووریەی بە سۆرانی نویسێنێ و کوردەکاو عێراقی خزمەت گوزاریە فرەشا بە زوانوو کوردی کەردەن .ئەڵبەتە بەشێو سۆرانی و ئینە بی بە بایسوو ئانەیە ، سۆرانی پەرە پسانۆ و هەورامی بنیۆ کەناروە و وێش یاگێش گێرۆ  و بۆ بە زوانوو رەسمی و دەسووری بازیە مەحاڵە کوردیەکا .
ویراستاروو نویستەکەی:هومایون موحەممەدنژاد


ماە های هورامی کدامند؟(مانگەهەورامیەکێ کامێنێ؟

ماە های هورامی کدامند؟(مانگەهەورامیەکێ کامێنێ؟

معادل فارسی ماەها

۱ـ نه‌ورۆز(قاته‌لێوه‌) /فروردین
۲ـ پاژه‌ره‌ژ(سه‌وزه‌ وه‌هاره‌)/اردیبهشت
۳ـ چێڵکڕ( ساناڵێ)/خرداد
٤ـ کۆپڕ/تیر
٥ـ گه‌لاوێژ/مرداد
٦ـ ئاوه‌وه‌ره‌(خه‌رمانێ)/شهریور
۷ـ ترازیێ/مهر
٨ـ گه‌ڵاخه‌زان/آبان
۹ـ که‌ڵه‌هه‌رز/آذر
۱۰ـ ئارگا/دی
۱۱ـ رابڕان/بهمن
۱۲ـسیاوکام/اسفند

#هومایون موحەممەدنژاد



کەلەبەروو شێعرا(۱۲٥)


تا هەور مەشرێخناش و سەرەش سووڕ مەدانێ
من و کۆڵانەکێتا
شپرزە تاڵە درێژەکاو وارانیمان 
مەگێرتەوە پەلکێ.

فیلسوفەکا 
با
بلانە بمرانێ
بە تەماینێ 
دڕناخەو ئی حەزە شیتاڵانە چەنی پەڕوە بکەرانێ؟
تا شالەقوو باخوو نەزەری مەچەمیەونە ویر
مژنشانەن
چەم پەی دیای
سەرهەننوس پەی گوشای
لچ پەی مژیەیت.
شەڕشانەن
پیس و بەخێڵ پەشو یۆترینی نمەدانێ
چەم لاتیڕێ مەکەرۆنەوە پەی سەرهەننوسی
سەرهەننوسەکام لچەکام هۆرمەڕنانێ
لچەکام چەمی پەڕەدژمان مەکەرانێ.


وێڵ کەرە
ڕاسی شاتووڵ
ئیمساڵ
بەشوو ئی باوشێ نمەدەینە 
هەنار ؟.

پووکاڵاوەم بۆ
ئانە چەوپەڕو شاریوە بەرز و بێ شەرم
جەماعەتێوە مەچڕانێ
بلۆ بمرە شاعێر
گەڕۆڵ هەناریە لار و چیڕ
دەم دڕیا و چەم گێڕ
بە وێش گێرتەنش و
شێعرەکێش کەردێنە بە ملەوانێ.

#مەهدی ئەبری

ڕۆجیار 

      ڕۆچنەنە 

             ڕۆ گیر بیەن!!!!

            و

نمەتاوۆ قاچێ کێشۆرە!!!!!!


           تۆ واچی گەلاوێژ 

بیناقاقەو تیجیاریش گێرتە بۆ!؟؟

 هەر وەخت 

سەروو داروو بێشکەکێمەو 

 هەسارێ دڵڕوبای

پێچەنێ وەشەسیاییم 

خاس پێچناوە

 و

 تاوەو ئاواتیم 

چەنی خونچەو ولەزەردێ 

                و 

         زەردەبەیەو وەڵاتیم 

قلەو دڵوەشیەکاما ، پێکناوە.

ڕۆجیار ڕۆچنەنە. مزیۆرە بەر


#هومایون موحەممەدنژاد

معرفی آقای مظفر بزرگ امید خطاط و نقاش هورامان

مظفر بزرگ امید، متولد ۱۳٥۰ روستای اسپریز از توابع شهرستان سروآباد(هورامانات)،مقیم شهرستان مریوان , پس از پایان تحصیلات ابتدایی سال ۱۳۷۳,  تحصیلات عالیه هنر را در دانشگاه تربیت مدرس رشته هنرهای تجسمی تهران گذراند . او خوشنویسی را درسال ۱۳۷۲ نزد استاد علی اجلی تا دوره عالی تلمذ نمود سپس به مدت دو سال هم نزد مرحوم استاد علی  واشقانی فراهانی دوره ممتاز را کسب نمود, پس از آن با روی آوردن به خطوط عربی , نسخ و ثلث از روی مشق مرحوم محمد شوقی و با کسب فیض از استاد احمد عبدالرضایی موفق به درجه فوق ممتاز شد , اثار او تاکنون در 22 جشنواره کشوری و بین المللی کسب رتبه و  راه یافته است . علاوه بر خوشنویسی او پیشتر در نقاشی رنگ روغن فعالیت داشته است , تجارب در نقاشی و خوشنویسی اقای مظفر بزرگ امید سبب ابداع و خلاقیت وی در هنر نقاشیخط شده است , فعالیت ۳۰ ساله او در هنر , بە خصوص تدریس ۲۷ساله هنر  خوشنویسی بعنوان دبیر از افتخارات هنری اوست
هەورامان هانەبەرچەم

کسب رتبەی اول توسط  فرهنگی پاوه‌ای در مرحله کشوری جشنواره تجارب برتر تدریس

عباس محمودی فرهنگی پاوه ای موفق به کسب رتبه اول کشوری در جشنواره تجارب تدریس سال تحصیلی ۹۸-۹۷ در رشته زمین شناسی گردید.

مدیریت آموزش و پرورش پاوه کسب این موفقیت ارزشمند که نشان از شایستگی های فرهنگیان پرتلاش دیار پاوه می باشد را به ایشان و خانواده محترمشان و جامعه فرهنگیان پاوه تبریک عرض می نماید.

منبع: #پاوه_پرس 

کوشتارەکاو هەورامیەکاودەرسیمی /هۆرگێڵنایەو جە عەرەبیەو پەی هەورامی : ابراهیم حاجی زەڵمی

کوشتارگەو هەورامیەکاودەرسیمی جەلایەنو دەوڵەتو تورکیایۆ جە ساڵەو ١٩٣٨ ی.

مابه‌ین وساڵه‌كا 1937و 1938 مه‌نتیقه‌و ده‌رسیمی جه‌ كوردوسانو لای سه‌رینه‌ (توركیا)، بی یاگێ گه‌وره‌ته‌رین گۆبه‌ندێ په‌ی فه‌تڵ وعام كه‌رده‌ی كورداو واگه‌ی ، پانه‌ی كه‌ كه‌مال ئه‌تاتورك په‌ی جابه‌جاكه‌رده‌ی ئا یاسایاشه‌ كه‌ دژو میلله‌ت و كوردی نێبینیشه‌ره‌، دلێشانه‌ خه‌مو نیازو نه‌ته‌وێ  پێسه‌ كوردیش په‌ی ئازادی، زینده‌ به‌چاڵكه‌رده‌بێ.
هورئێست به‌ به‌كار ئارده‌ی هه‌ڵمه‌ته‌ی سه‌ربازیه‌ى بێ ره‌حمانێ په‌ی سه‌رو ئی گه‌له‌ به‌ش مه‌ینه‌ته‌یه‌ ، دماجار كۆتاییش ئاما به‌ كوشته‌و بریایێ گه‌وره‌ى كه‌ ده‌یان هه‌زار چی خه‌ڵكه‌ ره‌شو ڕووته‌ بی كه‌سه‌یه‌ كوشیێ وده‌ربه‌ده‌ر كریێ جه‌ یاگه‌و ماواو وێشانه‌ به‌ره‌نزه‌ده‌ كریێ. چنده‌ها خه‌ڵكی جه‌زازاكیه‌كاو عه‌لی ئیلاهیه‌كاو دماجاریج ئا مه‌رگه‌سات و كوشتوبریه‌یه‌ی په‌ی شۆرشه‌كه‌و شیخ سه‌عیدو پیرانی نریاره‌وئینجا قه‌سابخانه‌كه‌و دۆڵه‌و زیلانی و چندی ته‌ریچ  كه‌ئینه‌ گرد ئینێ توه‌و ئاتاوانه‌ گه‌ورانه‌ كه‌ توركی ده‌رهه‌ق و كوردینه‌ كه‌ردێنێش.

ده‌رسیم یاگێ په‌شتگۆ وزیاو به‌گول ته‌ماشا كریا:
گه‌ر لاكه‌رده‌ییوه‌ما په‌ی مێژوو ئی مه‌نتیقه‌یه‌ بۆ چ جه‌بوارو دینیوه‌ چ جه‌بوارو زوانیوه‌ ره‌نگا ده‌رسیم جیاوازی فره‌ش جه‌ شۆنه‌كای ته‌ری بۆ جه‌ توركیانه‌ ، پانه‌ی ئه‌گه‌رچی به‌عزی تیرێ سوننه‌ مه‌زهه‌بێش كوردێش چه‌نه‌بیینى، ئیتر به‌شی ته‌مامش كوردێ زازاكیێ و ئینجا سه‌رو رێچكه‌و عه‌لی ئیلاهی بیینێ به‌رده‌وام سه‌رده‌مو ده‌وڵه‌تو عوسمانینه‌ توش وچه‌وسنایوه‌ بیێنێ. جه‌رووه‌و ئابوریچوه‌ ئی مه‌نتیقه‌ هه‌ر ئازه‌مانه‌ كریان ده‌ره‌به‌گی و زه‌مین وسه‌روه‌ت و سامانیوه‌ گه‌ربیه‌بۆش تاپۆكریان سه‌رو ئانیشا كه‌ جه‌روو مه‌زهه‌بی وپشتیوانیوه‌ سه‌ربه‌عوسمانلی بیینێ، ئیتر خه‌ڵكه‌كه‌ش كریان به‌ گزیرو وه‌رده‌س و ره‌نجبه‌رو ئانیشا كه‌به‌گی و ده‌ره‌به‌گیشا په‌ی عوسمانلی كه‌رده‌ن، به‌ده‌رچانه‌یه‌ كه‌ باج وسه‌رانێ فره‌شا وزیانسه‌ر. ئیتر وه‌رانوه‌رو ئانه‌ی و ئی ه‌ته‌ چه‌په‌بَه‌یه‌ خه‌ڵكو ده‌رسیمی هه‌ڵویست هورگێرێنێ و خزمه‌تو عه‌سكه‌ری په‌شتگۆ وزێنى و باج و سه‌رانه‌ فره‌جار نه‌دێنێ. 
ئینه‌یجه‌ توركه‌كا توره‌كه‌رێ و كه‌رێنێش به‌هانێ  په‌ی ئانه‌ی هه‌ڵمه‌ته‌شا وه‌نه‌ بداو ئانه‌ وێشاگه‌ره‌كشانه‌و خوا په‌نه‌ش ناوه‌شا ئادێ ئه‌نجامش بدا.
په‌وكای به‌درێژایی ده‌وڵه‌تو عوسمانلی ده‌رسیم ناوچێوه‌بێ كه‌ گۆشدارو ته‌مام و داواو عوسمانلی نه‌بێ و دایم گیانێ یاخی بیه‌ی و به‌ره‌نگاریش هه‌رچه‌نه‌بێ ئانه‌بی ئه‌تاتورك دلێراسه‌و ویسه‌كانه‌ په‌ی دلێ راسه‌و سیه‌كانه‌ هه‌ر زۆرێشكه‌ردێ گه‌ره‌كش بێ ئی ویركه‌رده‌یوه‌ دلی ده‌رسیمینه‌ نازۆ به‌زۆر ده‌سه‌ڵات و وێش سه‌پنۆ، په‌وكای هه‌ڵمه‌ته‌وبه‌تورك كه‌رده‌ى ده‌رسیمی و وركه‌نده‌ی خه‌ڵكه‌ ئه‌سڵیه‌كه‌یش جه‌ دلێ راسه‌و ده‌رسیمینه‌ وست ڕا. ئانه‌بێ چند هه‌زار خانه‌وادێش هوركه‌ندێ جه‌یاگه‌و مه‌سكه‌ن و وێشا و په‌راگه‌ندێش كه‌ردێ و به‌ردێش په‌ی وه‌راواو توركیای. ئیتر هورئێست به‌نیایره‌ى ده‌زگای ئاسایشی و جاسوسی فره‌ى جه‌ ده‌رسیمه‌نه‌ وه‌رو ئانه‌یه‌ زاڵ بۆ و تواناو سه‌ركوتكه‌رده‌یش زیاته‌ره‌بۆ.
ئی جمایۆ ئه‌تاتوركی ، پاسه‌شكه‌رد كه‌خه‌ڵكو ده‌رسیمی رای یاساییه‌ گیرۆ وه‌ر وه‌رانوه‌رو ئی سته‌می دادێ كه‌رۆ، پانه‌ی شكاتێ وێشا یاونا لای سه‌ریئانه‌بێ  وه‌فدێشا وه‌شكه‌رد چاگه‌وه‌ په‌یامێ ئی خه‌ڵكی یاونا گه‌وره‌كا توركیاى، پانه‌ی ئی ه‌ته‌ چه‌په‌ڵه‌و توركیای وه‌رانوه‌رو كوردی هه‌نش فاریۆ. به‌ڵام به‌پێچه‌وانۆ توركه‌كی هورئێستێ به‌كوشته‌یو دایپه‌تیره‌ی وه‌فده‌كه‌ی جه‌وه‌راموه‌رو ئی زوڵمینه‌ خه‌ڵكو ده‌رسیمی ورشاكوا سه‌رو دایره‌و ئاسایشو ده‌رسیمی و ئیتر ئه‌چێوه‌ گێچه‌ڵه‌راسه‌ قینه‌كێ په‌ره‌ش سانا.
ئانه‌بێ ده‌سه‌ڵاتو توركیای هورئێست ئی به‌هانێشه‌ به‌ هه‌ل زانا و جه‌ مانگه‌و یه‌رێ و نه‌ورۆزه‌نه‌  به‌30هه‌زارێ جه‌یش و جاشێوه‌ هجومش كه‌رد سه‌رو ئی خه‌ڵكێ . چاوه‌خته‌نه‌ خه‌ڵكه‌كه‌یچ وه‌فدێ ته‌ری دیبلۆماسیشا وه‌شكه‌رد په‌ی وه‌لگیرته‌ی كوشت و برى به‌ براگه‌وره‌یی سێ ره‌زای و چند كه‌سێ هامرێ چه‌نیش، به‌ڵام توركه‌كێ ئینه‌شا قبوڵ نه‌كه‌رد دیسان هورئێستێ به‌گێرته‌ی وه‌فده‌كه‌ی و دماجار وه‌ره‌چه‌ماو خه‌ڵكیوه‌ كه‌ردێشا داره‌ره‌و خنیكنێشا. ئی دڵره‌قی و وه‌خشیگه‌رایه‌و توركیه‌ی پاسه‌ش كه‌رد كه‌ خه‌لك و ده‌رسیمی بی متمانه‌یش یاوو چله‌پۆپه‌ وه‌رانوه‌رو توركه‌كا. په‌وكای گێچه‌ڵه‌و توركه‌كا پی خه‌ڵكیه‌ به‌رده‌وامه‌ بیه‌ تا ئانه‌بی دماجارتا نیمه‌و ساله‌و 1938 توركه‌كی به‌ زه‌برو چه‌كی و توپی و ته‌یاره‌ی تاواشا زاڵی با ملو ده‌رسیمیره‌و گنا كوشته‌ی و بڕیه‌ى ده‌یان هه‌زاری جه‌ خه‌ڵكه‌كه‌یش دڵیشانه‌ چنده‌ها زارۆڵی و ژه‌نی و خه‌ڵكی ریشچه‌رمه‌و كوشیاو سه‌ره‌بریا. چاوه‌خته‌نه‌  راپۆرتێ به‌ریتانیای باس جه‌ كوشته‌ی 40هه‌زار نه‌فه‌ری كه‌راوه‌ كه‌ توركه‌كا جه‌ده‌رسیمه‌نه‌ كوشتێنێشا. دیارا هه‌رسه‌رده‌م و ئه‌ردوگانینه‌ باس حه‌كوشته‌ی 13هه‌زاركه‌سا كریۆوه‌ كه‌ 2013چی شاره‌نه‌ ره‌ویه‌شكه‌رده‌ن، دیارا ئی هه‌ڵمه‌تایچشه‌ كه‌ سوریانه‌ مدۆشا وه‌رانوه‌رو كوردا سوریای ره‌نگا دریژكریاوه‌ ئاقینه‌ كۆنی بۆكه‌ ده‌رهه‌ق و كوردی بیه‌نشا جه‌ ده‌رسیم وشاره‌كای. ته‌رو كوردستانینه‌ !! 
سەرچەمەو باسەکەی:هەورامان نیوز



کەلەبەروو شێعرا(۱۲۷)

‍ عشق را  بی معرفت  معنا  مکن
زر نداری، مشت خود را وا مکن

گر نداری دانش ترکیب رنگ
بین  گلها  زشت یا زیبا مکن

خوب دیدن شرط انسان بودن است
عیب را در این و آن پیدا مکن

#مولوی بلخی

@hawramanhaneberchem

کوچه باران است، امشب را بمان!
دل پریشان است، امشب را بمان!

این حوالی چشم های آسمان
ابرِ گریان است، امشب را بمان!

جاده مه آلود و بی تو پای عشق
سخت لرزان است، امشب را بمان!

این هوای سُربیِ مَغموم باز
فکرِ بوران است، امشب را بمان!

باز توفانی به پا شد در دلم
دل که ویران است، امشب را بمان!

چار فصلِ خاطراتِ کوچه باغ
برگ ریزان است، امشب را بمان!

نم نمِ باران و این فنجانِ چای
سهمِ ایوان است، امشب را بمان!

سوزِ سردی می وزد در خاطرم
ماهِ آبان است، امشب را بمان!

#مهری_حسینی
-----٭٭٭٭-----
کۆڵان وارانەن، ئێشەویچ مانە!
دڵ پەرێشانەن، ئێشەویچ مانه!

چی دەور و بەرنە چەماو ئاسمانی
هەورێ گریانەن، ئێشەویچ مانە!

جادٚە تەم و مژ و بێ تۆ پاو ئەشقی
بێ شۆ لەرزانەن، ئێشەویچ مانه!

ئی کەش و هەواو سروی و خەمبارە
مەیل وە بۆرانەن، ئێشەویچ مانە!

واوەی تۆفانێ خێزیا دڵمەنە
دڵ خۆ وێرانەن، ئێشەویچ مانە!

چوار وەرزوو ویروو کۆڵانە باخی
گەڵاخەزانەن، ئێشەویچ مانە!

نم نمەو وارانێ و ئی پیاڵە چایە
بەشی هەیوانەن، ئێشەویچ مانە!

سۆڵە و سەرمایێ شنیۆ خیاڵمەنە
مانگە خەزانەن، ئێشەویچ مانە!

"مێهری"(سیاوکام)مەسوو واتەو تۆن
واتەت مەیخانەن، ئێشەویچ مانە!

هۆرگێڵنای بە هەورامی

#سوهراب_ مورادنیا(سیاوکام)

ڕاکەوتوو ۱۳۹۷٫۷٫۷ کۆچی ڕۆجیاری

کەلەبەروو شێعرا(۱۲٦) بە بۆنەو مانگەو مەولوودٚی)ڕەبیعولئەوەڵ

کێ  دیش  تاقەگوڵ  وەهاری  بارۆ
بوڵبوڵ بە وەشیش دەنگیش ونارۆ؟

بێجگە گوراڵێ  مەککە و مەدٚینەی
پەڕ کەرۆ جە عەتر ئی سەرزەمینەی

وەشمان شادٚیمان، مەبارەک بادٚی
هەورامانەکەم ،  مەبارەک  شادٚی

"حامی غەریبی"
هەنار وێنەی دڵ پەڕ بی جە پێشا
خێر بەیۆ خەفەت دڵ یانەو وێشا

بەش لەیل بە دەسش دڵەی فشارۆ
لانی کەم هووناو وە  ڕاگەش وارۆ

با زانۆ بە زام  خەتای  وێ کەردٚە
دڵ واچۆ پەرێش ڕازێ بێ پەردٚە

من و وێرەگا  بەشما بیەن  کۆس
ئادٚ پەی ڕۆجیار،من پەی دیدٚەی دۆس

کەی بۆ بگێرمێ جەژن سوب سەحەر
من باڵای ئازیز ، ئادٚ شەمس و قەمەر

همدیس بەیۆوە پەیکی شای شادٚی 
وڕۆ  قەڵای خەم  ، هەم  نامورادٚی

سەر کێشوو پەیکی بادەی وێساڵش
بکەروو سەیری  ڕوومەت  و خاڵش

#حامی_غەریبی


اختتامیه اولین جشنواره ملی قلم روستا در روستای آویهنگ برگزار می شود

باتوجە بە اطلاع رسانی آقای صباح حسنی شیانی بە وبلاگ فرهنگی،تاریخی،ادبی"هەورامان هانەبەرچەم" اختتامیه اولین #جشنواره ملی قلم روستا در روزشنبە ۲٥فروردین ماە ۱۳۹٨در روستای آویهنگ از توابع هورامان ژاورود(شهرستان سنندج) برگزار می شود.
بەرنامەو کۆتایی ئەوەڵین فستیواڵووسەرانسەری قەڵەموودەگای جە مەحاڵوهەورامانوو ژاوەرۆی  و کەڵاتەرزانی جە دەگاو ئەوێهەنگی،ڕۆشەممەی25/8/98
ملۆ ڕاوە ،ئامایتا یاگێ شانازین،خێر بەیدی،





کۆچوو خاتوونەهیە رەحیمی(فوت بانونهیە رحیمی)
۱۹ـ٨ـ۱۳۹٨تاریخ انتشارخبر
*******
نامێ خود٘ای دەسەڵاتداری

بە داخه‌و هاگادار بیه‌یمێ مەرحوومە خاتوونەهیە رەحیمی،خه‌ڵکوو ده‌گاوزاوه‌ری،
ژەنووحاجی غەفوور وەتەن دووست"ی و ئەدٚاو(پەیمان،سامان، سیروان، بێگەرد،ئافاق،زەینەب)کناچێ حاجی سووفی ئەحمەد رەحیمی و واڵێ ئازیزا: عەلی،حاجی وەلی، موحەممەدئەمین، مەڵڵاخاڵێد، مەڵڵاحامێد)،نیشتەیرەو شاروو سەڵواوای ، جەڕۆ یەکشەمە ڕاکه‌وتوو ۱۹ـ٨ـ۱۳۹٨ بە بۆنەو نەوەشیەو ،کۆچی هەتاهەتاییش کەردەن، و دماو ئامادەکەردەی پەی ئەسپەردەکەردەی جە مزگی حەزرەتوو عەلی شارووسەڵواوای جە گەڕەکوو ئوردووگای و تەشییع جەنازەی پەی قەبرەسانوو شاروو سەڵواوای ڕەوانە کریۆ، واتەو ئینەیە کە پەرسەیچ ئارۆیەک شەمە ۱۹ و ۲۰ دوەشەمەی ۲۰ـ ٨ـ ۱۳۹٨جە مزگی حەزرەتووعەلی شاروو سەڵواوای  ملۆ ڕاوە.

ئێمەیچ جە په‌لیان و کاناڵەکاو #هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م و #زاوەرخەبەری پی بۆنه‌و به ئه‌رکوو وێما مزانمێ پەرسە و سه‌روه‌شی جه خانەوادە و یانه‌وه‌یشا بکه‌رمێ،ئاواتما ئانه‌ن خود٘ای بێ هامتا بەخشۆش و عەفوەش فەرماوۆ و ڕۆحش بە بەهەشتی بەرین شاد٘ بۆ و سه‌بووری یانه‌وه‌یا بد٘ۆوه.
پەرسە جە دەگاو زاوەری:
 یەرەشەمە ۲۱ـ ٨ـ ۱۳۹٨ ساعتوو ۹ هەتا ۱۰:۳۰ ساحبێ مزگی دەگای 

پەرسە جە شاروو پاوەی: یەرەشەمە ۲۱ـ ٨ـ ۱۳۹٨ 
ساعتوو ۱ هەتا ٤ دمانیمەرۆی ـ مزگی شوهەدای

#هومایون موحەممەدنژاد

▪️ اناللەواناالیەراجعون

هم اکنون باخبر شدیم #خانم نهیە رحیمی همسرحاج غفور وطن دوست و دخترحاج صوفی احمد رحیمی و مادر:(پیمان،سامان،سیروان،بیگرد،آفاق،زینب)و خواهر آقایان:علی، حاج ولی، محمدامین،ملاخالد،ملاحامد) بە علت بیماری فوت کردە و تشییع جنازه ایشان پس از آمادەکردن جهت تدفین امروز ساعت ۲بعدازظهر در مسجد حضرت علی شهر سروآباد واقع در محلە اردوگاە جهت خاکسپاری بە قبرستان سروآباد، راهی خواهد شدو مقرر است کە تعزیە امروز یکشنبە۱۹و دوشنبە۲۰ـ٨ـ۱۳۹٨در مسجد حضرت علی شهر سروآباد برگزار شود.
تعزیە در روستای زاوەر:
 سەشنبە ۲۱ـ ٨ـ ۱۳۹٨ ساعت ۹ تا ۱۰:۳۰ صبح مسجد روستا 

تعزیه در شهر پاوە: سەشنبە ۲۱ـ ٨ـ ۱۳۹٨ 

ساعت ۱ تا ٤ بعدازظهر ـ مسجد شهداء 


روحش شاد و بهشت جاودان نصیبشان باد.




فرماندار پاوه:کولبری قانونی است/ مکان برخی از روستاهای مرزی پاوه، خلاف مقررات بین المللی است

جزئیات خبر در لینک زیر

 http://www.hezarmasooleh.ir/node/298000

فرماندار پاوه با بیان اینکه در برخی از مکان ها روستاهایی همچون دزاور، برخلاف تمام مقررات بین المللی و برخی دیگر از روستاها، قرار گرفته اند گفت:بعد از پاسگاه های مرزی نباید هیچ ست گاهی وجود داشته باشد.


به گزارش هزار ماسوله، فرماندار پاوه در خطبه‌های پیش از نماز جمعه این هفته ضمن تبریک فرارسیدن ماه مولود در سخنانی با بیان اینکه موضوع مرز را دو هفته قبل جناب حاج ماموستا قادری مطرح کردند اظهار داشت: در کشور جمهوری اسلامی ایران ما 16 استان از مجموع 31 استان کشور مرزی هستند که مرزهای غرب کشور شامل استان های غربی یکی از پهناورترین مرزها در ایران است.
 
پرویز ایده پور افزود: بعضی از مرزها آبی و برخی خاکی هستند و در شهرستان پاوه 84 کیلومتر مرز مشترک با استان جدیدالتاسیس حلبچه داریم.و از این 84 کیلومتر نزدیک به 44 کیلومتر مرز آبی است که شامل رودخانه سیروان می باشد.
 
وی گفت: در این مرزها مقرراتی به عنوان حریم مرز وجود دارد، که در طول 4 تا 5 سال گذشته سه بار مرزهای ما با کشور عراق مورد تجدید نظر و بررسی و ارزیابی قرار گرفته است و در هر مرحله ای  چند کیلومتر از حریم قرمز مرز به نفع مردم و باغات و کسابت مردم آزاد شده است.
 
وی ادامه داد: طول این مرز  از میله مرزی 69 دروله به استناد قرارداد 1975 الجزایرتا میله مرزی تته  83 در مرز پاوه است  که یکی از این میله ها در مرز باینگان می باشد و 40 کیلومتر از نوع توپوگرافی کوهستانی هستند و مابقی در مرز نوسود قرار گرفته اند.
 
ایده پور با بیان اینکه در این مرز افرادی ساکن هستند تصریح کرد: قاعده این است که در محدوده قرمز مرزها، کسی ساکن نباشد اما به اقتضای  زندگی مردم در  چندین روستای این منطقه این اجازه داده شده است، که در چندین روستای این منطقه ست گاههای خود را ایجاد کنند.
 
فرماندار پاوه با بیان اینکه در برخی از مکان ها روستاهایی همچون دزاور، برخلاف تمام مقررات بین المللی و برخی دیگر از روستاها، قرار گرفته اند گفت:بعد از پاسگاه های مرزی نباید هیچ ست گاهی وجود داشته باشد که نرسیده به روستای دزآور، ما ترتیب پاسگاه روستا و میله مرزی را داریم و این از مشکلات خاصی است که مسئولین با آن سرو کار دارند.
 
وی افزود: ما سازگاری خاصی تعریف کرده ایم که مردم هم بتوانند زندگی کنند اما هرازگاهی اتفاقات ناگواری بدلیل برخورد مردم با مین یا برخورد نیروهای مرزی وجود دارد و از بین می روند .
 
وی گفت: در طول همین سال جاری، تمام نقاط آسیب پذیر مرز از جمله نقاط مین گذاری شده و را با تابلوهای خاصی مشخص کرده و تخفیف های خاصی را برای مردم در نظر گرفته ایم.
 
فرماندار پاوه با اشاره به بحث کولبری در سطح کشور و با طرح این سوال که ایا کسی که کشته می شود، کوله بر است؟ گفت: کولبر  به کسی گفته می شود که اهل روستای مرزی ، برای ارتزاق خانواده و به دست آوردن روزی  یا خرید کالای مورد نیاز خودش با پول خودش از کشور همجوار چیزی را داد و ستد نماید و در هفتاد سال  پیش در ایران قانونی نوشته شده است که مرزدار منطقه حق دارد که برای نان مردم از طریق  کولبری تدبیری بیاندیشد بنابراین کولبری قانونی است.
 
وی با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب در سخنرانی اخیر خودشان گفتند کسی که با پول خودش می رود و خریدی می کند این قاچاق نیست خاطر نشان کرد: من چندین بار در مساجد جامع نوسود، نودشه و هانی گرمله به اطلاع مردم رسانده ام، هر کس می خواهد برای کسب رزق و روزی خانواده خودش از این مرز داد و ستد کند و به شرطی که قاچاق حلال باشد، ما مانعی نداریم.  
 
ایده پور افزود: تا بحال هم اگر کسی کالایش توسط مامورین ضبط شده باشد در مراحل بعدی آزاد شده است و این روند بوده و هست و ما نمی خواهیم این روند داد و ستد از بین برود مرزنشین باید با هم مرز خود، در آنطرف مرز ارتباط داشته باشد و این ارتباط طبیعی است.  
 
وی ادامه داد: کولبر همان مرزنشینی است که می رود از آن طرف مرز کالایی را می آورد. مشکل ما با این افراد ساکن در مرز نیست بلکه مشکل ما این است که یک نفر سرمایه دار، میلیاردها تومان جنس می خرد و مرز ما را ویترین کالای قاچاق می کند و با نوبت بندی، افرادی را با مبلغی کم، برای حمل کالا به کار می گیرد .
 
فرماندار پاوه تصریح کرد: این دیگر کولبر نیست و رسانه هایی که به آنها کولبر می گویند توجیه نیستند!بلکه این قاچاق سازمان یافته است و اگر نیروی مسلح ما این کاروان ها را ببیند و برخورد نکند از طریق سازمان های اطلاعاتی نظام مورد بازخواست قرار می گیرند.  
 
وی افزود: متاسفانه گاها افرادی هم از بین می روند و من در همه مراسمات ختم افرادی که به هرشکلی به ناحق و از بین رفته اند حضور پیدا کرده ام گاها شبانگاهان با تعدادی از همکاران در منازلشان حضور یافته و ابراز همدردی کرده ام.  
 وی با بیان اینکه خواهشی که از مردم دارم این است که به قانون احترام بگذاریم چرا که باید

منبع خبر:هزارماسوله 

کەلەبەروو شێعرا(۱۲۹)

تۆ پەڕوو هانەی شەراوت مت دڵووئەمن و لوای
ورکە بێ ورکە خراوت مت دڵوو ئەمن و لوای

خاتراتێم خۆ پەڕێنێ ماچێ داخێ کوڵموو تۆ

خاس نەوێ ڕەنج و عەزاوت مت دڵووئەمن و لوای

جادٚە بێ و چۆڵی و تەماشاو ئەوپەڕوو تەنیا مەنەیم
خاترێوە ناحەساوت مت دڵوو ئەمن و لوای

نیمەشەو ئامەینە لامۆ ساتەی نشتی جا لوای

تۆ قوڕابێوە گڵاوت مت دڵووئەمن و لوای

مەینەتێ یۆ یۆ مەگێرام و مەدٚام دەس دەس بە یۆی

وەختەی ناچاری سیاوت مت دڵوو ئەمن و لوای

شێعرەکێم هاجەو تەماشەو تۆنە حەقشەن چوونکەتێ

باوشێوە زوڵفێ خاوت مت دڵوو ئەمن و لوای

کۆنجوو تەنیاییم چەنی تۆ وەش ویارێنێ بەڵام

هەر پێسەو جەردەی چەپاوت مت دڵووئەمن و لوای

ئیسە شەوگارم بە بێ تۆ سەردٚ و تاریک و ڕەشەن

ڕۆزگارەی بێ چراوت مت دڵوو ئەمن و لوای
‎  
# عەدنان_مورادی

ئینسان عاڵەمێن بەشێوە کەمتەر
چەنەشا شێوەی عاڵەم سەراسەر

ئانە  ماددەن  و ماوراو    ماددەی
چەنەشا گۆشت و پێشەو ئێرادەی

 خولاسە و پوختەو عاڵەمین ئانە
(اِنا عَرَضْنا)ی  وەنە و  وێت  زانە

ئینسان  بۆ  زانە   چننەن  مەقامت
وێ کەم نەزانی دوور بۆ جە گیانت

وێت گەورە زانە و سەرکێشە فەڵەک
گوم  بۆ  جایەگات  ،  گنینە   کەڵەک

بۆ سەرێ کێشە دەریاو مەسنەوی
با زانی  تا کۆن   پایەی  مەعنەوی

مەولەوی  کوردی  هەتا مەولانا
سەڕڕافێ تۆنێ و قیمەتیت زانا

#حامی غەریبی


من کە ڕۆحم شێتی خاڵ بێ نەک خیاڵ
ئاخ جە حاڵی ڕەنج بە تاڵی بێ وساڵ

زایە عەمرم  دەش بەتاڵی و سیش بە تاڵ
ناڵە ناڵ و دەنگی لاڵ و ئاهی کاڵ

جەواد/ فێــــراق

کەلەبەروو شێعرا(۱۲٨) بە بۆنەو وەرزوو پاییز و خەزانی

شەسپەری   شادٚیم  دانش  وە هەمدا
خەفەت شادٚیشەن نە دۆڵ وە چەمدا

گۆمەن پەپوولەی پەیک بەری ئازیز
مەگەر  بایێقوش  کەپرەکەی  پاییز

مەڕیان پەنجەکەی خامەی نامەی یار
هەرسی  شادٚی  چەم   نیەنش  دیار

پەروەننەی شکات بێ وەفایی لەیل
کاسەی کەللەکەی قازی کەردٚەن کەیل

سەدٚجار  هاوارم  جە سینە سەردان
نەسەمای عەدڵش بیەن سەرگەردان

دنیا شاهێدٚەن  پەی  پڕووزەی  دڵ
چەم هانە چەمەش تەقان وێنەی بڵ

نمەز ئی گردٚین شاهێدٚەم پەی کەی
وەبانی  ڕەنگی  زەردٚم  وێنەی بەی

وەکێڵم لاڵ بی دیش باڵای مەحکوم
من بێ کەس مەنا وپەروەننە مەختوم

#حامی غەریبی




بنکەو ئەهوورای بەرۆ ڕاوە:بەرنامیوی تایبەت  بە بۆنەو ساڵیادوو جە ئەدٚابیەو پێغەمەروو ڕەحمەتی (سڵاموو خودٚایش سەر بۆ)

بە پاو هەواڵوو کاکەئەرشەد ئەداک پەی هەورامان هانەبەرچەمی"بنکەو ئەهوورای بەرنامیوی تایبەت بە بۆنەو ساڵیادوو جە ئەدٚابیەو پێغەمەروو ڕەحمەتی (سڵاموو خودٚایش سەر بۆ) ملۆ ڕاوە.

بۆی ڕێحان ئاسای دیدار یار مێ 

وەشتەر جە شەوبۆی هەر دوو کۆسار مێ


بە بۆنەو ساڵیادوو جە ئەدٚابیەو پێغەمەروو ڕەحمەتی سڵاموو خودٚایش سەر بۆ،یادٚیش جە دڵمانە بەرز نرخنمێ.


به بەشداری بەڕێزا:

مامۆستاهادی ئەحمەدی

دوکترعەبدوسەتتار نەقشبەندی 


چەنی ئێجراو تاقمەو دەف نەوازا و مێمانداری  


ڕاکەوت: دوەشەممە_۲۰ گەڵاخەزانوو ۱۳۹٨ی ڕۆجیاری 

سەعات: ٦تا ۹شەوێ

یاگێ: زانگاو کوردستانی_گەورە هاڵەو مەولەوی



کوشتارەکاو هەورامیەکاودەرسیمی /هۆرگێڵنایەو جە عەرەبیەو پەی هەورامی :ئێبراهیم حاجی زەڵمی

کوشتارگەو هەورامیەکاودەرسیمی جەلایەنو دەوڵەتو تورکیایۆ جە ساڵەو ١٩٣٨ ی.

مابه‌ین وساڵه‌كا 1937و 1938 مه‌نتیقه‌و ده‌رسیمی جه‌ كوردوسانو لای سه‌رینه‌ (توركیا)، بی یاگێ گه‌وره‌ته‌رین گۆبه‌ندێ په‌ی فه‌تڵ وعام كه‌رده‌ی كورداو واگه‌ی ، پانه‌ی كه‌ كه‌مال ئه‌تاتورك په‌ی جابه‌جاكه‌رده‌ی ئا یاسایاشه‌ كه‌ دژو میلله‌ت و كوردی نێبینیشه‌ره‌، دلێشانه‌ خه‌مو نیازو نه‌ته‌وێ  پێسه‌ كوردیش په‌ی ئازادی، زینده‌ به‌چاڵكه‌رده‌بێ.
هورئێست به‌ به‌كار ئارده‌ی هه‌ڵمه‌ته‌ی سه‌ربازیه‌ى بێ ره‌حمانێ په‌ی سه‌رو ئی گه‌له‌ به‌ش مه‌ینه‌ته‌یه‌ ، دماجار كۆتاییش ئاما به‌ كوشته‌و بریایێ گه‌وره‌ى كه‌ ده‌یان هه‌زار چی خه‌ڵكه‌ ره‌شو ڕووته‌ بی كه‌سه‌یه‌ كوشیێ وده‌ربه‌ده‌ر كریێ جه‌ یاگه‌و ماواو وێشانه‌ به‌ره‌نزه‌ده‌ كریێ. چنده‌ها خه‌ڵكی جه‌زازاكیه‌كاو عه‌لی ئیلاهیه‌كاو دماجاریج ئا مه‌رگه‌سات و كوشتوبریه‌یه‌ی په‌ی شۆرشه‌كه‌و شیخ سه‌عیدو پیرانی نریاره‌وئینجا قه‌سابخانه‌كه‌و دۆڵه‌و زیلانی و چندی ته‌ریچ  كه‌ئینه‌ گرد ئینێ توه‌و ئاتاوانه‌ گه‌ورانه‌ كه‌ توركی ده‌رهه‌ق و كوردینه‌ كه‌ردێنێش.

ده‌رسیم یاگێ په‌شتگۆ وزیاو به‌گول ته‌ماشا كریا:
گه‌ر لاكه‌رده‌ییوه‌ما په‌ی مێژوو ئی مه‌نتیقه‌یه‌ بۆ چ جه‌بوارو دینیوه‌ چ جه‌بوارو زوانیوه‌ ره‌نگا ده‌رسیم جیاوازی فره‌ش جه‌ شۆنه‌كای ته‌ری بۆ جه‌ توركیانه‌ ، پانه‌ی ئه‌گه‌رچی به‌عزی تیرێ سوننه‌ مه‌زهه‌بێش كوردێش چه‌نه‌بیینى، ئیتر به‌شی ته‌مامش كوردێ زازاكیێ و ئینجا سه‌رو رێچكه‌و عه‌لی ئیلاهی بیینێ به‌رده‌وام سه‌رده‌مو ده‌وڵه‌تو عوسمانینه‌ توش وچه‌وسنایوه‌ بیێنێ. جه‌رووه‌و ئابوریچوه‌ ئی مه‌نتیقه‌ هه‌ر ئازه‌مانه‌ كریان ده‌ره‌به‌گی و زه‌مین وسه‌روه‌ت و سامانیوه‌ گه‌ربیه‌بۆش تاپۆكریان سه‌رو ئانیشا كه‌ جه‌روو مه‌زهه‌بی وپشتیوانیوه‌ سه‌ربه‌عوسمانلی بیینێ، ئیتر خه‌ڵكه‌كه‌ش كریان به‌ گزیرو وه‌رده‌س و ره‌نجبه‌رو ئانیشا كه‌به‌گی و ده‌ره‌به‌گیشا په‌ی عوسمانلی كه‌رده‌ن، به‌ده‌رچانه‌یه‌ كه‌ باج وسه‌رانێ فره‌شا وزیانسه‌ر. ئیتر وه‌رانوه‌رو ئانه‌ی و ئی ه‌ته‌ چه‌په‌بَه‌یه‌ خه‌ڵكو ده‌رسیمی هه‌ڵویست هورگێرێنێ و خزمه‌تو عه‌سكه‌ری په‌شتگۆ وزێنى و باج و سه‌رانه‌ فره‌جار نه‌دێنێ. 
ئینه‌یجه‌ توركه‌كا توره‌كه‌رێ و كه‌رێنێش به‌هانێ  په‌ی ئانه‌ی هه‌ڵمه‌ته‌شا وه‌نه‌ بداو ئانه‌ وێشاگه‌ره‌كشانه‌و خوا په‌نه‌ش ناوه‌شا ئادێ ئه‌نجامش بدا.
په‌وكای به‌درێژایی ده‌وڵه‌تو عوسمانلی ده‌رسیم ناوچێوه‌بێ كه‌ گۆشدارو ته‌مام و داواو عوسمانلی نه‌بێ و دایم گیانێ یاخی بیه‌ی و به‌ره‌نگاریش هه‌رچه‌نه‌بێ ئانه‌بی ئه‌تاتورك دلێراسه‌و ویسه‌كانه‌ په‌ی دلێ راسه‌و سیه‌كانه‌ هه‌ر زۆرێشكه‌ردێ گه‌ره‌كش بێ ئی ویركه‌رده‌یوه‌ دلی ده‌رسیمینه‌ نازۆ به‌زۆر ده‌سه‌ڵات و وێش سه‌پنۆ، په‌وكای هه‌ڵمه‌ته‌وبه‌تورك كه‌رده‌ى ده‌رسیمی و وركه‌نده‌ی خه‌ڵكه‌ ئه‌سڵیه‌كه‌یش جه‌ دلێ راسه‌و ده‌رسیمینه‌ وست ڕا. ئانه‌بێ چند هه‌زار خانه‌وادێش هوركه‌ندێ جه‌یاگه‌و مه‌سكه‌ن و وێشا و په‌راگه‌ندێش كه‌ردێ و به‌ردێش په‌ی وه‌راواو توركیای. ئیتر هورئێست به‌نیایره‌ى ده‌زگای ئاسایشی و جاسوسی فره‌ى جه‌ ده‌رسیمه‌نه‌ وه‌رو ئانه‌یه‌ زاڵ بۆ و تواناو سه‌ركوتكه‌رده‌یش زیاته‌ره‌بۆ.
ئی جمایۆ ئه‌تاتوركی ، پاسه‌شكه‌رد كه‌خه‌ڵكو ده‌رسیمی رای یاساییه‌ گیرۆ وه‌ر وه‌رانوه‌رو ئی سته‌می دادێ كه‌رۆ، پانه‌ی شكاتێ وێشا یاونا لای سه‌ریئانه‌بێ  وه‌فدێشا وه‌شكه‌رد چاگه‌وه‌ په‌یامێ ئی خه‌ڵكی یاونا گه‌وره‌كا توركیاى، پانه‌ی ئی ه‌ته‌ چه‌په‌ڵه‌و توركیای وه‌رانوه‌رو كوردی هه‌نش فاریۆ. به‌ڵام به‌پێچه‌وانۆ توركه‌كی هورئێستێ به‌كوشته‌یو دایپه‌تیره‌ی وه‌فده‌كه‌ی جه‌وه‌راموه‌رو ئی زوڵمینه‌ خه‌ڵكو ده‌رسیمی ورشاكوا سه‌رو دایره‌و ئاسایشو ده‌رسیمی و ئیتر ئه‌چێوه‌ گێچه‌ڵه‌راسه‌ قینه‌كێ په‌ره‌ش سانا.
ئانه‌بێ ده‌سه‌ڵاتو توركیای هورئێست ئی به‌هانێشه‌ به‌ هه‌ل زانا و جه‌ مانگه‌و یه‌رێ و نه‌ورۆزه‌نه‌  به‌30هه‌زارێ جه‌یش و جاشێوه‌ هجومش كه‌رد سه‌رو ئی خه‌ڵكێ . چاوه‌خته‌نه‌ خه‌ڵكه‌كه‌یچ وه‌فدێ ته‌ری دیبلۆماسیشا وه‌شكه‌رد په‌ی وه‌لگیرته‌ی كوشت و برى به‌ براگه‌وره‌یی سێ ره‌زای و چند كه‌سێ هامرێ چه‌نیش، به‌ڵام توركه‌كێ ئینه‌شا قبوڵ نه‌كه‌رد دیسان هورئێستێ به‌گێرته‌ی وه‌فده‌كه‌ی و دماجار وه‌ره‌چه‌ماو خه‌ڵكیوه‌ كه‌ردێشا داره‌ره‌و خنیكنێشا. ئی دڵره‌قی و وه‌خشیگه‌رایه‌و توركیه‌ی پاسه‌ش كه‌رد كه‌ خه‌لك و ده‌رسیمی بی متمانه‌یش یاوو چله‌پۆپه‌ وه‌رانوه‌رو توركه‌كا. په‌وكای گێچه‌ڵه‌و توركه‌كا پی خه‌ڵكیه‌ به‌رده‌وامه‌ بیه‌ تا ئانه‌بی دماجارتا نیمه‌و ساله‌و 1938 توركه‌كی به‌ زه‌برو چه‌كی و توپی و ته‌یاره‌ی تاواشا زاڵی با ملو ده‌رسیمیره‌و گنا كوشته‌ی و بڕیه‌ى ده‌یان هه‌زاری جه‌ خه‌ڵكه‌كه‌یش دڵیشانه‌ چنده‌ها زارۆڵی و ژه‌نی و خه‌ڵكی ریشچه‌رمه‌و كوشیاو سه‌ره‌بریا. چاوه‌خته‌نه‌  راپۆرتێ به‌ریتانیای باس جه‌ كوشته‌ی 40هه‌زار نه‌فه‌ری كه‌راوه‌ كه‌ توركه‌كا جه‌ده‌رسیمه‌نه‌ كوشتێنێشا. دیارا هه‌رسه‌رده‌م و ئه‌ردوگانینه‌ باس حه‌كوشته‌ی 13هه‌زاركه‌سا كریۆوه‌ كه‌ 2013چی شاره‌نه‌ ره‌ویه‌شكه‌رده‌ن، دیارا ئی هه‌ڵمه‌تایچشه‌ كه‌ سوریانه‌ مدۆشا وه‌رانوه‌رو كوردا سوریای ره‌نگا دریژكریاوه‌ ئاقینه‌ كۆنی بۆكه‌ ده‌رهه‌ق و كوردی بیه‌نشا جه‌ ده‌رسیم وشاره‌كای. ته‌رو كوردستانینه‌ !! 
سەرچەمەو باسەکەی:هەورامان نیوز



 اطلس باستان‌شناسی هورامان رونمایی می‌شود

رئیس پژوهشکده باستان شناسی ایران در بازدید از دفتر پایگاه منظر فرهنگی هورامان با اشاره به فعالیت های مثبت این پایگاه از رونمایی اطلس باستان شناسی هورامان با هماهنگی دفتر امور پایگاه های وزارت میراث فرهنگی خبر داد.


حضور هنرمند نقاش شهر پاوه در نمایشگاه نقاشی لندن 

این نمایشگاه به همت گالری فام لندن تحت عنوان ۲۵ قرن معماری ایران در آثار هنرمندان برگزار گردیده است.

یعقوب شجاعی با یک اثر بنام هورامان (الهام گرفته از معماری سنتی هورامان) در این فراخوان شرکت کرده که پس از داوری توسط داوران ایرانی و انگلیسی، این اثر به همراه تعدادی دیگر از آثار هنرمندان ایرانی و خارجی برای شرکت در نمایشگاه پذیرفته شد.

گفتنی است؛ نمایشگاه ۲۵ قرن معماری ایران در آثار هنرمندان در تاریخ ۱۰ نوامبر ۲۰۱۹، برابر با ۱۹ آبان ماه ۱۳۹۸ افتتاح و به مدت ۱۰ روز ادامه خواهد داشت.

منبع خبر:سلام_پاوه 

کەلەبەروو شێعرا(۱۳۰) ئەدەبیاتوو زاڕۆڵا

ڕۆزگار و ساڵ چوار فەسڵا
دەرس وەنای  پەیما  ئەسڵا

وەهار  زمسان  تا پاییز
پاییز  فەسڵی  گەڵا ڕیز

مەدرەسە  واز و سازا
یانەیچما گردٚشا  مازا

ئێمە  ملمێ  مەدرەسە
تاق تاق و دەسەدەسە

چوون  مامۆسا  دڵسۆزا
چن پاک وپوختەۆ قۆزا

دەرس وەنای مایەو بەرزین
وەزیفە و ئێمە و  عەرزین

زاناییما   هەن    سەبا
هەتا وەنمێ  هەر کەما

شەوق وشادٚی بەشما بۆ
یانە و کەلاس وەشما بۆ

وەرزش کەرمێ جاروبار
هەنگامێ  هەزار  هەزار

عالێ و کرچ  و  کاڵێنمێ
هەم کوڕێ هەم واڵێنمێ


#حامی غەریبی

کەلەبەروو شێعرا(۱۳۲)

پایێز ئاماوە دیسان دەسێش گیرتێ زۆڵفاتۆ
هەرچی گەڵا بی ڕێزا کەوتا وەروو چەماتۆ

تەلبەننوو ئاسمانی نمازۆ تیجەی شانی
ئننە دوورە کەوتینی هەسارێچ مەئێزاتۆ

هەرچننە قێرنابێم گۆشت نەدٚا بە دەنگیم
هەوا بیەن  مڵۆزمەم دەنگم مەیاوۆ لا تۆ

عومرێ بە تاڵی بەرشی دەسم جە هەنگوینی
تۆ بەشم دە چا قەندی ئینا سەروو لچاتۆ

شراب وشێعرەو شێخا ئێتر مەیاوۆ حاڵیم
مەگەر هەنجیری وارا سەروو بانوولەقاتۆ

منی خەزان زەدەی خەم هەنارهەنار ڕێزانا
داخۆم دمای من کێ بەی دەم بنیۆ هانەگاتۆ

#فەرید عەباسی


نه اورامان نه اورامانات،بگوییدو بنویسید:هەورامان !

 روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی طی اطلاعیەای به روابط عمومی های این وزارت در کلیه استانها اعلان کرد:

در خبرها و مکاتبات از واژه "هەورامان" استفاده کنید و دیگر نه از واژه اورامان و نه اورامانات استفاده نشود.  
 امید است تمام اسامی مناطق و روستاها بر اساس نامگذاری تاریخی خود نوشته و تلفظ شوند تا بار فرهنگی و هویت تاریخی خود را از دست نداده و داستان و روایت در پس هرنام برای همه روشن و ملموس باشد.


شاخصهای شعر کلاسیک هورامی (۱ـ۲ـ۳ـ٤ـ٥)/عادل محمدپور

«بیت» منفردا در ساختار شعر کلاسیک هورامی منزلت و جایگاه چندانی ندارد. 
بە دلیل شبکە روابط درون شعری و انسجام ساختاری در اغلب متون شاعران بزرگ کلاسیک شعر هورامی نقش «بیت» و استقلال معنا، کە ترجیحا بسآمد آن، فرم مثنوی است؛ کم رنگ بە نظر می رسد. 
در اغلب این نوع فرم ها آنچە کە جلب نظر می کند، شیوە چیدن و بافت طولی و عرضی بیت‌ها و شبکە روابط شعر و عنصر روایت است کە متن را دارای «وحدت موضوع» كرده است. 
برخلاف این رویکرد، شعر فارسی و شعر كُردی سورانی در بیشتر فرم «غزل و قصیده» بە دلیل ماهیت و بسامد آن، كمتر "عنصر وحدت موضوع" در آن مشهود است، به ویژه در غزل‌ها کە وما هر بیت تقریبا از استقلال معنا برخوردار است. 
بە قول د. کدکنی: "آنچه در زمینه‌ی عمومی شعر فارسی در دوره قرن چهارم و . می توان یادآوری كرد، محدودیتی است كه خیال شاعران در محور عمودی شعر دارد و این میراث عرب و شعر شاعران جاهلی است كه در دوره اسلامی نیز تاثیر كرده و از شعر شاعران عرب به شعر گویندگان پارسی زبان راه یافته. "
  
چنین نرم ادبی/خصیصه‌ای در شعر شاعران برجستە هورامی مثل بیسارانی، مولوی، احمد بَگ كوماسی و اشعار هجایی صیدی و. مشهود است. این ویژگی سبکی بعدا توسط گویندگان دیگر هورامی و سورانی از آن پیروی شدە است.  
 ساختارموسیقی بیرونی(وزن شعر) شعر هورامی را باید از افاعیل اسلوب عَروض عربی جدا كرد. این شعر در بافت طولی و عرضی خود از «ریتم و انسجام» برخوردار است و این متفاوت است با «قید تساوی» اركان عروضی در دومصراع.
در واقع این عنصر «آمیزه‌ای از موسیقی آواییِ خوشه صداها(نغمه‌ها= كركه‌ها و زنگ صوت‌ها) و موسیقی داخلی است کە مبانی "جمال شناختی شعر هورامی" را شكل داده است». 

نقش ذهنی و صورخیال شعر هورامی ساده،  بی پیرایه و تركیبی از خیال و واقعیت(رئال) است. 
كوتاهی مصراع‌ها- خصیصه شعر هجایی و هم‌خوانی با موسیقی طبیعت- دلیلی برای نزدیكی با زبان مردم است. 
علل این روند را باید در نزدیكی شاعران به طبیعت زیبای هورامان و اهتمام شاعر به تصویر «تشبیه و ذكر اجزای آن» و نهایتاً «قطب استعاره» دانست. در كنار اینها آوردن «فعل» نیز در شعر به عنوان «زنگ قافیه» از دیگر عوامل حركت‌بخش شعر هورامی است.


کەلەبەروو شێعرا(۱۳۱)


سوورەهەراڵە
سووره هەراڵه، سووره هەراڵه
 سووره هەراڵه، وەش كەیفی حاڵه

پەی چێش ڕەنگی تۆ هەر سوور دیارەن؟
ڕەنگت چوون یاران وەك شای وەهارەن

وەختێ ئێد شنەفت سووره هەراڵه
واتش ڕەنگی من وەش كەیفی حاڵه

«دایمُ الاَوْقات» جه وەتەن‏و وێم
نیشتەناو خەریك شەوق‏و زەوقی وێم

نەپای «وەرواوان» وەختێو من مەو بەر
ڕەنگەم سەوزەنه نەڕووی «وەركەمەر»

ئینجا جه ناگا سەیر كەروو جه دوور
دیارەن باڵاو یارەكەیم چوون نوور

وەختێو ئا یاره نزیكم مەبۆ
لاو سەرەیمەنه تێر سەیرم كەرۆ

بوێو وەشه مەگنۆ نه سەرەم
ڕەنگەم سووره بۆ زوو به خاتر جەم

پی ڕەنگه ڕەنگم به سوور دیارەن
سووری ڕەنگی من جه سایەی یارەن

كەچی جه ناگاه چەرخی پوڕ ستەم
من‏و ئازیزش جیا كەرد جه هەم

هۆرێزا لوا پەرێ یانەی وێش
منش كەرد بێ ناز، خاتریش پەرێش

رەنگەم هۆر گێڵا جه ڕەنگی وەڵین
دڵم ماتەم بی، بێزارو خەمگین

گرەوام فره جه داخی گەردوون
هەرسۆ چەماو من جه حیساب بێروون

پاسه زانێنێ یاری وەفا دار
ئەر دووریش گنۆ مەگێروو قەرار

كه ئاده لوا بەبێ بەهانه
هەرسۆ چەماو من ئاما چوون هانه

«سەیدی» خۆ جه داخ بێ وەفایی یار
چی سەرزەمینه نیەنش قەرار
#سەیدی_هەورامی

وەی ڕۆ هەمدیسان خەزان نمانا
خەمان تاس خەم ڕووی شادی شانا

جووت ششش  خەمەن دوو و ششش هەر خەم
خەم وە بان خەم چین جین بیەن جەم

شەڵتە نیا تێخ نە سەر باخ و چەم
فیشقە بەس نە چەم وارانیوی خەم

باخ ڕەگی حەیات چەنەش کنیاوە
خەم چوون چەمەی هوون نە پاش زیاوە

دووکەڵ بەرزۆ بی هەس هەس جە باخان
خەم شادیش خەم کەرد بە ئاخ و داخان

مەینەتی دیسان خەم دا شانەرە
چوون مێمان ناوەخت کەردش یانەرە

نەدار ڕەش و ڕووت پەنجە نیا دەم
ئێساڵی چەنی بەروو سەر بێ خەم؟

خەم خەمش واردەن هەر پێسە ماری
وەشڵەی ساڵەکاو پار و پێراری
ب.م (شارۆ)

وەشڵەیم پانێشا ملانێ ئاتەشگای
ڪەرا تەماشاو دەگاو"خانەگای"

دەگا بە زەحمەت بێ شۆو ئینسانی 
ڕەنگامەن وێنەی دەسکارو "مانی"

#سوهراب_مورادنیا

وەرز

باڵوە گێرتەی
قەفەسەنە
باڵەفڕ بی
و
پەلەوەرێ
چاڵتەرین
یاگێ خاکینە 
هیلیانەشا بەسە .

مەقام
جە کێلانەو خنجەرەو گەڵوەینە
بی بە بوغزوو 
نیشتوە
و
نرکەەو
ڕۆخانە سەرشێتی
بی بە گەنکاوەو دڵچرکێ چفەی

پەنجیە کە ویروو گۆرمشتەینە بێ
و
ڕێسیەو تاریخیەتەری 
شەتڵە کەرێ
جە وەرزوو 
باهێری مەلعوونینە
وشک بی
و
جە شەوەزەنگەیە 
قووڵەو بێ دینینە
گم بی .

واران ،

وارانی بێ ئامانوو 
ناهمێدٚی
جە ویروو زەمینینە ویەرد
و
تۆموو قازاخەکاش
بە  سەوزبیەو 
ئوجاخکۆری،
مێمانی کەردێ

سوارەکا
لواێ وەرموو قسا
و
ئەسپە 
یاڵ سوورەکا
بیێ بە ئاواتە دەسنەکەوتەکاو
کێفسانی.

ئاوەختە
دەشتە هاڵی
دەشتە بێسوار
دەشتە بێ کشت و کاڵ

بە وەرزوو  باهێری
مەلعوونی 
عادٚەتش کەرد !!!!!!

جەواد
 فێـــــــــراق ۳؍۲؍۹٨



اختتامیه اولین جشنواره ملی قلم روستا با شکوە خاصی در روستای آویهنگ برگزار شد

باتوجە بە گزارش وبلاگ فرهنگی،تاریخی،ادبی"هەورامان هانەبەرچەم"اختتامیه اولین جشنواره ملی قلم روستا با شکوە خاصی در روز شنبە ۲٥آبان ماە ۱۳۹٨در روستای گردشگری آویهنگ (ئەوێهەنگ)هورامان ژاورود دربخش کلاترزان(شهرستان سنندج) برگزار شد.

در این اختتامیە حضور نویسندگان و شاعران ،هنرمندان هورامان(محمدفهیم،محمدشریف علی  رمایی،همایون محمدنژاد،حکمت محمدی (خەمیار)، هاشم حسامی،اردشیر محی،دلیر اداک،حسن عزیزی  ،ولی کاکایی،توفیق علی محمدی،محمد حسابی هورامی،صابر شیانی،سیروان خالدی،روح اللە زومی و.از نکات قابل توجە بود.
دراین جشنوارە مدیرکل محترم ارشاد اسلامی استان کردستان جناب آقای قلعەشاخانی و معاون ایشان آقای گلباخی و کارشناسان مربوطە و بخشدار کلاترزان و شهردار شویشە حضور داشتند.
مجری توانای این مراسم آقای یحیی امینی از صداوسیمامرکز استان کردستان ،کە با تدبیر برنامەی حضور مدعوین و سخنرانان را تنظیم می کردند.
حضورخبرنگاران و فعالان هنری، فرهنگی ،ادبی،اجتماعی شبکەهای تلویزیونی و رسانەای همچون کردپرس، شبکە جهانی سحر،شبکە صدا وسیمای استان کردستان،فضاهای مجازی هورامان وکردستان آقایان یحیی امینی،سعداللە نصیری،یوسف اسدی،یحیی صمدی،خانم سیمین چایچی و. بر اهمیت این جشنوارە افزون شدە بود. دبیر این جشنوارە آقای صباح حسنی شیانی بودە کە فعالیت ایشان در این مراسم ،ستودنی بود.
 درپایان با حضور مسئولین و بزرگان از اصحاب قلم ،نویسندگان،شاعران ۱۷ استان کشور تجلیل و تقدیر گردید.

 
بەرنامەو کۆتایی ئەوەڵین فستیواڵووسەرانسەری قەڵەموودەگای جە مەحاڵوهەورامانوو ژاوەرۆی  و کەڵاتەرزانی ،ڕۆشەممەی25/8/98 جە دەگاو ئەوێهەنگی لوا ڕاوە،




‍ ‍جەژنەو خاونکار"ی ،جەژنە گەورێ  یارسانەکا،جە دەگاو تووتشامی گاهوارەو کرماشانی،لوا ڕاوە

 
بە پاوهەواڵوو"هەورامان هانەبەرچەم"ی ئارۆ پەنج شەمە۲۳ـ ٨گەڵاخەزانوو۱۳۹٨، جەژنەو خاونکار"ی ،جەژنە گەورێ  یارسانەکا،جە دەگاو تووتشامی گاهوارەو کرماشانی،لوا ڕاوە.

جەژنەو #خاونکار"ی #جەژنە گەورێ  یارسانەکا جە دەگاو تووتشامی گاهوارەو کرماشانی ،بە ئامادٚە بیەو خەڵکیوی فرە جە یارسانەکا لوا ڕاوە

 


کۆچوو خاتووشەمام ئێسماعیلی(فوت بانوشمام اسماعیلی)

بە نامێ خود٘ای دەسەڵاتداری

بە داخەو هاگادار بیەیمێ مەرحوومە #خاتووشەمام ئێسماعیلی ئەدٚاو:(شەهیدعەنایەت عەلی موحەممەدی،کاکەشەفێع ئەزەغ) ،نیشتەیرەو دەگاوچورێژێ،بە بۆنەو نەوەشیەو ،کۆچی هەتاهەتاییش کەرد و ئێشەو جە قەبرەسانوو چورێژێ ئەسپەردەو خاکی کریا و سەوای جە مزگی چورێژێ پەرسەو وفاتێحەوانایش ملۆڕاوە.
ئێمەیچ جە په‌لیان و کاناڵەکاو #هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م و #زاوەرخەبەری پی بۆنه‌و به ئه‌رکوو وێما مزانمێ پەرسە و سه‌روه‌شی جه خانەوادە و یانه‌وه‌یشا بکه‌رمێ،ئاواتما ئانه‌ن خود٘ای بێ هامتا بەخشۆش و عەفوەش فەرماوۆ و ڕۆحش بە بەهەشتی بەرین شاد٘ بۆ و سه‌بووری یانه‌وه‌یا بد٘ۆوه.

پەرسە جە زاوەر و شاروومەریوانی دماتەر ئێعلام کریۆ.

#هومایون موحەممەدنژاد


▪️ اناللەواناالیەراجعون

هم اکنون باخبر شدیم #بانوشمام اسماعیلی مادر:(شهید عنایت علی محمدی،آقای شفیع ازغ)بە علت بیماری فوت کردە وامشب در قبرستان روستای چورژی بە خاک سپردە شدند. تعزیە ومراسم فاتحەخوانی فرداچهارشنبە٦ـ۹ـ۱۳۹٨در مسجدروستا چورژی برگزار می شود.

تعزیە در روستای زاوەر و شهر مریوان متعاقبا" برگزار می شود.

روحش شاد و بهشت جاودان نصیبشان باد.

@zavarkhabar0000
با تشکر از آقای زکریا قادرپور بابت اطلاع رسانی اشان

یەکـێ جە دۆسـان بەو زام نــۆوە 
سەر نی یان وە خاک ئاسەنەی تۆوە
 
مێهمان غەریـو کـەرەم سـەرای تۆن 
موحتاج وە رێزەی سفرەی رجای تۆن
 
درێغی مەکەر، ئامان سەد ئامان 
مەفەرما مێهمان بێ تۆشە ئامان
 
یا خەلیل ،دەخیل ،کێ عادەت کەردەن 
تۆشە وە دەرگای کەریمان بەردەن؟

مەولەوی



نفوذ شعر عشق مجازی در ادبیات هورامان با اشعار "ماموستا صیدی"/محمدولی کاکایی

یک پژوهشگر کردستانی،با اشاره به اینکه ماموستاصیدی اشعار عشق مجازی را وارد شعر و ادبیات هورامان کرد، گفت: با توجه با این که قبل از این شاعر تمام اشعار عرفانی بودند، ماموستاصیدی برای اولین بار شعر عشق مجازی را وارد شعر هورامان کرد و توانست تغییر محتوایی در شعر هورامان به وجود آورد. 
به گزارش ایسنا، منطقه کردستان، "محمدسلیمان هورامی" فرزند "سیدمحمود" متخلص به "صیدی هورامی" شاعر نامی و بلند آوازه منطقه هورامان در سال 1199 هجری قمری حدود 235 سال پیش در روستای سروپیر هورامان تخت، زاده شد، سپس جهت تحصیل به اکثر شهرهای هورامان از جمله شارەزور عراق رفت. 
قریحه شاعری او موجب شد که همزمان با تدریس علوم دینی اشعاری را نیز بسراید که در اشعارش به صیدی تخلص کرده که با حرف «ص» نوشته می‌شود به معنی اینکه به وسیله عشق صید و گرفتار در دام عشق شده است.  آرامگاه این شاعر نامی در منطقه هورامان و استان کردستان "سروپیر" از توابع بخش هورامان تخت قرار دارد. 

محمدولی کاکایی پژوهشگر  کردستانی ، در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: اشعار ماموستاصیدی هورامی به سه قسمت تقسیم می‌شود، عارفانه، عاشقانه و اشعاری در توصیف طبیعت زیبای هورامان؛ و از لحاظ زبانی چهار نوع شعر در دیوان اشعار وی به چشم می‌خورد که شامل هورامی کهن، هورامی جدید، فارسی و ملمعاتی به زبان‌های عربی، هورامی و فارسی است. 
وی تصریح کرد: صیدی به همراه ماموستابیسارانی و مولوی کرد بنام شاعران مثلث گوران مشهور هستند، آنچه که صیدی را با دیگر شاعران متمایز می‌کند، تغییر در محتوای شعر است. 
این پژوهشگر  کردستانی، با اشاره به اینکه ماموستا صیدی اشعار عشق مجازی را وارد شعر و ادبیات هورامان کرد، افزود: با توجه به این که قبل از این شاعر تمام اشعار عرفانی بودند، ماموستا صیدی برای اولین بار شعر عشق مجازی را وارد شعر هورامان کرد و توانست یک تغییر در محتوای شعر هورامان به وجود آورد. 
صیدی شاید اولین شاعری باشد که از عشق مجازی سخن گفته است 
کاکایی عنوان کرد: شاعر جدای از لهجه های کردی بر زبان‌های فارسی و عربی تسلط کامل داشته و شعر را به این زبان‌ها نیز سروده است در واقع ملمعات شیرین به زبان کردی، فارسی و عربی برجسته هستند، طوری که می‌توان صیدی را اولین ملمع سرای «کرد» نام برد. 
وی بیان کرد: صیدی در شعر هورامان سرایش، شعر را به دو لهجه جدید و قدیم هورامان نوشته است که نشان از توانایی و استعداد این شاعر است. 
این پژوهشگر کردستانی، ذکر کرد: در شیوه جدید دنباله رو مکتب گوران است و در اشعار شیوه قدیم راز و نهان عقاید خود، عشق مجازی صریح خود را بیان می‌کند، لهجه به اصطلاح قدیم در هجیج و به ویژه روستای بزلانه مردم هنوز تکلم دارند. 



بنچاق هورامان/قبالەهای هورامان ،سندی بر هویت تاریخی هورامان. قدیمی ترین سند مالکیت جهان/گردآورندە:همایون محمدنژاد 

در اوایل قرن حاضر در سال ۱۳۰۵ شمسی حسین نامی از مریدان (شیخ علاءالدین نقشبندی) در غاری در دره تنگیور خمره ای پر از دانه ارزن پیدا كرد كه در میان آن نوشتەای به خط پهلوی اشكانی بر پوست آهو وجود داشت . این نوشته كه به (بنچاق هورامان ) مشهور شد قراردادی است میان دو نفر برای خرید و فروش زر ستانی به ۴۵ درهم كه شاهدان معامله نیز نام خود را در آن نوشته اند . این بنچاق به سال ۱۲۰ پیش از میلاد مسیح تعلق دارد . در حال حاضر این بنچاق در موزه برلین نگه داری می شود .
دو سند از این سه سند، به خط و زبان یونانی است. هر دو تاریخ سلوکی دارد که یکی معادل ۸۸/۸۷ ق.م. و دیگری معادل ۲۱/۲۲ ق.م. است و در پشت یکی از آنها چند کلمه ای به زبان پارتی نوشته شده که خلاصه متن یونانی است و احتمالا تاریخ نگارش آن نسبت به متن یونانی جدیدتر است. سند سوم فقط به خط و زبان پارتی است و تاریخ اشکانی دارد که معادل سده اول میلادی (احتمالا ۵۲ یا ۵۳ م) است. خط پارتی این متن به خط سفالینه های نسا شباهت دارد. 
آدرس :غاری در دره تنگیور روستای تاریخی پالنگان  هورامان از توابع شهرستان كامیاران

****************
بُنْچاقِ اورامان‌، سه سند ملكی بازمانده از سدة نخستین پیش از میلاد.

این سندها دربارة فروش‌ دو تاكستان‌ بوده كه‌ بر روی‌ پوست آهو نوشته‌ شده‌ و در نزدیكی روستای اورامان (كردستان) كشف‌ شده است‌. دو سند آن‌ به‌ زبان‌ و خط‌ یونانی‌ با تاریخ‌ سلوكی‌، یكی‌ معادل‌ 87/ 88 پ‌م‌ و دیگری‌ معادل‌ 21/ 22 پ‌م‌ است‌. در پشت یكی‌ از سندها كلماتی‌ به‌ زبان‌ و خط‌ پارتی‌ نوشته‌ شده‌ كه‌ خلاصه‌ای‌ از متن‌ یونانی‌ است‌ و تاریخ نگارش‌ آن‌ به‌ احتمال از متن‌ یونانی‌ جدیدتر است‌. سند سوم به‌ زبان‌ پهلوانیك‌ (پارتی‌) است‌ و تاریخ اشکانی منطبق با سدة نخست میلادی دارد.1 این‌ سندها اكنون‌ در موزة‌ بریتانیا نگهداری‌ می‌شوند. خط‌ پارتی‌ این‌ متن‌ به‌ خط ‌سفالینه‌های‌ نسا نزدیك‌ است‌.2

این‌ سندها گواهی‌ می‌دهند كه‌ درهمان‌ سدة‌ اول‌ میلادی‌ زبان‌ پهلوانیك‌ جانشین‌ زبان یونانی‌، در دیوانی‌ شاهنشاهی‌ اشكانی‌ شده و از نظر ساختار دستوری‌ جمله‌ها، نشان‌ دهندة‌ زبان‌ پهلوانیك‌ است‌. واژگان‌ ایرانی‌ آن‌ محدود و بیشتر واژه‌ها آرامی‌ است‌. بر روی‌ هم این‌ سند 23 واژة‌ ایرانی‌ میانه‌ دارد كه‌ 15تای‌ آن‌ها اسم‌ خاص‌ هستند.3
مآخذ:
تفضّلی‌، احمد. تاریخ‌ ادبیات‌ ایران‌ پیش‌ از اسلام‌. به‌ كوشش‌ ژاله‌ آموزگار، تهران‌: سخن‌، 1376، ص‌ 77.همان؛ نیزنک: راشد محصل‌، محمدتقی‌. كتیبه‌های‌ ایران‌ باستان‌. تهران‌: دفتر پژوهش‌های‌ فرهنگی‌، 1381، ص‌ 82.سمیعی‌، احمد. ادبیات‌ ساسانی‌. تهران‌: دانشگاه‌ آزاد ایران‌، 1355، ص‌ 47ـ 48.
نیز نك‌: زرشناس‌، زهره‌. زبان‌ و ادبیات‌ ایران‌ باستان. تهران‌: دفتر پژوهش‌های‌ فرهنگی‌، 1382، ص‌ 35.
ابوالقاسم رادفر


شومارەو ۷و گۆڤار و مەجەلەو" بەیان"ی وەڵا کریاوە( شمارەی ۷ مجلە" بەیان"منتشر شد)


بە پاو هەواڵوو"هەورامان هانەبەرچەم"ی شومارەو ۷و گۆڤار و مەجەلەو" بەیان"ی وەڵا کریاوە.

"بەیان" جە لاچەمێوە:
وەرپرس و ساحێب ئێمتیاز:دوکترئێسماعیل موستەفازادە

دەسەو نویسەرا: دوکترئێبراهیم ئێسماعیل پوور، قرەنی ئەمین پوور، هومایون موحەممەدنژاد، ئێران مورادی،پەروانە ئەحمەدین،عەبدولکەریم سرووش، گوڵالە ستاوەند،حەیدەر سەفەری،موحسێن مەلەکی،ئامینە سونبولی،فەرهەنگ ئاریانژاد،هەتاو خورشیدی
دیزاین: ئاوات حەکیمزادە
تایپ:گوڵزار نادری
تەرحوو جڵدەکەی:قازی مەڵڵاموحەممەدی خزری
چاپ: چاپخانەو گوتار جە شاروو سەقزی

این مجلە کە مدیرمسئول و صاحب امتیاز آن، دکتر اسماعیل مصطفی زادە می باشد در شهر مهاباد انتشار می یابد.

این دو ماهنامە حاوی مقالات فارسی و کردی نوشتەهایی بە سورانی، کرمانجی، هەورامی(گورانی) ،کلهوری حوزەهای فرهنگی، اجتماعی را در بر می گیرد.

انتشار مقالات،اشعار،داستان ،و نوشتەهای مربوط بەزبان،فرهنگ و تاریخ منطقەی هورامان بە زبانهای هورامی و فارسی در شمارەی ۷ بەیان:
آقایان:#عادل محمدپورـ #محمدشریف علی رمایی ـ #ابراهیم شمس ـ #فتح اللە رضایی ـ خانم ها: #شیلان کریمی (خیاڵ) .
شورای بخش هورامی:آقای همایون محمدنژاد ـ خانم ایران مرادی
اولین شمارە آن در آبان ماە۱۳۹۷ و تاکنون ۷شمارەی آن منتشر شدەاست.

مجلەی بەیان شمارە ۷آبانماە ۱۳۹٨منتشر شدە است.
بە زودی در تمامی مناطق کردنشین استانهای: #آذربایجانغربی#کردستان #کرمانشاە #ایلام ، توزیع می‌گردد.قیمت هرجلد آن ۱۰۰۰۰تومان می باشد.

شاخصهای شعر کلاسیک هورامی (۱ـ۲ـ۳ـ٤ـ٥ـ٦ـ۷)/عادل محمدپور

«بیت» منفردا در ساختار شعر کلاسیک هورامی منزلت و جایگاه چندانی ندارد. 
بە دلیل شبکە روابط درون شعری و انسجام ساختاری در اغلب متون شاعران بزرگ کلاسیک شعر هورامی نقش «بیت» و استقلال معنا، کە ترجیحا بسآمد آن، فرم مثنوی است؛ کم رنگ بە نظر می رسد. 
در اغلب این نوع فرم ها آنچە کە جلب نظر می کند، شیوە چیدن و بافت طولی و عرضی بیت‌ها و شبکە روابط شعر و عنصر روایت است کە متن را دارای «وحدت موضوع» كرده است. 
برخلاف این رویکرد، شعر فارسی و شعر كُردی سورانی در بیشتر فرم «غزل و قصیده» بە دلیل ماهیت و بسامد آن، كمتر "عنصر وحدت موضوع" در آن مشهود است، به ویژه در غزل‌ها کە وما هر بیت تقریبا از استقلال معنا برخوردار است. 
بە قول د. کدکنی: "آنچه در زمینه‌ی عمومی شعر فارسی در دوره قرن چهارم و . می توان یادآوری كرد، محدودیتی است كه خیال شاعران در محور عمودی شعر دارد و این میراث عرب و شعر شاعران جاهلی است كه در دوره اسلامی نیز تاثیر كرده و از شعر شاعران عرب به شعر گویندگان پارسی زبان راه یافته. "
  
چنین نرم ادبی/خصیصه‌ای در شعر شاعران برجستە هورامی مثل بیسارانی، مولوی، احمد بَگ كوماسی و اشعار هجایی صیدی و. مشهود است. این ویژگی سبکی بعدا توسط گویندگان دیگر هورامی و سورانی از آن پیروی شدە است.  
 ساختارموسیقی بیرونی(وزن شعر) شعر هورامی را باید از افاعیل اسلوب عَروض عربی جدا كرد. این شعر در بافت طولی و عرضی خود از «ریتم و انسجام» برخوردار است و این متفاوت است با «قید تساوی» اركان عروضی در دومصراع.
در واقع این عنصر «آمیزه‌ای از موسیقی آواییِ خوشه صداها(نغمه‌ها= كركه‌ها و زنگ صوت‌ها) و موسیقی داخلی است کە مبانی "جمال شناختی شعر هورامی" را شكل داده است». 

نقش ذهنی و صورخیال شعر هورامی ساده،  بی پیرایه و تركیبی از خیال و واقعیت(رئال) است. 
كوتاهی مصراع‌ها- خصیصه شعر هجایی و هم‌خوانی با موسیقی طبیعت- دلیلی برای نزدیكی با زبان مردم است. 
علل این روند را باید در نزدیكی شاعران به طبیعت زیبای هورامان و اهتمام شاعر به تصویر «تشبیه و ذكر اجزای آن» و نهایتاً «قطب استعاره» دانست. در كنار اینها آوردن «فعل» نیز در شعر به عنوان «زنگ قافیه» از دیگر عوامل حركت‌بخش شعر هورامی است.


گوندی مێوان بناسین:ئەمین حاجی زەڵمی       

مێوان گوندێکی خنجیلانەی ھەورامانە و سەر بە پەخشی (باینگان)ە، دەکەوێتە باشووری خۆرھەڵاتی شاری پاوە،  نزیکەی (7)کم لەو شارەوە دوورە و (1840)کم لە ئاستی ڕوی دەریاوە بەرزە. باخ و باخات و بێستانێکی زۆری تێدا کراوە، زۆرێک لە شوێنە جوگرافیەکانی ئەم گوندە ناوەکانیان ھەورامیە وەک (ھانە سڵێمان و مەیگۆڕێ) ئەمەش دەیسەلمێنێت ئەم  ناوچەیە سەر بە جوگرافیای ھەورامانە، ڕێژەی دانیشتوانی دەگاتە نزیکەی(150) کەس، تەنھا   35خێزان لەم ئاواییەدا دەژین. 

دانیشتوانی (مێوان) شێوەزاریان سۆرانیە و سەر بەتیرەی ئیمامی جافن، پێش (نیوسەدە) لەمەوبەر دانیشتوانی ئێرە کۆچ و ڕەویان کردووە و ڕەشماڵ نشین بوون، دواتر ئەم گوندەیان ئاوەدانکردووەتەوە و خزمەتگوزاریە سەرەتاییەکانیان تێدا دروستکردووە، باخ و باخات و کشتوکاڵ و ئاژەڵداری و پیشە دەستییەکان کاری سەرەکی دانیشتوانەکەیەتی.

لە وەرزی زستاندا کەش وھەوایێکی سارد و سەختی ھەیە و لە ھاوینیشدا ناوچەیەکی کوێستانیە و کەش وھەوایێکی فێنک و سازگاری ھەیە.

پازدە ساڵ لەمەو بەر خولێکی فێرکاری چنینی کڵاش بۆ ژنانی ئەم گوندە دەکرێتەوە، زۆرێک لە ژنانی ئاوایی فێری ئەم پیشەیە دەبن .

ابداع داروی «آرتروز و پوکی استخوان» توسط خبات خدری

محقق و مخترع اهل هورامان، دکترخبات خدری ، با شرکت در نمایشگاه بین المللی اختراعات کشور تایوان توانست با ابداع «داروی آرتروز وپوکی استخوان»  مدال برنز مسابقات این کشور را از ان خود کند.

 این دارو باعث بالا بردن تراکم استخوان و غضروف سازی مجدد می شود.

یادآوری این کە ایشان از اهالی روستای دەمیەو(دمیو)ازتوابع هورامان تخت شهرستان سروآباد قرار دارد



کەلەبەروو شێعرا(۱۳۳)

بە نیم نێگایێو دامیش نیاوە
چن گەزێش پیما و لاش کەردەو لاوە

دیش دڵ شکارەن نێگا نە ڕاش بەند
ڕاسەڕاش گرتە و هێور جە ڕاوە

شەکەرپاشش کەرد خەتەو دیای پەیش
بە ناز و ڕەوتی ژەرەژ ئاساوە

حەزم عادەتیا وێڵ بی نە دووش دڵ
چرۆ جنوونی سەوز بی حەیاوە!

ئیسە هەواسم شەو و ڕۆ وێڵا
بیەن کەشیکچی و مدران وە پاوە

بەینە و بویەرۆ چەم کەرۆ شارۆ
لار و لەنجەیوە جەو سەرە ڕاوە

سەباخەیرێوە، وات و واچەیوە
گونایێو خێزیۆ بە چن خەتاوە!

چنگ پێکۆ عەشق نە جەرگ و دڵ دا
تا چەرخ خولەش بەی جیێ نەباوە

ڕۆحما بار کەرۆ لەشوو هەنگەری
جە دوێ جەسێنە بێ خەم سەیاوە

#شارۆ

شمشێری جەهرەن ئەو کەمەی ئەبرۆ
چوون حەرەس مدران نە پێشانی تۆ

قاتڵی ئەغیار ئەر بەی کەرۆ بۆ
قەساوو پەنجیە سەر بدٚەو لیمۆ

ددٚان کێشوو دەمیەن ئەر کوڵمت گەزۆ
نەشتەروو چەمیەن وە لاوە بدٚیۆ

تاکەی ئەو شمشێر نە پێشانیت بۆ ؟
پەی فێراق بیەن بۆڕەندەی بەدٚخۆ

تۆ شای دڵداران ڕەحمی خێرت بۆ
دڵ کەردەن مەنزڵ، ئاخ و داخ و ڕۆ

جەواد
 فێـــــــراق
۲٦؍٨؍۹٨


‍ ‍ ‍ گۆرانیێ هەورامیێ :مامۆساعوسمان هەورامی

گۆرانیێ هەورامیێ

#نامێ گۆرانیێ:سەوزە گیان

دەنگ:مامۆساعوسمان هەورامی

پێشکەشی کاکەئازاد ڕووحانی 
برای دانلود(پیاده کردن مطلب)بر روی لینک زیر کلیک کنید:
په‌ی ئه‌ره‌گێرته‌ی(ئه‌ر‌ه‌وه‌‌ی)سه‌روو ئی لینکیه‌وه‌  کلیک که‌ردێ:


http://s7.picofile.com/file/8380377918/Osman_Hewram%C3%AE_were_sewze.html




ڕاو یانەی گم نەکەرمێ/سەعدوڵڵا_خوونخام (شەهریار)

هیزی شەوێ ڕاو یانەکەیمانم گم کەرد. بە جیاتی ئانەی بلونێوە پەی یانەی سەرەم دلێو کوجیەوە تاریکێنە بەر ئاورد.وەختێو هیچ خشتێوە ئاشنام نە ئێستوە،هەراسان جە کوجیە تەنگ و تاریکەکێنە، بەرشیانی و وێم یاونا سەرو خیابانی.

ئینە کە بنیادم ڕاو یانەیش گمە بکەرۆ گرەوەش هەن؟ نە نیەنش. بەڵام دەی خۆ هەقێقەتش هەن. 


خەریکەنان جە بارەو وێمەو  قسێ مەکەرو. نە جە هامساکەیموە و نە ئنسانە دورەکان. ئەمن گرفتارو دنیایوەنەنان کە ئنسانەکاش بە زیننەی مەردێنێ، تەنیا جەنازێنێ و مەلان ڕانە. مەگرەوان و مەخوان و مەگێڵان دەورو وێشانە.

 شەوانە وەرمێ مەوینو کە چەنی ئێمە جە وێمان دور مەوزانێوە، ئەچا چێوانە کە هەنێما و بیێنێمان. گەرەکشانە جە وێت جیاوەت بکەران.
ماچان: تۆنمەبۆ ئنسانو باوەڕەکانو وێت ببی، مەشیۆ ئا چێوە ببی کە ئێمە مەواچمێش و ئێمە گەرەکمانە.

خەریکێنێ عادەتمان مەدان بە مەرگێوە، کە هیشتای فرەش مەنەن بەینە سۆراخەمان. عادەتمان مەدان بە پیری، دڵ مەردەی، بێ هۆویەتی، نە مەزانمێ کێنمێ؟ و نە مەزانمێ پەی چێشی مەژیومێ. 

ئێمە جە جوانینە پیرێشان کەردیمێ، جوانە مەرگێ و دڵ مەردێشان کەردیمێ. جە وێمان بڕیەیمێشان و کەردیمێشان بە ئینسان هایوەتەر و بەشەرانێوەتەر، بیەیمێ بە پەیکەرێوە تەر و جە نەوعێوە کە وێشان حەزش پەنە مەکەران.

ئێمە کەلیمە دڵتەنگەکانمان، مو بە مو، دلێو ڕەگانمانە حێس کەردەن، پەوکای هەمیشەی سەخت گیانی و تەونین بیەی، بیەن بەشێوە جە وێمان و ژیوایمان.

هەر ئیسە مدرمێرە و بدەیمێوە وێمارە. تەماشایوە بکەرمێ، پانەیرە کە بیێنمێ و حەز مەکەرمێ بیمێ. کێ مەزانۆ. شایەد سەواڕۆ، سیاوی دوربیەنە مەدار بەسیاکەو سەرو خیابانی ئێمەش نیشانە دا.

#سەعدوڵڵا_خوونخام (شەهریار)


پایێزە شێعرەوهەورامانی ،جە شارووسنەی،ملۆ ڕاوە


ئەرەمەرزیای فەرهەنگی هونەری

 #مەڵڵاموستەفاو بێسارانی" شارووسنەی مەوەرۆ ڕاوە.

پایێزە شێعرەو هەورامانی                    

 شێعرەکاتا کیاندێ پەی تێلگراموو : jiwar1970@

 یاگێ ئەوەوانای : شارووسنەی
 سینما بەهمەن ـ ساڵونوو شومارە دوێ۲ .
ساعەت: ۳ هەتا ٦ دماونیمەڕوی 
ڕاکەوت:  ٩٨/٩/١٧

کەلەبەروو شێعرا(۱۳٤)

ماچا ڕوێشا سەردار عەزیزخان٭
خەت وەش و میرزا،کەسێو فرەزان

ئاردەشا  پەرێش  ژەرەژێ  شەلە
پەرساش قیمەتش گورج و بە پەلە

قیمەتش بەرز بێ پەنجەش نیا دەم!
واتش هۆش چێشەن،واچدێش کەم و جەم؟

واتشا وەختێ کە منیەیەو دامی
شکەت  نەبۆنە ، ئا وەختە فامی

بە دەنگی وەشش مەبینە سەرسام
دەمێو چن بەقێ کێشۆنە  پای  دام

ئەساش ، تێخێش ئارد نەمدرا یەک دەم
سەرەش جە لاشەیش جیا کەرد جە هەم

کابرای ساحێب بەق ئاماوە زوان
پەرساش هۆش چێش بێ،سەردار عەزیزخان؟

واتش: هەرکەسێو بورەشۆ دۆسی
ڕەوان بتاشی لەشش جە پۆسی

٭مەشهوورا بە عەزیزخانی موکری سەرداروو  سپاو  قاجاڕی

#شارۆ

هەر وەختێ چەمم دوور بۆ جە یانەش
ڕوێ  سەدٚ  جارێ  نەبوو   قوربانەش

نەحسەن  ئا ڕوە  شەڵڵا  هەر نامێ
چ فەرق ئەر گیانم جە بێخ بەر ئامێ!

#حامی غەریبی

شاروچکەی بانەوڕێ بناسین/ئەمین حاجی زەڵمی


"بانەوڕێ" شارۆچکەیەکی سەر بە قەزای پاوەیە، نزیکەی (1000) ماڵی تێدایە و (4000) کەس دانیشتوانیەتی، ھەڵکەوتەی جوغرافی ئەم شارۆچکەیە لە نێوان دوو شاخدایە، لە باکووریەوە شاخی (ئاتەشگا) و لە باشوورەوە شاخی "ڕیاوکۆ"یە. لەناو سنوری جوغرافی ھەورامانی لھۆن دایە و (17)کم لە شاری پاوەوە دوورە، دانیشتوانی ئێرە بە "عەشیرەتی ئیمامی" ناسراون کە پێکھاتەیەکی گرنگی ئێلی جافن،  لە ڕابردوودا ژیانێکی کۆچەرییان ھەبووە و ساڵانە دووجار بارگە و بنەی خۆیان پێچاوەتەوە، لەوەرزی زستاندا لە دەوروبەری رووباری سیروان و پێدەشتی شارەزوور و پارێزگای ھەڵەبجەدا نیشتەجێبوون. لە وەرزی ھاوینیشدا دەھاتنەوە بۆ کوێستانەکانی (شاھۆ و مەیگۆڕێ و سورەوان و ھانەسڵێمان).

(بانەوڕێ) وشەیەکی ھەورامیە و دوو بۆچوونی لەسەرە، یەکێکیان پێی وایە بەفرێکی زۆری لێ باریوە و خانووەکانی رووخاندووە، بۆچوونی دووەم پێی وایە جێگەی کشتوکاڵ کردن بووە و زۆرتر(پەموو)ی تێدا چێنراوە، لەھەورامیدا بە پەموو دەوترێت (وڕێ) 

مێژووی نیشتەجێبوون لەم گوندەدا لەدوای رووخانی سیستەمی پاشایەتیەوە لە ئێران دەستپێدەکات و لە ساڵی 1979ز بە دواوە ئاوەدانکراوەتەوە

کانون اهورا برگزار می کند :کلاس های آموزش مکالمه هورامی ویژه دانشجویان غیر هورامی زبان

با توجە بە اعلام کانون اهورا بە "هەورامان هانەبەرچەم": کلاس های آموزش مکالمه هورامی
ویژه دانشجویان غیر هورامی زبان، برگزار می شود

ثبت نام حضوری:
ورودی دانشکده علوم انسانی و اتاق کانون اهورا واقع در ساختمان معاونت فرهنگی و اجتماعی 

ثبت نام غیر حضوری:
شماره تماس   ۰۹۳۳۷۴۶۳۵۷۸
آیدی تلگرام    @Atabak977

@Ahura_uok977


 انجمن ادبی مولوی با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی پاوه برگزار می کند: یادی از بزرگمردان فرهنگ وادب شهرپاوە

در تکاپو‌های فرهنگی و ادبی هورامان و شهرستان پاوه، همراه تمام نشیب و فرازها، خوش آیندها و بدآیندها، دو نام بزرگ چون ستاره ای روشن، شعله ای گرما بخش و خاطره ای فراموش نشدنی، نمایان و درخشان است.

یاران سفر کرده:مرحومان کاک #یوسف_رسول_آبادی و کاک #غازی_خلیلی آنان چون نای بر لبانِ فرهنگ غنی و بِکر منطقه نشستند و نوای سربلندی در قالب و قامتِ شعر، داستان، فولکلور و. سَر دادند، قدر شناسی، وظیفه همه بویژه دلسوزان و دردمندان عرصه فرهنگ و ادب است.

می خواهیم گرد هم آییم و یادکردی از جهد و جهاد ادبی و فرهنگی این عزیزان را سامان دهیم ، باشد که این تلاش، چراغ راه بویژه برای نسل جوان و نوپا گردد.
 
 تاریخ برگزاری: پنجشنبه ۲۸ آذر ۱۳۹۸ ساعت ۷ الی ۱۱شب

مکان: سالن همایش‌های ارشاد اسلامی پاوه

لطفا" آثار خود را به آیدی زیر ارسال نمایید:
@sepanji
منبع خبر:سلام پاوە /آقای سوران سپنجی





مۇسسه انتشارات ئارو با همکاری اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان پاوه برگزار می‌کند:

آیین پرده برداری از کتاب ناسک خه‌یالان "تاریخ غزل هورامی" باحضور غزلسرایان مطرح هورامان

پنجشنبه، ۲۱ آذر ۹۸
ساعت ۱۴ الی ۱۷
سالن اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی پاوه

کەلەبەروو شێعرا(۱۳۷)

ڕێبوار
ئەی ڕێبوارەکەی راگەی زانایی
مەلەوانەکەی ،دەریای مانایی
سالکی سلکی عارێفان خاس
جە پەستی بێزار سەربەرزی شناس
                                            
تۆ چەنی ئەحەد بەستەنی پەیمان
ئەرکی ئێنسانی بکەری تەیمان

درۆ و دەلەسە و تاڵان و غەیبەت
هەر یۆ بە جۆرێ ماوەران نەگبەت
تەمەڵی و پیسی و وێڵی وبێکاری
مەوان سەرمایەی کەمی و نەداری

دەخیلەن دەخیل دوور گنە لێشان
عادەت نەکەری هیچ کاتێ پێشان

چەمت تەنگ نەبۆ بەخێڵ نەوینە
سینەت پاک کەرە جە تۆزی کینە
دڵ کەر ئاێننە پەی دێدار یار
تا باخ شادێ بنیشۆ وە بار

ڕای تۆ ڕای حەقەن، ڕەسووڵ نمانان
جە ویرت نەشۆ دەسم وە دامان

مێرو مۆبەت و یەکڕەنگی و سەفا
ژیری و زیرەکی و بەینەت و وەفا
برایی و دۆسی و زانایی و ئەدەب
مزگی ودانشگاه و مەدرەسە و مەکتەب

لایێق وە باڵای ئاڵای شەنگ تۆن
ئەر یە بۆ وەرات دڵتەنگی جە کۆن

#موحەممەدیۆسف ڕەسووڵ ئابادی 

لاپەڕیە چەرمەنە
با زمسان ، دارستانی ڕووت و قووت بکێشۆ
سایەو سەرەو چەمەکاتەوە
مەشنیەونە
گەڵا بە گەڵا ،دیایمەنە سەوز.
مەنیشۆنە هەراڵە 
لچەکاتەنە سوور
لەق بە لەق  ، دار بە دار .
سەردیت
زقمەڕەوایەتو نائەهلەکانەن
تۆ شێعرەنی 
و
کەلیمەکا گڕتەنە گێرتەنشا هاوار.

#مەهدی ئەبری


نگاهی بە زندگی شاعر نامدار،ولی دیوانە

تولد : 1826 میلادی باجلان
مرگ : 1881میلادی سیدصادق(سلیمانیە)

ولی یا ولید مشهور بە #ولی دیوانە کە استاد شادروان سیدمحمدطاهرسیدزادە هاشمی نیز این شاعر غزلسرای نامی را از مردم باجلان،(باجڵان،منطقەایی در اقلیم کردستان عراق ،و عدەایی هم ساکن کردستان ایران کە جزء مناطق پراکندە[هەورامانی پژگیا] کە پیشتر زبانشان هورامی بودە و اکنون فقط بزرگسالان و آنان کە آئین ایشان یارسان می باشد،هورامی تکلم می کنند) و اهل دڕنە می داند و همچنان می توان اشعار و مرثیە ملاعمر رنجوری در رثای ولی دیوانە و محال دڕنە را سندی برای اثبات این مسٸلە دانست .

چرای باجلان مڵک دڕنە بێ 
               هامقەرین ئەو کەم لەم قەڕنە بێ
خاڵخاسان زەید بن کورە و زەهاو 
               نازداران مڵک ئەی ئاو تا ئەو ئاو
زەند و زەنگەنە ، جاف و پاڵانی 
          یەکسەر دڵوەش بین بۆ قەیس ثانی



هاگاداری پەی بەشوو زوانی هەورامی ، شومارەو"٨"مەجەلەو "بەیان"ی 

بە پاو هەواڵوو پەلیانەو ئەدەبی، فەرهەنگی، تاریخی"#هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م''ی هاگاداری پەی بەشوو زوانی هەورامی ، شومارەو"٨"مەجەلەو "بەیان"ی.

هاگاداری پەی نویسەرا، شاعێرا و قەڵەم بەدەساو هەورامانی

سڵام و ئەد٘ەب 
خزمەت بە زوان وفەرهەنگوو هەورامانی،ئەرکوو سەروو شانەو گردیمانە.بابەتێ:نەسر،داستان ، داستان کۆتا،مەسەلێ هەورامیێ،مەقالێ هەتا ڕاکەوتوو ۳۰ـ۹ـ۱۳۹٨ بکیاندێ پەی 
 @hawramyhomayon
دماو هۆرچنیاو بابەتەکا جە لاو تاقمەو بەڕاوبەرا و شۆراو نویسەراومەجەلەی، هاگادارتا کەرمێ.
‍ مجلەی دوماهنامەای #بەیان مهاباد (بخش ویژەی زبان هورامی)در یک نگاە
 انتشار مقالات،اشعار،داستان ،و نوشتەهای مربوط بە منطقەی هورامان  
این دوماهنامە هم مطالب فارسی، کردی کرمانجی، سورانی، کلهری _لکی  را در حوزەهای فرهنگی، اجتماعی در بر می گیرد،و در استانهای: #آذربایجان غربی، #کردستان ، #کرمانشاە ، #ایلام ، توزیع می شود.

شورای بخش هورامی:آقایان :همایون محمدنژاد ـ خانم ایران مرادی
مدیرمسئول و صاحب امتیاز دکتر اسماعیل مصطفی زادە،استاد دانشگاە اهل شهر مهاباد،می باشند.
اولین شمارە آن در آبان ماە۱۳۹۷ و تاکنون ۷ شمارەی آن منتشر شدەاست.


وێنەو پایێزوو دەگاوزاوەری

 مڵکەکاو سەرووبەسی و تافوو بنوەزەنی هەتا هانەومەرێ،ملەسار،دەربەن و داڵانی
وێنەگیر:هومایون موحەممەدنژاد




جە دووربینوو یۆ جە هامدەگایاما کیاستەنش پەی  زاوەر خەبەری
دەسوەشی تایبەت پەی وێنە وەشەکەیش
دەسوەشی جە واڵێ خاتووفەوزیە ئەکرەمی


 آداب شعر خواندن و شعر شنیدن/ محمدکاظم کاظمی

این یک یادداشت ارتجالی و حاصل یک فرصت یکی دو ساعته است. می‌باید گسترش یابد و چیزهایی به آن افزوده شود.

در هر موقعیتی و در هر مواجهه‌ای با دیگران شعر نخوانید مگر این که از شما بخواهند. در مسیر راه، پشت میز غذا، در موقعی که شخص مقابل مشغول کاری است شعر نخوانید و در هر حال ببینید شخص حوصله دارد یا نه. و اگر خواندید به یک شعر بسنده کنید مگر اینکه مخاطب درخواست کند.

شعر زیاد نخوانید. در هر جایی به خواندن یک شعر ترجیحاً کوتاه بسنده کنید مگر این که از شما بخواهند. اگر قرار است در جلسه‌ای هر شاعری یک شعر بخواند، برای خواندن شعر دوم درخواست نکنید و مجری را در محذوریت نگذارید، به خصوص اگر وقت کم است. حتی اگر کسانی در جلسه سفارش شعری دیگر می‌دهند، مقاومت کنید و در هر حال از مجری اجازه بگیرید.

و اگر مجری برنامه هستید در خلال برنامه زیاد حرف نزنید و شعر نخوانید مگر یکی دو بیت در فاصله‌ای که شاعر به تریبون می‌رسد. به خصوص وقتی وقت کم است و شاعران را به کوتاه خواندن توصیه می‌کنید. شما نیامده‌اید که خودتان شعر بخوانید. شما اینجا فقط مجری هستید حتی اگر شاعر باشید یا دکلماتور یا گوینده صدا و سیما.

اگر پشت بلندگو شعر می‌خوانید همان اول میکروفن را تنظیم کنید. نه به آن دور باشید و نه نزدیک. موقع شعرخوانی به صدای سالن گوش بدهید و اگر پارازیت دارد کمی دور شوید. اگر صوت خوب نباشد شعرخوانی‌تان مالیده.



کەلەبەروو شێعرا(۱۳٦)

تا بەکەی نۆشۆ ، تا بەکەی نۆشۆ
یا ڕەب جامی خەم، تا بەکەی نۆشو؟

تا کەی بە خەمین لۆنگی خەم پۆشو
تا کەی چوون کوورەی ئایر بجۆشو؟

تا کەی ھەناسەم چوون سیا تەم بۆ
تا کەی جی دڵ خەزێنەی خەم بۆ؟

تا کەی کزەی دڵ بە ستێزە بۆ
تا کەی بەندی جەرگ، ڕێزە ڕێزە بۆ؟

تا کەی چەنی بەخت، بە دان بسازۆ
تا کەی وە مەرگم ئاوات بوازۆ؟

تا کەی بسۆچوون، نەبوون بە زوخاڵ
تا کەی بێدیان بکەروون بە ماڵ؟

ئینسافەن وەسەن، نیازمەندی دڵ
مازە وە حەسرەت، سەر بەروون وەگڵ

#مامۆسابێسارانی

قودسی موبارەک

لە داوایە ئەوا قودسی موبارەک
بۆ ئازادی بە سیجێ کەین تەدارەک

شێرە کۆرپەی سەلاحەددینی دەوران
جیهادی نوێت لەڕ ێی قورئان موبارەک

گۆڵی سینەی شەهیدانی فەلەستین
ئەڵێ بوڵبۆڵ ئەوا باخی گوڵی ژین

ئەگەر عەشقت لە دڵ دایە بە ڕاسی
وەرە بخوێنە لە شاخی فەلەستین

کە دیت ڕۆڵەم لە ژێر پێی کافه رایه
ده سی ئەشکێ بە هاوار و هەرایە

لە بەندە کیژو کاڵم گشت بە تێکڕا
گڵی پاکم لە دەستی کافەرایە

سەلاحەدین سەلاحەدین لەکوێ یە؟
لە کام شاخە، لە کام شار و چ دێ یە؟

ڕۆڵەی شێری لە کوێ بەستویە سەنگەر
کۆڕە کوردە کە شارەزای ئەو ڕێ یە

شە ماڵ زووبە خەبەر بە بۆ هەورامان
بڵێ زوو کەن، لە خوێن خنکان برانمان

مەکۆی مەردی بە بۆی هیوا سەفادەن
بە قورئان بین کە قوربانە، بە قورئان

وەکوو لافاوی نوحی پیسە لا بەر
بماڵن مەزرەعەی کوفری ستەمگەر

بە نەعرەی وەک پڵنگی شاخی شاهۆ
ببیسم بەش، نەوای الله اکبر

#موحەممەدیۆسف ڕەسووڵ ئابادی


بنکەو ئەهوورای بەرۆ ڕاوە :وێرەگانێوە پەی ئەدەبیاتی هەورامی

وێرەگانێوە پەی ئەدەبیاتی هەورامی
چەنی بەرز نزخناو شاعر و نویسەر:
ڕەئووف مەحموودپوور 

*بە بەشداری شاعێراو هەورامانی

_ کلسووم عوسمانپوور
ــ فەرەیدوون بەهرامی
_سەعدی غەریبی 
_عەباس غەریبی 
_جەماڵ قادرپوور
_حسەین وەفایی
_بێهرووز موحەممەپوور 
_ژوان ڕەحیمی 
_مەهوەش درۆستکار
_ئەحسەن ڕەشیدی

*پەنێل: ئەرەوانای کۆکریایەکاو شاعێر و نویسەر، ڕەئووف مەحموودپوور 

_کەیهان عەزیزی_فەرشید ڕوستەمی_سابیر عەزیزی

*مووسیقا_ئەرکان حەیاتی 

*چەنی مێمانداری

ڕاکەوت: شەمە_۲۳ کەڵەهەرزو ۱۳۹٨ی ڕۆجیاری 
یاگێ:زانشتگاو کوردستانی_گەورە هاڵەو مەولەوی
سەعات: ٤و عەسری هەتا ۷و وێرەگای

بررسی برخی واژە های مهم ادبی ،فرهنگی،اجتماعی/صباح جباری


‍ bawr ī bayān/بَور بیان
ترکیبی است که در ادبیات حماسی و ادب اسطوره ای فارسی و کردی زیاد به چشم میخوردکه  متاسفانه در معنی آن  کج فهمی دیده می شود.این جاندار که در اردوی سوراناهیتا یشت (آبان یشت) که خود به نوعی خدای آبهاست  نام آن آمده  و  اناهیتا را خدایی که جامه ای از بوربه تن دارد نام می برد، در همین یشت آمده است: بور جانوری است که در آب زندگی میکند. 
بیان:
این واژه جمع بَی است.بی تغییر واج یافته ی بغ و بگ باستان است.چنانکه در واژه ی بگستان نیز این دگرگونی رو شاهدیم و پس از بغستان و بغستون اکنون بیستون تلفظ میگردد.
تقریبا تمام شاهان ساسانی در سنگ نوشته های به جای مانده خود را، مزدیسن بَی معرفی میکنند.مزد یسن به معنی ستایش کننده ی مزداست.
و اما اهمیت بور یا همان سگ آبی چیست و چرا تا این اندازه قابل ستایش بوده است چنانکه در وندیداد آمده : اگر سگ آبی در جایی کشته شود خشکسالی و قحطی، قطعی است .
فلات ایران عموما سرزمینی خشک بوده و هست و ساکن شدن در فلات مرکزی پس از حفر قنات امکان پذیر شد، تا پیش از حفر قنات امکان زندگی در بخش های مرکزی ایران ممکن نبود.بدیهی است چنانچه این قناتها به هر دلیل دچار گرفتگی می شدند حیات انسانی در معرض نابودی قرار میگرفت و تنها جانداری که با رفت و آمد در مسیر این قنات ها ، مانع گرفتگی آنها میشد بور یا همان سگ آبی بود.در واقع حیات ساکنان بخش مرکزی ایران وابسته به بور بود و دلیل اهمیت این جاندار به خاطر باز نگه داشتن مسیر آب بود.
جالب اینکه در آیین مزد یسنی شاید سنگین ترین مجازات مربوط به کشتن همین جاندار باشد. بیست هزار تازیانه از دو نوع تازیانه و پس از آن برای برگشت آبادانی به آن منطقه باید کشنده ی بور اعدام شود.
بنا به تقدسی که این جاندار داشت در اسطور هایی چون درفش کاویانی کاوه و جامه ی رستم نیز با پوست بور سروکار داریم.بور بیان یا همان بور خدایان.
تغییر واج "و" میانه به "ب" در فارسی را در بسیاری از واژگان می توان دید مانند: سَوز به سبز یا واران به باران که هنوز در بسیاری از مناطق ایران سَوز و واران گفته میشود . این دگرگونی واجی در واژه ی بور نیز دیده می شود و ببر گفته می شود.
برداشت نادرستی که در این میان هست، اینکه عموما تصور از ببر ، همان ببری است که اکنون میشناسیم.در حالیکه این ببر هیچگاه در فلات ایران نزیسته و زیستگاهش بنگال بوده است.
بور بیان همان سگ آبی است 
دژمەن،دوژمن،دشمن
واژەای است مرکب از دو بخش دژ/دش و من
دژ/دش بە معنی بد، نا پسند است چنانکە در واژەی duŝahva دوش اهوە از ریشەی ahبە معنی نشستن آمدە،دش اهو یعنی مکان نشستن بد و ناپسند.این واژە دوش اخو، دوش اخ،دوژ اخ و نهایتا دوز اخ در آمدە کە دۆزەخ/دوزخ خواندە میشود.دوزخ یعنی مکان ناپسند برای نشستن.
بخش دوم :من
این ریشە از men هندواروپایی رسیدە کە در ایرانی آغازین man و در اوستا بە صورت manahآ مدە است.در پهلوی مێنێشن گردیدە(چنانکەدر آغاز بندهشن آمدە است پد منیشن یزدان/بە اندیشەی ایزدان).
من،منە بە معنی اندیشە است. ازین ریشە در فارسی واژە ای همچون منش ماندە است.
از ریشە menهندواروپایی در لاتینی meminereو در زبانهای نو همچون انگلیسی ، mean، mindرسیدە است.
دشمن، دژمەن،دوژمن یعنی آنکە اندیشەی بد دارد.



 کناچڵێ خەیاڵی :خاتوو زارا مورادی

گەرماو هامنێ پیایی مەسۆچنۆ،
شەرا دانشەرە،گەڵاو حیچ داریە نمەلەریۆوە،
شیڕشیڕەکەرە گژوو دارە تفەکاوە دەنگوو سەڵاتیشا بەرزەن.
مەش و میشوولە سەروو هەسارەکێوە دەنگوو سڕنا و دەهۆڵیشا مەی و بەزموو زەماوەنێشا گەرمەن،
کناچڵێ خەیاڵوو ئێمەیچ لچوو هەسارەکێنە نیشتێنەرە وچەمش وستەن پەی قورواقەکاو لێ ئاوەو هەسارەکێ کە مەش و میشوولەکەی مەکەرا قوروانی لەمێشا.
شنە وایە ئاوەو هەسارەکێش لەرناوەو وێش یاونا بە گەڵا شێڵانەکەو سەروو هەسارێ،
کناچڵێ واتش"خۆزگا منیچ قورواقی بیایانا"

دیا پی لاو پەولاو وێشەرە و ڕووسەریەکەش لاوەرد،زوڵفێش پێسەو سیاو ماری سەروو شانەیشەرە خزایرە واری و تای تایچشا کەوتێ دەوروو ملیش،
ڕووسەریەکەش دلێ پەنجۆڵاشەنە پروونێ و لێ وتوو ویرەنە بێ کە چرپەو پایا ئامە،
دیاوە پەی چرپەکەی ویناش دوێ پیای پاسوە میا،
گورج ڕووسەریەکەش داوە سەرەشەرە.


کەلەبەروو شێعرا(۱۳٨)


گوڵێوه‌م دا ده‌موو وایۆ عه‌زیزم

دڵم کاڵا سه‌روو مایۆ عه‌زیزم

چه‌نی ئاوه‌و سه‌راوو دڵ نه‌داران

چه‌مم وادا سه‌روو ڕایۆ عه‌زیزم

به‌مووموو مه‌یله‌که‌و تۆ تا ده‌سم بێ

سواخم دا جه‌سه‌د لایۆ عه‌ زیزم

به‌دووبادوو گوڵوو شۆله‌و خیاڵی

وراسم ئاره‌زوو زایۆ عه‌زیزم

شه‌وه‌ش مه‌ڕده‌ وه‌روو ئاواته‌کانم

لوامه‌رده‌ی به‌هه‌ی هایۆ عه‌زیزم

زیا تۆمه‌و مه‌نه‌ی  شی ناهومیدٚی

گوڵێوه‌م دا ده‌موو وایۆ عه‌زیزم

#موحەممەدیۆسف ڕەسووڵ ئابادی

خەیاڵێ ئێمه پەی پاکی تەکێنێ 
جل و بەرگوو  وەریشا بێ لەکێنێ

خیاڵێما  مـــــــتۆقانێ  زیــــــــــــاره
هەتا  جواب و سڵامی  فیشەکێنێ

خراوه و خاسه نای کۆگایەنەو  مەر
بوێچمێشا، چەمێما هێڵەکێنێ

بڕێ  ئاواتێشا  زاڕۆڵەیێنێ
کلووچێ و نوقڵ و چکلیت و فەکێنێ

بڕێ، ئاواتێشا گەورێنێ گەورەم
نمەژناسوونەشا تۆ واچه کێنێ

بڕێ دۆسێ تکەو، بازێ دەرێنێ
بڕێ، بانێ به بەحریچ  بێ‌ مەکێنێ

ئەرێ رەنگ و دڵ و بنیادما  کەی
بیاڤۆ  رۆیه  وینمێشا یەکێنێ؟

بە زەمنەم ئانێ ئەشقی کۆنه زانا
بەشەر حەیفەن چڕیشا گۆرەکێنێ

رەفێقێ عالێ بەش یۆ یۆ زیاوه
که پەی  یانەو خەیاڵی کوڵەکێنێ

#پەرویز بابایی
تاتەڕۆ چی شارە ژیوای چن گرانا ! تاتەڕۆ
شار مەردەن ئانە وینیش،قەورسانا،  تاتەڕۆ

جیا هەڵۆی قاڵاو منیشۆ قەدٚ چناری، قاڕقاڕ
ساڵهان چێ وشکەساڵی و پیاقڕانا تاتەڕۆ

چێش هەن چینەی جەحەنەمتەر خودٚا ڕاسەن درۆن!؟
ئانێ واچانێ بەهەشت،حەدس و گومانا، تاتەڕۆ

دین،واچۆ چڵکوو دەسیا ماڵوو دونیای پەوکەتەی
لێ دە یانا هەشتما بێ خان و مانا تاتەڕۆ

فەلسەفەو دینی ئەگەر پەی حەججی یا ڕۆچێ و نماین
پەس موسڵمان و مەرامش ئەردوغانا تاتەڕۆ

ئێمە پەی ڕاموو گەلەی هەفتا گەماڵێ جەم کەرم 
خۆ گەلەو کافرستانیش بێ شوانا تاتەڕۆ

کەس نیا چراوێ بدٚۆ،من کۆ ملوو پی سورعەتە 
جادە یەکسەر هەر پولیس و پاسەبانا تاتەڕۆ

باخ پەی ساحێب زەڕ یا شیک پووشین مێوەکەش 
ئانە لێباسش هەڕینا ،باخەوانا تاتەڕۆ

زلێ حاسڵ جە دەفنوو ئایروو سینەو کۆڵبەرین
چیروو پایما هەر گڕ و ئاتەشفشانا تاتەڕۆ

زەڕ  بیەن بابەو نەزان و ئەحمەقی بێ فایدٚەی
قابلی زانا بە ئێجبار بێ زوانا تاتەڕۆ

پا سەروو نەفتێ بە کۆڵوو هێزمێ ساکێ دیەن
یانەما سەردەن گڕێچ پەی دارسانا تاتەڕۆ

شێعرە عەشقێوەش نەبۆ لێ ناعێلاجی شێعرەنە
"سەیێدٚ"هاوارت نەلۆ ! بارت گرانا تاتەڕۆ
 
#سەیێدٚرەحمان_مەحموودی




کۆچوو خاتووخورشید فەتحی(فوت بانوخورشید فتحی)

بە نامێ خود٘ای دەسەڵاتداری
بە داخەو هاگادار بیەیمێ مەرحوومە #خاتووخورشید فەتحی ژەنوو کاکەمەعرووف سادقیانی و کناچوو مەرحووم لالۆڕەحمان فەتحی 
 ئەدٚاو: وەشەویسا(مەسعوود،سەعید، مەسعەب، ژاڵە،ژیلا)
واڵێ برایا:مووسا، موحەممەدعەزیز، ئارمان،و خاتوونەکا: فەهیمە، عایێشە، سوهەیلا،نیشتەیرەو شاروو پاوەی، بە بۆنەو سەکتەی قەلبی، کۆچی هەتاهەتاییش کەرد و ئێشەو جە قەبرەسانوو مەڵڵامەقسوودٚی ئەسپەردەو خاکی کریا، و سەوای شەمە۲۳ـ۹ـ۱۳۹٨ جە مزگی قوبای پەرسە و فاتێحەوانایش ملۆڕاوە.

ئێمەیچ جە په‌لیان و کاناڵەکاو #هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م و #زاوەرخەبەری پی بۆنه‌و به ئه‌رکوو وێما مزانمێ پەرسە و سه‌روه‌شی جه خانەوادە و یانه‌وه‌یشا بکه‌رمێ، ئاواتما ئانه‌ن خود٘ای بێ هامتا بەخشۆش و عەفوەش فەرماوۆ و ڕۆحش بە بەهەشتی بەرین شاد٘ بۆ و سه‌بووری یانه‌وه‌یا بد٘ۆوه.
پەرسە جە شاروو مەریوانی:
 ڕۆ: یەکشەمه۲٤ـ۳ـ۱۳۹٨ مزگی تالێقانی  ـ گەڕەکوو میانەیا ـ ساعتوو ۲ هەتا ۴و دمانیمەڕۆی.

پەرسە جە زاوەرەنە دماتەر ئێعلام کریۆ.
#هومایون موحەممەدنژاد
*********
▪️ اناللەواناالیەراجعون

هم اکنون باخبر شدیم #بانو خورشید فتحی فرزند مرحوم آقای رحمان فتحی همسرآقای معروف صادقیانی  مادر:(آقایان: مسعود،سعید،مصعب، خانمها: ژالە،ژیلا)
خواهرآقایان:موسی،محمدعزیز،آرمان،
و بانوان:فهیمە،عایشە،سهیلا
 بە علت سکتەی قلبی فوت کردند . 

تعزیە در شهر پاوە:
روز شنبە ۲۳ـ۹ـ۱۳۹٨در مسجد قبا 
تعزیە در شهر مریوان:
 روز یکشنبه۲٤ـ۳ـ۱۳۹٨ مسجدطالقانی محله میانەای ها 
ساعت ۲ تا ۴عصر 

تعزیە در روستای زاوەر متعاقبا" اعلام می شود.

روحش شاد و بهشت جاودان نصیبشان باد.


معرفی کتاب های نویسندگان در حوزه های مختلف(۲٤)



ئاوەزیار/انتشارات زایەڵە
ئاوەزیار؛ مزگانی زەنجیرە کتێبێوا کە بە شێوەی سەردەمیانە و بابەتیانە، یۆ دماو یۆی مەگنا وەردەسوو هۆگراو گەشەو فەرهەنگی. هەر ژمارێوە ئاوەزیاری تایبەت بە بابەتیێن. دماو هەوڵ و زەحمەتێوی فرەی، ژمارە یەکش سەروو بابەتوو ئەدەبیاتی دەمواچی ئامادە بیەن و پی زوانە مەگنۆ وەردەس. چی ژمارەنە بابەتوو ئی قەڵەم بەدەسە بەڕێزا ئامان:
وەلی فەتاحی
ئازاد ڕەحیمی
ئاوێنە ئەحمەدی
ڕەئوف مەحموودپوور
کورش ئەمینی
ئیبراهیم شەمس
نایب مێنبەری
هووشیار تەمجید
گونا ڕاپەیما
سەباح شیانی
موختار ئیسلامی



‍ ‍ کەلەبەروو شێعرا(۱٤۱)

زمسان گاڵەشا
پەلەوەروێ کەوتێنێ سەما و
کەی کەردەیشا چەمی حۆلنا
قریوەو زوقمی دەسا خوونوو و
وەروە لەنجەش ورازۆ باڵا
وەش ئامای
فەڕە باڵاتەو  نوتش هەزار تەرز !
کەوتەن هەتیم ،
تاتە کیسەش 
پەرێ دێویای وەهاریش
ڕۆزگاری خەت کێشۆ
یانە گۆ دەساش
هەڵمەو ئاخانە
پەنجێ منیچ خومار خومار
«بابا نان داد» مجا تابلۆ!
ئاورای مرنۆ مسیارێوە
بە وەشکەنانێوە بێ کەسە!
تا وەختوو نویستەی «تاتە» نەوڵاویۆ
«من»یچ
هەیتا هەیتا 
بوغزوو دەسام  هۆربڕنوونە و
هاوار بێ دەنگی مدٚۆ قەنارە
ماچوو گوڵەکام:
«نان»
 هەزاااااااااااار بڕگێن.!


#شارۆ

 ‌ ‌ "دووبرای کۆڵبەر"

دوو جگەرگۆشەو دوو برای نازار
بەرهەمی ژیان دایکێکی هــــەژار

ئەو شەو دوو برای ئازیز و گیانی
خەویان لێ نەڪەوت تاڪوو بەیانی

لە ژێر بێ دەنگی و ڕەشایی شەودا
بەرەنگار لە گەڵ خەیاڵ و خەودا

نازانم چلۆن ڕۆژیان ڪردەوە
دایەیش تا بەیان خەو نەیبردەوە

پاش تەسبێحات و نوێژی بەیانی
دوعای بۆ ڪردن هەتاکوو توانی

زۆر پاڕایەوە لە لای  خواوە
بەڵکوو بە خۆشی بگەڕێنه دواوە

بەر لە کازیوە و پێش لە خۆرکەوتەن
دوو برای ڪۆڵبەر لە دێ دەر کەوتن

گیان لە سەر دەستان، بۆ بژێوێ نان
ڕوویان نا لە ڕووی شاخی هەورامان

ئاخر دیدار و دوا ماڵ ئاوایی
کردیان لە دایەو شارو ئاوایی

ڕەشە بۆرانێ ڕێێ لێ ون ڪردن
دوو برای کۆڵبەر لەو شاخا مردن

ئێوە شــەهیدی پێناوی نانن
پێناسەی ڕەنج وئازار و ژانن

ئێمە ڕیشەمان لەم خەم نێژراوە 
گەلێکین بێ کەس، ڕووت و چەوساوە

ئەدی خۆ شاخیش لە گەڵمان دژە
وەڵڵاهی کاڪە"تەتەیش" خوین مژە

ڕنوو لە ژێر پێێ "کۆڵبەران" خزی
تەمەنی کورتیان وەك خەزان ڕزی

"ئازاد و فەرهاد" شەهیدی نانن
ناسنامە و شڪۆی بەرزی ژیانن

ئەگەر چی "تەتە" شاخێڪی ڕەشە
سەهۆڵ بەندان و شێتە و سەرکەشە

بەڵام "گەناوە"باوشی ڪردەوە
هەرتاکوو "فەرهاد" خەونی بردەوە

ئەوان زامی نوێ دڵ"سیاوکام"ن
هۆڪاری خەم و ئێش و ئالامن
----------٭٭٭٭٭----------
۲۹ی سەرماوەزی ۹۸
۹۸٫۹٫۲۹کۆچی هەتاوی
#سوهراب _مورادنیا

دوێ تەنافێنێ و خودٚایە پشتیوانوو کۆڵبەری
چن درێژەن پێسە یەلدای کاروانوو کۆڵبەری

 کۆڵەکەش یەخچاڵێ هاڵین، پیسە گیرفانەو کوایش
جا بزانە چن حەڵاڵەن!تیکە نانوو کۆڵبەری

تۆ مزانی چن مەراقێ نای هەناساشا خودٚا
مەینەت و قورسیچ مەزانا، نای جە شانوو کۆڵبەری

نای کەمینەو تیکەنانێ مایوە بەرزە و سەختە ڕای
فیشەکوو وەروێە قورسە پەی خەمانوو کۆڵبەری

 نانوو ئازادٚی هەڵۆئاسا ئەچا بەرزۆ وەرۆ
 سەر کەلوو شاهۆی دیارەن قەورسانوو کۆڵبەری

ئەی هەرەس بگنۆنە یانەت کۆنە ڕاو نانوو شەوێ !
ئانە چی زقمت حەواڵەو کەردٚ گیانوو کۆڵبەری؟!

سەیێدٚ و ئاواتەکانوو بەرزی داڵانی و تەتەی
چننە شێعرێشا سراونای کوێسانوو کۆڵبەری

#سەیێدڕەحمان مەحموودی




کەلەبەروو شێعرا(۱٤۰)


کۆڵەکەم بنیەیدێ قەورەم گردٚ خەمێنێ، با مرا
فرسەتەن تاکوو جە شانەم گردٚ جەمێنێ، با مرا

چێگە بسراوندێم،بەڵکوو گرم و قاڵی نەژنەوو
چی سەرۆ تا چەم مەوینۆ هەر تەمێنێ،با مرا

ئاورای وینی، نمەتاوی عاشقوو نانی نەوی
ئەر خەمت نانەن،فرێنێ یا کەمێنێ، با مرا

عاشقی ڕەنجەن،نەوینی تاموو ئاواتەو دڵی
لێ دەگای پەڕ بۆ وەلی، چوون بێ شەمێنێ، با مرا

تۆموو ئاواتا، وەهارێ چێگە شانام و لوان
ئەر بە زەردٚی کەوت سارا و ئەر سەمێنێ، با مرا

چی سەرۆ زقمێوە ڕچیان ماتڵووڕۆجیاری بوو؟!
ئەی بە شەڕ کۆست مرۆ ڕۆ ، وادەمێنێ، با مرا

ئنە تەرسوونە دزێ بەی،قاڵیەو مزگی بەرۆ
 تووتەکێ شاریچ وتێنێ و بێ دەمێنێ، با مرا

 بازە با بووسوو بە قەقبەو بەش خەوەر بوونۆ،سەوای
 شێعرەکێت"سەیێدٚ"جە ئاخ و مەرهەمێنێ، با مرا

#سەیێدٚڕەحمان _ مەحموودی


زمسان زریکناش
زۆقم
هەنگامێش ڕەقوە کەردێ
باڵاو ڕۆحێش 
کەفەن کێشا
چەمێش وراستێ
بە تاپۆرە
هەرتا
تاسە نەحەسیۆوە

خنجەرەو
 برایەتی شاخی
کێلانە ترازیا
یەخێ نانیش دڕیەرە
و
جلوو ئاخیش
وراست کۆڵەرە

ئاخیەتەر و 
خەمیەتەرش کارەنیا کەرد

سفرە وناڵین 
بابۆڵێ 
پەی بابۆڵێ پەلەقاژێ !.!.

لاقەراخ و شاریوە
زریکەو
ئەڐایەتەر 
کۆڵبەریەتەر گۆچ مەکەرۆ
هەرتا تەتە و
ئاغەو ئاغا
بێ خەم کەرا
ڕاوەو  نانی !!

جەواد/ فێــــــراق ۲٨؍۹؍۹٨
‍ ‍ ‍

 گیانێوە پەی نانێوە!
شارۆ
۹۸/۹/٦
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

تەتە ئیتر
مەجمنۆ چەم پەی تەماشای!
سیروان
دڵش مەراق خێزا و
هەڵەبجە
چرکەچرکەو وەرزاو ساڵێ
چەمێش سەرچەمەو سەماو هەڵسانێ

ئیتر چێولای
وەروەیچ گرەوۆ پەی کۆڵبەری و
وێشەرە پێچیۆ تا ورد بیەی.
ونی سۆچۆ 
هەنگام هەنگام و
شەرم مجۆ 
لچێشەو نان!

چێولای ئیتر
کامە گەشتیارا
پەنجە کێشۆ پەی هەڵەبجەی
وەختێوە کە
سەی سینەو هەر تەوەنێ
بێ ناز کەوتەن کۆڵبەرێوە؟!
واچدێم سا دەی
کامە تاتەن
کامە برا
کامە ڕەفێق
کامە لالۆ
یا مامۆزا
سینەش کەیلوو مەراقی نەبۆ؟

چێولای هەر وەخت
عەزموو تەتەیت جەڕ دا پایا
بن کڵیشوو هەر تەوەنێ وستەت بنێ
نامنەرە سەرە
 و
نانێ بنیەرە.!
#شارۆ


نشست_تخصصی جایگاە نسخ خطی هورامی در مطالعات کردستان شناسی

با حضور:
دکترمحمدعلی سلطانی
دکتربهروز چمن آرا
دکتر سیدصباح حسینی
آقای سیدسعید حسینی
دبیر علمی نشست: دکترمظهر ادوای

سه شنبه ۳ ـ۱۰ ـ ۱۳۹٨
دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران


اطلس باستان شناسی هورامان در وزارت میراث فرهنگی رونمایی شد

با توجە بە اطلاع رسانی مدیر پایگاە منظر فرهنگی تاریخی هورامان بە "هەورامان هانەبەرچە م" اطلس باستان شناسی هورامان در وزارت میراث فرهنگی رونمایی شد.

پویا طالب نیا مدیر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی هورامان از رونمایی اطلس باستان شناسی هورامان در وزارت میراث فرهنگی خبر داد.

مدیر پایگاه منظر فرهنگی، تاریخی هورامان گفت: اطلس باستان شناسی هورامان در قالب یک نرم افزار در گستره ۷۶ روستای منطقه تاریخی و فرهنگی هورامان استان کردستان است که اطلاعات آن به صورت داده‌های GIS در داخل نرم افزار قرار داده شده است.

کەلەبەروو شێعرا(۱۳۹)


چەمێم پەی دیدٚەنیت دیدٚەم وەنەوشە و پاڵوو ئاوێنێ
عەزیزم کام کەش و کۆ دەو؟قژێت ئارۆ چە خاوێنێ

سیاو دیدٚەن دڵت زانوو مەوینیما بە دڵ ئەی گوڵ
ئۆمێدم پا چەما بەستەن،چەمێچت دڵ سیاوێنێ

دڵی وێڵ و کز و کۆرم دەسوو داموو خیاڵاتۆ
پەنا مارۆ بە بروا تۆ،برێچت مەیل بە ڕاوێنێ

شکاتوو ئی خەما ماروو مدٚەوشا تۆ جەنیشارە
دەموو برژانگە تێژا تۆ هەسانوو تێخوو ناوێنێ

مەدۆنا خاڵەکێ سینەی لچیت و خاڵەکێ دەوریش
چە خاس وێشا بە زل زانا،ئەنیسوو سوورە ساوێنێ

خەتیب و واعێز و عاقڵ دەسم مازا ئەگەر زانا
وەراوەرتۆ چەمێ عەقڵی هەتا مەحشەر شەتاوێنێ

بە گەرمی تۆ چەنوو غەیری ڕەفێق و یاوەرم لەرزا
جە زمسانوو عەلەیکا تۆ سەوابم کۆنە یاوێنێ

تەبیبی حاڵ نەزان زامم مەبۆ ون بەس وەسێشا وەس
کە زامێ ئا دەس و پەنجەی ونین و تازە باوێنێ
#عەباس غەریبی

‍ خەیاڵت
هەورێشێوە بازەڵەن و
"من"یچ
وەروەو زمسانی
پەل بە پەلوو وارایمەنە
تۆ منویسۆوە!
#شارۆ

کوچۆ کاکەئێرشاد ڕەحمانیان(فوت آقای ارشاد رحمانیان)

بە نامێ خود٘ای دەسەڵاتداری

بە داخەو هاگادار بیەیمێ مەرحووم #ئێرشاد ڕەحمانیان کوڕوو کاکەفەرهاد (فەرۆخ)ڕەحمانیان و واڵە هاجەر عەبدی ، کناچەزاو مەرحووم لالۆ ئەحمەدٚ عەبدی زاوەری،نیشتەیرەو شاروو مەریوانی،کۆچی هەتاهەتاییش کەردەن و دماو ئامادە کەردەی پەی ئەسپەردەکەردەی جە مزگی ترخان ئاواو شارووسەڵواوای پەی قەبرەسانوو شاروو سەڵواوای ڕەوانە کریۆ، واتەو ئینەیە کە ئارۆ دوێ ساعەتێ جە مزگی جامێعەو سەڵواوای پەرسە ملۆ ڕاوە و 
#پەرسەو مەریوانی:
 جە سەوای یەرەشەمە ۲٦ـ ۹ـ ۱۳۹٨جە مزگی مەولەوی کورد ـ گەڕەکوو مووسک ۲،ملۆ ڕاوە.

ئێمەیچ جە په‌لیان و کاناڵەکاو #هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م و #زاوەرخەبەری پی بۆنه‌و به ئه‌رکوو وێما مزانمێ پەرسە و سه‌روه‌شی جه خانەوادە و یانه‌وه‌یشا بکه‌رمێ،ئاواتما ئانه‌ن خود٘ای بێ هامتا بەخشۆش و عەفوەش فەرماوۆ و ڕۆحش بە بەهەشتی بەرین شاد٘ بۆ و سه‌بووری یانه‌وه‌یا بد٘ۆوه.

▪️ اناللەواناالیەراجعون

هم اکنون باخبر شدیم #مرحوم ارشاد رحیمان فرزند آقای فرهاد(فرخ)رحمانیان و خانم هاجر عبدی ،نوەی مرحوم آقای احمد عبدی زاوری، فوت کردە و تشییع جنازه ایشان پس از تدفین و خاکسپاری در قبرستان سروآباد، بە مدت ۲ساعت در مسجد جامع شهر سروآباد ،برگزار می شود. و مقرر است کە تعزیە مریوان فردا سەشنبە۲٦ـ۹ـ۱۳۹٨در مسجد مولوی کرد ـ محلەی موسک ۲ برگزار شود.

#تعزیە در شهر مریوان:

روز سەشنبە۹۸/۹/۲٦درمسجدمولوی کرد ـ محلەی موسک ۲

روحش شاد و بهشت جاودان نصیبشان باد.

با تشکر از آقای صلاح کریمیان بابت اعلام بە کانال


جە نەبیەیت هەسارێ ، مەگەرەوانێ/ هومایون موحه‌‌دنژاد

 هەتا دڵت ئاسمانی نەبۆ ،هەسارێ خاس نمەژناسی ،ئەر هەناسەت، وەشبۆ، نەبۆ ، وەهاری خاس نمەژناسی.

 هەوارەکاو شاهۆی،ویمیر،هەوڵی،که‌ریسان، ،هەڵای، هه‌رزه‌له‌شا نەپێتێنه و هامدەنگ چەنی هەناسەو مووسیقایی  جوانوو پاوەشاری"گوڵێوه‌م دا ده‌موو وایۆ" گڤەو واگژەو وەشەسیایی، چووپیەو تامەزرۆییش، کێشتێنە .

هه‌ناسه‌و ژیواو هەورامانی!

 ئاوەز و ژیرلەییت جە لاو مەکتەبوو مەولەوی و بێسارانی سەرچەمەش گێرتەن و ئاوه‌و حێکمه‌ت و زاناییت جە حەڵقەو دەرسوو میرزاو پاوەشاری،هۆر لیشتێنە.



کوولەکێ کاڵێ بوەردێ!!

کوولەکێ یوەنە چا سەوزەواتا کە دەوڵەمەننەنە بە ڤیتامین c و پۆتاسیۆم و مەگنسیۆم . ئینێچە سوودێ فرەشا هەن پەی بەدٚەنی بە تایبەت ئەگەر ساعبەنە وەریش:

۱ ـ ئانێ نەوەشی شەکرەیشا هەن وەراش، چوونکە قەنوو بەدٚەنی وەزنۆرە.

۲ ـ وەزنەت کەم کەرۆوە، چەربی بەدٚەنی سۆچنۆ.

۳ ــ وەرگە گێرتەی و مدرامانوو بەدەنیت زیادٚکەرۆ، دوورت وزۆوە جە سەرەتانی.

٤ ـ زەختوو ونێ کەم کەرۆوە.

٥ ــ بەدٚەنیت پاک کەرۆوە جە زەهری.

٦ ــ  هەرسوو گەدەی ئاسان کەرۆ
سەرچەمه:هەورامان نیوز

‍ ‍ ‍ ‍ کنگرەی هورامان شناسی /شهر کامیاران درسال ۱۳٨٥
مرحوم ملااحمد نظیری،آقای همایون محمدنژاد 

گرەو هەورامان ئەژناسی جە شاروو کامیارانی جە ساڵەو ۱۳٨٥

مەرحووم مەڵڵائەحمەد نەزیری، کاکەهومایون موحەممەدنژاد 


.

کەلەبەروو شێعرا(۱٤۲)

شێعرەکێم
     ئننە شڕێنێ
              پینە هۆرمەگێرا!

دڵوەش پینەینا
تەوەنی فڕە دریێ پاڵوو دیواری
        کریۆ بنەڕەتوو بینایێ تازەی

# شارۆ
۹۸/۱۰/۲

سەروەشی نا لێ وەشی، شادٚی حەرامەن بووڕەشۆ
تۆ بە شین ئامەینە دونیا، بەس تەمامەن بووڕەشۆ

دڵوەشیم ئانەن جەحەنەم پەی موسڵمانی نیەن
کافروو کافێرستانی، گردٚ عەوامەن بووڕەشۆ

چا گراهانبل، ئێدیسۆن، کۆخ، گنا ئایروو خودٚای
ئێمە یاگێما بەهەشت و خاس و عامەن، بووڕەشۆ

ئانە چی موژدەو بەهەشتی، گردٚ حەراڵێنێ و بەڵام
چێگە مەمنووعەن، مەواچا فێڵ و دامەن، بووڕەشۆ؟

حۆریێ و ئاوی حەرامە و باخ و بۆیسان و سەراو
کۆڵێ هەنگوین دەرێوە و شۆتی خامەن بووڕەشۆ

هاڵە چەرمێما بە قۆرەی گردٚ کەنێ و هۆشەش نەمەن
ئینە گردٚ تەرسەو شەراوین، ژار و سامەن بووڕەشۆ

لەززەتێ پەی ئێمە نامێنێ، نەلی شۆنەو وەشی
ئێگە مەر کافرستانەن؟!، ڕووم و شامەن؟! بووڕەشۆ

چا دەسم نمیاوۆ حۆری و چوون حەراڵەو وێم هەنە
 چێگە نقدەن، فامە سەیێدٚ، چاگە وامەن بووڕەشۆ

#سه‌یێد_ڕه‌حمان_مه‌حموودی


کتێبوو"گەناوە"نویستەو مێهران ئەحمەدی ڕەوانەو بازاری بی(کتاب داستانی "گه‌ناوە"اثر مهران وارد بازار کتاب شد)

بە پاو هەواڵوو"هەورامان هانەبەرچەم "ی کتێب داستانی"گه‌ناوە"یەرەمین بەرهەموو کاکەمێهران ئەحمەدی،نویسەروو  هەورامانی چاپ و وەڵا کریاوە

ئی کتێبە جە  ٨۰ لاپەلێ و جە لاو وەڵاوگاو "زایەڵە"ی جە شاروو مەریوانی ڕەوانەو بازازی بیەن.

واتەو ئینەیە که وەڵتەر بەرهەمێ"۱ـ هۆرگێڵنایەو کتێبوو"سێ تار"و جەلال ئال ئەحمەد به زوانی هەورامی‌ و ۲ـ فەرهەنگو لوغەتو ئێنگلیسی به هەورامی ،ڕەوانەو بازاروو کتێبێ بیەنێ.


با توجە بە گزارش"هەورامان هانەبەرچەم "کتاب داستانی"گه‌ناوە"سومین اثر مهران نویسنده‌ی هورامانی چاپ و منتشر شد.
این کتاب در ٨۰صفحە واز سوی انتشارات "زایەڵە"ی مریوان ،منتشر شدەاست.
گفتنی است که قبلا"آثار"۱ــ ترجمه کتاب سه‌تار جلال آل احمد به زبان هورامی‌ و ۲ـ فرهنگ لغت انگلیسی به هورامی می باشد.


برگزاری نشست:(جایگاه نسخ خطی هورامی در مطالعات کردستان‌شناسی)



با توجە بە اطلاع رسانی "هەورامان هانەبەرچەم" نشست:(جایگاه نسخ خطی هورامی در مطالعات کردستان‌شناسی) در سالن کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران با حضوراستادان زیر اموز۳ـ۱۰ـ۱۳۹٨ برگزار گردید.:
دکتر محمدعلی سلطانی 
دکتر بهروز چمن‌آرا
دکتر سیدصباح حسینی
آقای سیدسعید حسینی

دبیر علمی نشست: دکتر مظهر ادوای



به یاد کولبران جانباختەی روستای نی شهر مریوان

یلدا _ یعنی آزاد_ها و فرهاد_ها در سر سفرەی خود،با یلدا راهی خاطرات شب چلە باشند و بیستون کندن را دوبارە یاد نکنند و نقش برجستەی طاق عشق را بە تاریخ فراموشی بسپارند، و بدانند کە فرهاد مریوان در پی نان ،جان خود را فدای آزادی آزاد، برادرش ،کردە و همچون جانش ،برادرش را دارد، دوست.

یادشان بە خیر، روانشان شاد/همایون محمدنژاد


کۆچوو خاتووجەننەت سڵێمانی
 (فوت بانوجنت سلیمانی)
۱ـ ۱۰ـ۱۳۹٨ تاریخ انتشار

بە نامێ خود٘ای دەسەڵاتداری

بە داخەو هاگادار بیەیمێ مەرحوومە #خاتووجەننەت سڵێمانی ژەنوو مەرحووم دەروێش موحەممەد کەرەمی
 ئەدٚاو:وەشەویسا(عەلی،وەلی،سابیر،کەرەم،غەفوور،مەرحووم نەهیە،مڵکی،شیرین)
خەڵکوو دەگاو زاوەری و نیشتەیرەو شاروو پاوەی.
 بە بۆنەو پیری و نەوەشیەو،کۆچی هەتاهەتاییش کەرد و ئێشەو جە قەبرەسانوو مەڵڵامەقسوودٚی ئەسپەردەو خاکی کریا 
#پەرسە جە شاروو پاوەی:
یەکشەمە۱ـ۱۰ـ۱۳۹٨ جە مزگی سەلاحەدین ئەیوبی 

#پەرسە جە دەگاو زاوەری:
یەکشەمە۱ـ۱۰ـ۱۳۹٨ جە مزگی موحەممەدڕەسووڵەڵڵاو دەگای
ساعەتوو ۳ هەتا ٥ دمانیمەڕۆی

#پەرسە جە شاروو مەریوانی:
دوەشەمە۲ـ۱۰ـ۱۳۹٨ جە مزگی تالێقانی ـگەڕەکوو میانەیا
ساعەتوو ۲ هەتا ٤دمانیمەڕۆی

ئێمەیچ جە په‌لیان و کاناڵەکاو #هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م و #زاوەرخەبەری پی بۆنه‌و به ئه‌رکوو وێما مزانمێ پەرسە و سه‌روه‌شی جه خانەوادە و یانه‌وه‌یشا بکه‌رمێ، ئاواتما ئانه‌ن خود٘ای بێ هامتا بەخشۆش و عەفوەش فەرماوۆ و ڕۆحش بە بەهەشتی بەرین شاد٘ بۆ و سه‌بووری یانه‌وه‌یا بد٘ۆوه.
⬛️⬛️⬛️⬛️

▪️ اناللەواناالیەراجعون

هم اکنون باخبر شدیم #بانو جنت سلیمانی همسر مرحوم درویش محمد کرمی،اهل روستای زاور ساکن شهرپاوه

مادرآقایان: علی، ولی، صابر،کرم،غفور وخانمها:مرحوم نهیه، ملکی، شیرین

مادرخانم آقایان: کاکابرا انفرادی ومرحوم ملاعبدالله حق شناس، بە علت کهولت سن فوت کردند . 
#تعزیەدرشهرپاوە:
روز یکشنبە ۱ـ۱۰ـ۱۳۹٨در مسجدصلاح الدین ایوبی

#تعزیەدر روستای زاور:
روز یکشنبە ۱ـ۱۰ـ۱۳۹٨در مسجدمحمدرسول اللە روستا
ساعت ۳تا ٥ بعدازظهر

#تعزیەدرشهرمریوان:
روز دوشنبە ۲ـ۱۰ـ۱۳۹٨در مسجدطالقانی محلەی میانەای ها ساعت ۲تا٤بعدازظهر
روحش شاد و بهشت جاودان نصیبشان باد.


‍ استاد علاءالدین سجادی رابشناسیم

متولد: 1907م سنندج
مرگ: 1984 م بغداد، زیارتگاه حضرت شیخ عبدالقادر گیلانی

علاءالدین از خاندان سجادی کلجی هورامان، در سال 1907 م در محله قطارچیان شهر سنندج دیده به جهان گشود؛ برای یافتن جوابی برای این سئوال که او کیست؟ بیش از چهل سال از عمر خود را صرف زنده کردن بخش های نهفتەی ادبیات کُردی کرد و در این مدت آثار زیادی را بر جای می گذارد.
علاءالدین در دوران کودکی و نوجوانی خود علیرغم مشقت فراوان در شهر رواندز و روستای بالک مشغول به تحصیل بوده و در سال 1923 م برای تکمیل تحصیلات آیینی خود به شهر سلیمانیه رفته و در مسجد شیخ جلال و بعدها در مسجد حاج ملارسول دیلیژه به عنوان فقیه مشغول به فراگیری علوم دینی شد. در سال 1938 م علوم اسلامی را به پایان رسانیدە و به عنوان کارمند بانک استخدام شد.
او که در زبان عربی نیز به درجه استادی رسیده بود امام جماعت مسجد نعیمه خاتون در شهر بغداد شد و در آنجا نیز نزد استادان بزرگی چون شیخ امجد زهاوی و شیخ محمد قزلجی به تجهیز بیشتر علمی خود می پردازد. 
در طول جنگ جهانی دوم به کار رومەنگاری پرداخته و در همین زمینه مدیریت نشریات " گلاویژ " را به عهده داشته است. سجادی مدیریت این نشریه را تا سال 1949 یعنی تا زمانی که این نشریه بسته می شود را برعهده داشته است. همزمان با نشریه گلاویژ، نشریه «نزار» را که یک نشریه دو زبانه کُردی و عربی بوده با ماهیت ملی گرانه و ی را بە نشر می رساند. در سال 1959 در کالج زبان کُردی دانشگاه بغداد به عنوان استاد پذیرفته شده و تا سال 1974 در همین منصب مانده است.
 در سال 1974 به عنوان دبیرکل اوقاف انتخاب می شود و تا سال 1977 که بازنشسته شده است به همین کار اشتغال داشته است.
پس از بازنشستگی همه توان خود را در زمینه ادبیات کُردی به کار می گیرد.
آنگونه که در کتاب به یاد سجادی آمده است علاءالدین سجادی در مدت سی و یک سال بیست و یک کتاب به حجم 5366 صفحە را به چاپ می رساند که 4 درصد حجم کل کتاب های به چاپ رسیده کُردی در آن زمان را شامل می شود.
 هیچ نویسنده کُردی به حجم کتاب، به ماموستا سجادی نرسیده است به جز ماموستا عبدالکریم مدرس که با اختلاف سه هزار صفحه از وی پیشی گرفته است. بە گفتەی خویش:از ادب کُردی قصری ساختم که مقاوم در برابر گرمای تابستان و برف و طوفان زمستان باشد.

بعضی از آثار استاد سجادی :

١- مێژووی‌ ئەدەبی کوردی
٢- ناوی‌ کوردی
٣- ڕشتەی‌ مرواری‌، هەشت بەرگ(هشت جلد)
٤- گەشتێک لەکوردستاندا
٥- شۆڕشەکانی کورد
٦- هەمیشە بەهار
۷- دەستوورو فەرهەنگی زمانی کوردی
۸- ئەدەبی کوردی و لێکۆڵینەوەی‌ ئەدەبی کوردی
۹- نرخ شناسی
۱۰- دوو چامەکەی‌ نالی و سالم
۱۱- دانەکوردەواری‌
۱۲- دەقەکانی ئەدەبی کوردی 
۱۳- خۆشخوانی
‌‌‌‌‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

قلعه تاریخی پالنگان هورامان رابشناسیم  /دکترمحمدباقر پیری

قلعه تاریخی پالنگان دژ محکمی در برابر حملات دشمنان ایران و کردستان

قلعهٔ پالنگان در دوره آشوری ها و بابلی ها از مراکز اصلی ی نظامی حکومت مادها بود که در دورهٔ حکمرانی هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان دارای اهمیت سوق الجیشی، ی و نظامی خاصّی بود.

هوخشتره پنجمین پادشاه ماد در سال ۶۲۴ ه.ق به مرمت و بازساری قلعه پالنگان پرداخت.

در اواخر قرن ۶ ه.ق همزمان با ورود بابا اردلان به میان گوران های پالنگان
در سال ۵۶۴ ه.ق و تصرف قلعه توسط خسرو اردلان مرکز فرمانروایی را از قلعه زلم به پالنگان انتقال داد. 
با آمدن لشکر مغول به کردستان و مُسخر نمودن آن پایتخت اصلی اردلانها از قلعه زلم  به قلعه پالنگان منتقل شد که در ۱۲ فرسنگی سنندج است.

سنه دژ یا همان شهر کنونی سندج در سال ۱۰۴۶ ه.ق توسط سلیمان خان اردلان بعد از ویران نمودن قلاع اصلی چهارگانه(پالنگان، حسن آباد، زلم و مریوان) بنا شد.

مهندسی قلعه و عمارت پالنگان در باغ شیخ عمر می رساند که مهندسین بزرگ و معمارانی زُبده در ساخت آن دست داشته اند.
شهر پالنگان دارای بازار، مساجد، مدرسه، حُجره ی طلاب و چندین محله بوده است.
شهر در دو طرف رودخانەی پالنگان تا نزدیکی های تنگی ور ادامه داشته و در اطراف و روی کوه ها و قله های مُشرف به شهر، دژها و برج های دیده بانی و جنگی بسیار ساخته شده بود که محل دفاع و نگهبانی سربازان از شهر بوده است و 

 برگرفته و خلاصه شده از صفحات ۶۴ تا ۶۸ از کتاب جغرافیای تاریخی پالنگان جلد اول از مجموعه چهارجلدی تاریخ مفصل کامیاران، چاپ ۱۳۹۸، نوشته دکتر محمد باقر پیری


 تلخیص از خانم
ـــــــ
‌‌‌منبع :کانال پالنگان

دانابزرگان ژاورودهورامان /میرزامحمدعبدی اویهنگی:گردآورندە محمدولی  کاکایی

درپیشبرد،اصلاح وحل مشکلات اجتماعی جوامع و به ویژه روستاهای منطقه ژاورود؛ مردان ون بزرگ،دانا ودلسوزی بوده اند که چون کوهی ازاستقامت،امیدوحامی جامعه خودبوده وحرکات وسخنانشان ستونهای تشکیل ٱداب ،اخلاق وروابط اجتماعی راشکل داده اند.لذانسل جوان امروز درروستاهااامی است که نقش وتوانایی این بزرگان راشناخته وچون الگویی به ٱنهابنگرد.وجوداین افرادنشان می دهدکه روستاهای ژاورودوکلاترزان هیچ وقت ازافرادبزرگ ودلسوزخالی نبوده وهرروستایی برای خود افرادی مهم داشته است که دراین مبحث یکی از بزرگان روستای اویهنگ به نام میرزامحمدعبدی ؛مشهوربه حەمەوعەودێ؛معرفی می گردد.محمد عبدی فرزند عبدالله درروستای اویهنگ، ژاورود غربی منطقه کلاترزان درسال1298 به دنیا ٱمده است.
ایشان ازسن 18سالگی وارد کار اجتماعی وحضور درجامعه شده است . ایشان کاروفعالیت اجتماعی شان به سالهای ۱۳۲۰ برمی گردد وزمانی بوده که اویهنگ فاقد امکانات بوده است. زمانی که اویهنگ برق نداشته وبا پیگیری ایشان وتنی چند از مردم دوموتور برق به این روستا تخصیص داده می شود وتا زمان رسیدن برق سراسری دردهه هفتاد به این روستا این دو موتور، برق اویهنگ را مهیا نمودەاند .
ایجاد مدرسه شبانەروزی ازکارهای مورد پیگیری ایشان بوده است که نقششان به عنوان شورای روستا را برجسته کرده است .میرزامحمد عبدی برای کارهای برق ژاوروود ومبحث جاده شخصا" دروزارت خانه ها وادارات کل این موارد را پیگیری نموده است.
جدای از کارهای مورد نیاز روستا ومنطقه نقش میرزامحمد درامور اجتماعی که بامردم داشتند وحل مسایل مشکلات مردم زبانزد وماندگار است.
نقش اجتماعی میرزامحمدآنچنان میان مردم موثربوده که همیشه منزلشان به مرکز حل دعاوی ومشکلات مردم اویهنگ ومنطقه تبدیل شده بود وچه مردمانی که مشکلات شان درخانه میرزامحمد عبدی حل شده ودیگرنیازی به پاسگاه ودادگاه نداشته اند.ایشان چنددهه شورای اویهنگ بوده وباشادمانی؛دردورنج مردم شریک وهمراه بوده است.


قەڵای شێروانە/ئەحمەد_باجەڵان  

قەڵای شێروانە

یەک بەرزەبانی جە  عام دیارەن
مەواچان قەڵای دەشت کەلارەن
جە قەراغ سیروان مەنزڵش بەرزەن
نەقش و نیگارش جە ھەزار  تەرزەن
قەلای شێروانە نام  مەنشورە
بەرزەن وە باڵای دەشت بنکورە
دیمەن پڕ شەوق قەدیم ئاسارەن
جێی شاھان کورد نەو شێرەوانەن
یاخودٚا جە ڕۆژگار ھەر پایەدار بی
باڵات ھەر بەرز بۆ ھەر ڕەونەقدار بی
نامت ئیزھار  بۆ  جە عام  وڵات
نەشۆ ھویچ قەڵا بەرز بۆ وە باڵات
تا چەم بڕ بکۆ قەڵا  دیارەن
سەیرەنگای سەرجەم خەڵک کەلارەن
دیمەن  پڕشەوق  قەدیم  ئاسارەن
جە سەیدا و شاکەل تەمام دیارەن

#ئەحمەد_باجەڵان 

 

آیین رونمایی از کتاب سی دی داستان کوتاە هورامی، شەوچەرە

با توجە بە گزارش آقای محمد کریمی بە "هەورامان هانەبەرچەم"آیین رونمایی از کتاب سی‌دی داستان کوتاە هورامی #شەوچەرە"اثر خانم گونا راهپیما کە در انتشارات ئارۆ چاپ و منتشر شدە است ،در  روز پنجشنبە ۱۲ دی ماه ۱۳۹٨ در ساعت ۳ بعدازظهر در سالن اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی پاوه برگزار می‌شود.

پنج شنبە ۹۸/۱۰/۱۲
ساعت: 3 بعداز ظهر، 
پاوە: سالن ارشاد اسلامی.


شەوچەرە /کتێب داستانەو کۆتای هەورامی
نویستەو خاتوو گۆنا ڕاپەیما



کەلەبەروو شێعرا(۱٤٤)

ڕوێ تانەش دا سیر ئەو پیازی
کە تۆی بێچارە چننە بەدٚبۆنی

واتش جە گۆشوو گاوێنە وتەنی
پەوکای عەیبەکاو خەڵکی مەهۆنی

هەوا مەبەرە ئەو بنەو باڵیت
وێچت نیشتەجاو ئەی کەش و کۆنی

خاستەر ئانەنە بدٚیەی وێتەرە
وەڵ جە گرد کەسی عەیبێ وێت دۆنی

#پەروین_ئێعتسامی
#بە هەورامی:شارۆ
یاران خەیلێوەن دوورم چەنەتا
جه تای دڵ ماچوو سڵام وەنەتا
یا خودٚا گرد ساتێ وەشی بەشتا بۆ
خەمان بار کەرۆ دایێم وەشتا بۆ
چوار وەرزی ساڵتا پێسەو وەهاری
قەڵەمتا رەوان جه کوردەواری
دەس و پەنجەتا پەرهێز بۆ دایێم
به ئیمان به خودٚای دڵتا بۆ قایێم
شێعر و تەحریرتا رەونەقش زیادٚ
جارجاریه یاران ئێمەیچ کەردێ یادٚ

#ئێقباڵ   ڕەزایی




کنگرەی هورامان شناسی /شهر کامیاران درسال ۱۳٨٥

#کاکەحبیب اللە مستوفی،ماموستامحمدامین میرزایی(میرزای هەورامی)،کاکەهمایون محمدنژاد 
آقایان:حسن قادری ،همایون محمدنژاد 

گرەو هەورامان ئەژناسی جە شاروو کامیارانی جە ساڵەو ۱۳٨٥

کاکەحەبیبەڵڵا موستەوفی،مامۆساموحەممەدئەمین میرزایی(میرزای هەورامی)،کاکەهومایون موحەممەدنژاد 

کاکەحەسەن قادری ،کاکەهومایون موحەممەدنژاد 



.


کەلەبەروو شێعرا(۱٤۳)

مەکریەو 
وارانی قژەکاتەرە تاڵ بە تاڵ بکێشوو
مەکریەو
واران تیروارانیە بۆ جە کەمانەو  بروە کلاسیکەکاتەوە
مەکریەو
خڕەو زەنیالێ بۆ، چەموو تاسەینە مەمجیەورە دامنەت.

ڕاست گەرەک بۆ واران هیچ کام نیەن،قەتریە ئاوینە . بێ بۆ، بێ ڕەنگ، بێ تام.

بەڵام
تا تۆ ئەچاگە بینە و من ئەچێگە
ماچەکاما  بە هەزار تەعبیرێ ڕەنگش مەکەران و
 دوریمانە مەوانمێشەوە و 
هەزاران تەڕە شێعرێنە مەفیسنۆماوە.

#مەهدی ئەبری
هەر  ڪەسێ  نازۆ  باڵات  دیار بۆ
ڕەوانش پەشێو وەرچەمش تار بۆ

وەلێ مەحاڵەن، سورعەتی نوورت
بڕیۆ پەی ڕەقیب،جە خودٚا دوورت

نوور بەیۆ سایە فەسخەن قەباڵەش
مەحرومەن جەمەی پەیڪ وپیاڵەش

منت  سۆچنان ، مەگەر  من  توورم
تاڪەی جە نیگای عاڵەم گیر دوورم!

نەوینان لائیم، سۆتەیم  بە ڪەمان
بەش بەی بوینۆ، ڪڵەم جە چەمان

وەس لۆمەم ڪەرۆ،تازە من خاڪم
جە تانە و تەشەر خامان بێ باڪم

ڪەی ناڵوو جە زام زامێ جە تۆ بۆ
ئەر دڵ  بناڵۆ ،  بەش  ڕەنجەڕۆ  بۆ

#حامی غەریبی


◾️◾️کۆچوو خاتوومەریەم وەتەن دووست(فوت بانومریم  وطندوست)◾️◾️
تاریخ انتشار۷ـ۱۰ـ۱۳۹٨


بە نامێ خود٘ای دەسەڵاتداری

بە داخەو هاگادار بیەیمێ مەرحوومە #خاتوومەریەم وەتەن دووست کناچێ حاجی موحەممەدموراد وەتەن دووست و ژەنوو لالۆ موحەممەد گوفتاری
ئەدٚاو:وەشەویسا(ئەمین،ئارام،بەیان،مێهرباد گوفتاری)
واڵێ  برایا:مەرحوومێ حاجی ساڵح، ڕەحیم، سەعید،موهەندێس موحەممەدئەمین (بابا)، کاکەموحەممەد، خاتوونەکێ :مەرحوومه رابێعه،لەیلا و ئامنه وەتەن دووست)
خەڵکوو دەگاو زاوەری و نیشتەیرەو شاروو روانسەری،بە بۆنەو پیری و نەوەشیەو،کۆچی هەتاهەتاییش کەرد


ئێمەیچ جە په‌لیان و کاناڵەکاو #هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م و #زاوەرخەبەری پی بۆنه‌و به ئه‌رکوو وێما مزانمێ پەرسە و سه‌روه‌شی جه خانەوادە و یانه‌وه‌یشا بکه‌رمێ، ئاواتما ئانه‌ن خود٘ای بێ هامتا بەخشۆش و عەفوەش فەرماوۆ و ڕۆحش بە بەهەشتی بەرین شاد٘ بۆ و سه‌بووری یانه‌وه‌یا بد٘ۆوه.

#پەرسە جە شاروو روانسەری:
یەکشەمه۹۸/۱۰/۸ ـمزگی خیابانوو بەهاری

#پەرسە جە شاروو مەریوانی:
دوەشەمه ۹ـ۱۰ـ۱۳۹٨ ـمزگی تالێقانی ـ گەڕەکوو میانەیا
ساعتوو ۲ هەتا ٤ دمانیمەرۆی

بۆنەو ئێعتراز و گلەیی خەڵکوو گەڕەکوو مزگیەکەو پەرسەی،زەحمەت نەبۆ ماشینەکاتا جە کووجیەکاو مزگی دوور وزدێوە.
⬛️⬛️⬛️⬛️
▪️ اناللەواناالیەراجعون
هم اکنون باخبر شدیم #بانو مریم وطن دوست دختر حاج محمدمراد وطندوست و همسر آقای محمد گفتاری،اهل روستای زاور ساکن شهر روانسر

مادرآقایان: امین، آرام، بیان و مهرباد گفتاری

خواهرآقایان:(مرحومین:حاج صالح، رحیم،سعید،مهندس محمدامین(بابا)،کاکەمحمد و خانمها مرحومه رابعه، لیلا و آمنه وطندوست ،بە علت کهولت سن فوت کردند .

روحش شاد و بهشت جاودان نصیبشان باد.

تشکر و سپاس ازآقایان جمال قادرپور و شاهرخ وطن دوست و دکترفاروق  نعمتی بابت اعلام بە کانال

#تعزیە در شهر روانسر:
یکشنبه۹۸/۱۰/۸ ـمسجد خیابان بهار

#تعزیە در شهر مریوان:
دوشنبه ۹ـ۱۰ـ۱۳۹٨ ـمسجد طالقانی ـمحلەی میانەای ها
ساعت ۲ تا ٤ بعدازظهر
⬛️⬛️⬛️⬛️⬛️⬛️
 باتوجە بە ازدحام ماشین ها واعتراض اهالی محلەی مسجد محل تعزیە ،از آوردن ماشین بە داخل کوچەهای محل تعزیە خودداری فرمایید.
⬛️⬛️⬛️⬛️⬛️⬛️

کەلەبەروو شێعرا(۱٤٥)

"دماو کۆچیت"
ئەمین حاجی زەڵمی
ـــــــــ
دماو کۆچیت 
داڵەمێزە ؛
تەمەو خەمیش  
سەراپاو  کەشا پۆژنۆرە 
داڵانی ؛
سەرە نامنۆرە 
ڕەنگینە؛ 
هەڵسەو بێ تۆیی مجۆرە 
 وەنیملە ؛
کەوت تاتەڕۆ 
وێژەن وەنیشۆ  گنۆرە 

دماو کۆچیت 
کەشوو وەتلەی 
دەربەن بەلوان
منارەکەوە 
ئیتر ئاوات پەی کی وازا؟
مەڕە سوورە ؛
پێسە لاپلاو ئەسحابەکەی 
پەی ئامای تۆ 
چەمەڕان و ئاوات وازا 
مەیدان ؛
هەڕ پیمای بۆ بەشەش 
بێ هاشمی 
سەروو هانەکەیش  بێ نازا.
دماو کۆچیت
دڵوو منیچ کەشێ چۆڵا.

#ئەمین حاجی زەڵمی

شەوە
    نیمەگیان  
چەمێ 
   باوشکێ تەڕێ مازارە!
سەڕافی کەرۆ
         ئەندێشە، عەسری
پەردە
باوشەو دەلاقەینە تاریکی چنۆ و
زەننیش زێنە بە ڕۆجیاری
دارسان 
دەسەملانوو وەرمێو خومارین و
جادە 
عازیەتباروو مەرگێوە زیننەی!
جگەرەم هۆروەزۆ باڵاو هەوایرە 
و
چەمگەشا چەمەڕاییم.
ڕۆ 
    تەکنۆ تاری و
 سڕی ڕنۆ 
        سیواڵی وەرمیوە
جە لەنگەرگاو وەرکەوتیوە
 ڕۆ چەمێو ترووکنۆ و
دەلاقە
دامنەو چەمامنە 
           نیشۆ خوە. 

#شارۆ

تەنیاییم
هامێتەن چەنی
گرەوای و
دەسەملان و یانەقۆڵێ
تێکەڵاوو بەهاناو هۆرزاونشتین

ئاخر
ڕۆح و خیاڵ
هەنگام هەنگام 
وەردوو ویەردەی مەکەرا
و
گلێروو ئاوەزی

پەوکەی
خەڵوەت و تەنیاییم
گەورە دانشگایەنە !!!

#جه‌واد_فێراق



مصطفی عباس» موسیقیدان عراقی:موسیقی فلامینکوی اسپانیا،همان موسیقی هورامی است

مصطفی عباس» موسیقیدان عراقی می گوید:موسیقی فلامینکوی اسپانیا،همان موسیقی هورامی است او این گفتە را در مصاحبه ای اعلام کردند.مصطفی عباس اصالتا"عرب است،ولی زبان کردی را هم روان حرف می‌زند. در این مصاحبه، ایشان می‌گوید:در یک همایش موسیقی در مادرید، پایتخت اسپانیا، مشاهده کرد که یکی از گروه‌های حاضر موسیقیِ هورامی را اجرا کرد و با پیگیری موضوع فهمید که اعضای گروهِ حاضر هورامی هستند، منتهی اهل اسپانیا و اصلا" از هورامان ایران و عراق خبر نداشتند. وی می‌گوید: حاضران در همایش اذعان داشتند که سبک «فلامینکو»ی اصیل همان سبک موسیقی هورامی است.

ثبت جهانی  هورامان،کاری سترگ/محمدولی کاکایی

وظایف فعالین فرهنگی.

مدتهاست بحث ازثبت جهانی هورامان می شود.مطالعات وتحقیقات زیادی دراین باره  انجام گرفته، البته بایدگفته شودمنطقه وسیع هورامان باتوجه بە یافته شدن اثارمستند از عصر پارینه سنگی درباره زیست بشری دراین منطقه وتداوم این زیست توجه بیشتری میطلبد وثبت جهانی این زیست بوم وتمدن افتخار بزرگی رانصیب بشری خواهدکرد.
هورامان باتوجه به داشتن این دیرینگی وداشتن مفاهیم وخلاقیتها درمقولات تاریخی، اقتصادی،معماری،ادبی،هنری،زبانی واجتماعی . نیاز به تحقیقات بس وسیعتروریشه ای تر دارد.
باثبت جهانی هورامان در کنار مسئولین ،فعالین فرهنگی وقلم به دستان هورامان وظیفه ای سنگین برای عیان شدن بیشتراین گنجینه فرهنگی پنهان دارند،
نیازاست دراگاهانیدن مردم دربرجسته کردن این گوهرناب انسانی  وحفظ ٱن نهایت تلاش رابکارگیرند ومردم رااگاهی بخشند
که باحفظ این گوهرها وداشتن نگاه باز فرهنگی میتوان بودن خودرابیشترنمایان کرد وخیلی ازدردها ازجمله هویت؛ فرهنگ، جامعه،بیکاری وارتباط با دیگران .راحل کرد وسرزمینی داشت که اصالت ،اخلاق  ؛خلاقیت وانسان روشن  را به جهان بشناساند.
بیایید قدر این  کاررابیشتربدانیم وهرکدام به وسع خودیاریگرباشیم.
دراین راستا بزرگانی گام نهاده اند؛


شمارەی ٨ مجلە"بەیان" منتشر شد(شومارەو٨و گۆڤار و مەجەلەو "بەیان"ی وەڵا کریاوە/هاگاداری پەی بەشوو زوانی هەورامی ، شومارەو"۹"و مەجەلەو "بەیان"ی 



بە پاو هەواڵوو پەلیانەو ئەدەبی، فەرهەنگی، تاریخی"#هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م''ی هاگاداری پەی بەشوو زوانی هەورامی ، شومارەو"۹"و مەجەلەو "بەیان"ی.

هاگاداری پەی نویسەرا، شاعێرا و قەڵەم بەدەساو هەورامانی

سڵام و ئەد٘ەب 
خزمەت بە زوان وفەرهەنگوو هەورامانی،ئەرکوو سەروو شانەو گردیمانە.بابەتێ:نەسر،داستان ، داستان کۆتا،مەسەلێ هەورامیێ،مەقالێ هەتا ڕاکەوتوو ۳۰ـ۱۰ـ۱۳۹٨ بکیاندێ پەی 

 @hawramyhomayon

دماو هۆرچنیاو بابەتەکا جە لاو تاقمەو بەڕاوبەرا و شۆراو نویسەراومەجەلەی، هاگادارتا کەرمێ.

‍ مجلەی دوماهنامەای #بەیان مهاباد (بخش ویژەی زبان هورامی)در یک نگاە

 انتشار مقالات،اشعار،داستان ،و نوشتەهای مربوط بە منطقەی هورامان  

این دوماهنامە هم مطالب فارسی، کردی کرمانجی، سورانی، کلهری _لکی  را در حوزەهای فرهنگی، اجتماعی در بر می گیرد،و در استانهای: #آذربایجان غربی، #کردستان ، #کرمانشاە ، #ایلام ، توزیع می شود.

شورای بخش هورامی:آقایان :همایون محمدنژاد ـ خانم ایران مرادی

مدیرمسئول و صاحب امتیاز دکتر اسماعیل مصطفی زادە،استاد دانشگاە اهل شهر مهاباد،می باشند.

اولین شمارە آن در آبان ماە۱۳۹۷ و تاکنون ٨ شمارەی آن منتشر شدەاست.

در شمارە ٨ نوشتەهای نثر هورامی  از آقایان: فهمی مرادی(شهر روانسر) ـ کورش یوسفی(شهر روانسر) ـ

 محمد کریمی(شهر پاوە) منتشر شدە است.




لوح تقدیر مردم فهیم روستای سرهویە (هورامان ژاورود) بخش کلاترزان تقدیم مدیرکل آموزش وپرورش استان کردستان شد

باتوجە بە گزارش آقای محمدولی کاکایی بە"هەورامان هانەبەرچەم"با توجە بە نامگذاری دبیرستان روستای سرهویه به نام شاعروعارف نامداراین روستا؛ ملاعلی اکبر،وهمکاری مدیرکل محترم ٱموزش وپرورش استان جناب دکترقربانی دراین راستا؛لوح تقدیر وتشکر مردم فهیم روستای سرهویه درجلسه شورای اداری آموزش وپرورش کلاترزان وباحضورایشان تقدیم مدیرکل آموزش وپرورش  استان، جناب دکترقربانی گردید.
لازم بە ذکر است ملاعلی اکبر درسال 1304درروستای سرهویه زاده شده است وپس از طی عمری بابرکت واثرگذار برای ادبیات هورامان عاقبت درسال 1375 وفات نموده اند.
اشعارایشان درسال 1382پس از جمع آوری واخذ مجوز در زیر نام "بەرزی شانشین"چاپ گردید ومورداستقبال فراوان قرارگرفت.


کتاب "کناچێ نەتەرسە" وارد بازار کتاب شد(کتێبوو"کناچێ نەتەرسە"ڕەوانەو بازاروو کتێبی بی)

کناچێ نەتەرسە” ترجمه همایون محمدنژاد وارد بازار کتاب شد

 خبرگزاری پاوەپرسکناچێ نەتەرسە” ترجمه همایون محمدنژاد نویسنده و پژوهشگر هورامان وارد بازار کتاب شد.
به گزارش خبرنگار پاوەپرس این کتاب ترجمەی کتاب فارسی دخترشجاع” نوشتەی خانم رنگین دهقان(بانوهورامی) بودە کە آقای همایون محمدنژاد آن را بە زبان هورامی ترجمە کردەاست.
این کتاب ۱۲ صفحە رنگی و موضوع داستان کودکانە هورامی بودە و ازسوی انتشارات آوای آرامش” شهر کرج منتشر شدەاست.
کناچێ نەتەرسە” داستانی از روستای ژنین یکی از روستاهای منطقەی هورامان ژاورود از توابع شهرستان سروآباد را بە تصویر کشیدە است.


کەلەبەروو شێعرا(۱٤۷)

حەشا دیدٚار

ئەسیر و باڵ بەسەی ژینم،جە گیان بێزار تەوەسیانا
تەقان تای تاقەت و سەبرم، جە ئێنتێزار تەوەسیانا

ئەچی دنیا جگەم دادٚی،نەدٚیم جارێو وەشی و شادٚی
خەما پۆس و جل و بەرگم،جە رۆزگار تەوەسیانا

ژەن و ئەولاد برا و واڵە کەس و کارم بە یاگێ وێش
جە ئەغیار و بەر و هامسا و دۆس و دڵدار تەوەسیانا

چمان خولخولە خولیەوە ڕوێ سەدٚ جار بە دەوروو وێم
گەمەی ژین و ژیانوو من بیەن تێکرار تەوەسیانا

گەمەی قومار چەنی ژینی ئێتر پەی من نیاش مانا
لوان عەمرم مەتاوونە کەروو قومار تەوەسیانا

زەلیل و زامزەدە و زارم زەمینگیر و گرفتارم
ئەجەڵ بۆرێ گەرەکما وێم بکێشۆ دار تەوەسیانا

عەزابی ڕۆح مدٚۆ بوغزم کە وەی تەور زێندەگیم باختەن
خەتاباری و نەزانکاریم کەروو ئێقرار تەوەسیانا

وەلێ ئەر سەدٚ گوناهم بۆ بزاندێ سادٚەگیم نەویەن
جە من ئێسرار جە دڵ ئێنکار خودٚا هاوار تەوەسیانا

ڕەفێقان یاوەران یاران درۆن عەهد و وەفا و پەیمان
جە دەس یاری خەلافکار و خیانەتکار تەوەسیانا

هەتا هیزی بە گیان و دڵ جە عەشق و عاشقی واچێ
بە زاهێر بێ وەشەسیاییش، حەشا دیدٚار تەوەسیانا

چکۆن شاعێر بە سوزی دڵ ڕەدیف و قافیە تاشۆ؟
جە شێعر و غەزەڵ و ئەشعار ، نەبۆ شوعار تەوەسیانا

#موحەممەد خدری (ئەدیب)


شومارەو ۳ مانگنامەو"هانە"ی وەڵا کریاوە/شمارە ۳ ماهنامە"هانە" منتشر شد

بە پاو هەواڵوو پەلیانەو ئەدەبی، فەرهەنگی، تاریخی"#هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م''ی شومارەو ۳ مانگنامەو "هانە"ی ،جە ۳و مانگەو"ئارگا"و۱۳۹٨،وەڵا کریاوە.

‍ مجلەی ماهنامەی "هانە"ی پاوە در یک نگاە  
این ماهنامە در حوزەهای فرهنگی، ی و در سطح مناطق کردنشین استانهای #کرمانشاە#کردستان،آذربایجان غربی،ایلام،گسترەی فعالیت دارد.

#مدیرمسئول و صاحب امتیاز: آقای حسن قادری

اولین شمارە آن در آبان ماە ۱۳۹٨و تاکنون ۳شمارەی آن منتشر شدەاست.



کۆچوو مەرحووم حاجی عەلی کەریمیان(فوت آقای حاج علی کریمیان)
۲۱ـ ۱۰ـ ۱۳۹٨/تاریخ انتشار خبر

بە نامێ خود٘ای دەسەڵاتداری

بە داخەو هاگادار بیەیمێ ئارۆ ڕێکەوتوو۲۱ـ ۱۰ـ ۱۳۹٨ مەرحووم #حاجی عەلی کریمیان کوڕوو مەرحووم حاجی موحەممەد کەریمی،خەڵکوو دەگاو زاوەری ،نیشتەیرەو شاروو مەریوانی،بە بۆنەو نەوەشیەو کۆچی هەتاهەتاییش کەردەن و ئیسەیچ ئینا مزگی حەزرەتوو ئێبراهیم"ینە جە گەڕەکوو مەحەلەو نەوەشخانە و بیمارستانی قەدٚیمی و دماو ئامادە کەردەی پەی ئەسپەردەکەردەی جە مزگی حەزرەتوو ئێبراهیمی پەی قەبرەسانوو بەهەشت موحەممەدی ڕەوانە کریۆ.
پەرسە جە شاروو مەریوانی:
شەمە :۲۱ـ ۱۰ـ ۱۳۹٨ 
یەکشەمە:۲۲ـ۱۰ـ۱۳۹٨ 
مزگی حەزەرتەوو ئێبراهیمی ـ گەڕەکوو بیمارستانی قەدٚیم 
پەرسەو ژەنانەی جە یانەو مەرحوومی ملۆ ڕاوە
دەگاو زاوەری: رۆ دوەشەمەی ۲۳ـ۱۰ـ۱۳۹٨
مزگی حەزرەتوو موحەممەدڕەسولەڵڵای
ساعەتوو ۹ هەتا  ۱۱ساحبێ 
***********
دەگاو چوڕێژێ: رۆ دوەشەمەی ۲۳ـ۱۰ـ۱۳۹٨
مزگی جامێعەی/ساعەتوو ۲ هەتا ٤ دمانیمەڕۆی
تاتەو ئازیزا: دڵسۆز،موحەممەد،حەیدەر،سەروەت،ناسێح ،لەولاو
براو ئازیزا:حاجی عەبدولخالێق ، مەرحووم وەلی کەریمیان
زەماو مەرحووم حاجی موحەممەدکەریم رەحیمی،مەرحوومەڕەعنا نادری

ئێمەیچ جە په‌لیان و کاناڵەکاو #هه‌ورامان هانه‌به‌رچه‌م و #زاوەرخەبەری پی بۆنه‌و به ئه‌رکوو وێما مزانمێ پەرسە و سه‌روه‌شی جه خانەوادە و یانه‌وه‌یشا بکه‌رمێ،ئاواتما ئانه‌ن خود٘ای بێ هامتا بەخشۆش و عەفوەش فەرماوۆ و ڕۆحش بە بەهەشتی بەرین شاد٘ بۆ و سه‌بووری یانه‌وه‌یا بد٘ۆوه.

▪️ اناللەواناالیەراجعون
هم اکنون باخبر شدیم امروز تاریخ ۲۱ـ ۱۰ـ ۱۳۹٨ #مرحوم حاج علی کریمیان فرزند مرحوم آقای حاج  محمد کریمیان ،بە علت بیماری فوت کردە و جنازه ایشان اکنون در مسجد حضرت ابراهیم واقع در محلەی بیمارستان قدیم بودە و پس از تدفین و خاکسپاری در قبرستان بهشت محمدی مریوان ، بە خاک سپردە می شود.
پدر عزیزان: دلسوز،محمد،حیدر،ثروت،ناصح ،لولاو
برادر عزیزان:حاج عبدالخالق ، مرحوم ولی کریمیان
داماد مرحومین:حاج محمدکریم رحیمی،مرحومەرعنا نادری
تعزیە در شهر مریوان:
شنبە :۲۱ـ ۱۰ـ ۱۳۹٨ 
یکشنبە:۲۲ـ۱۰ـ۱۳۹٨ 
مسجد حضرت ابراهیم ـ محلە بیمارستان قدیم 
تعزیە نە در منزل آن مرحوم برگزار می شود

تعزیە مرحوم حاج علی کریمیان 
روستای زاور : روز دوشنبە ۲۳ـ۱۰ـ۱۳۹٨
مسجد محمد رسول اللە(ص)
ساعت: ۹ تا ۱۱ صبح
*******
 روستای چورژی: روز دوشنبە ۲۳ـ۱۰ـ۱۳۹٨
مسجد جامع
ساعت: ۲ تا ٤ بعدازظهر
*********
روحش شاد و بهشت جاودان نصیبشان باد.


مجلەی"هانە" شهرپاوە دریک نگاە


ماهنامه ی، فرهنگی هانه مجوز انتشار گرفت.
مدیرمسئول نشریه هانه گفت:ماهنامەی ی -فرهنگی  هانه اجازەی انتشار یافت .

حسن قادری افزود:این نشریه مجاز به چاپ مطالب ،به زبانهای  فارسی ، کردی ، هورامی در چهار استان کردنشین ، کرمانشاه،کردستان ،ایلام وآذربایجان غربی می باشد.

وی با در خواست از صاحبان قلم به همکاری با این نشریه گفت:همکاری و حمایت شما صاحبان قلم و اندیشه به غنای هرچه بیشتر این نشریه می افزاید.

قادری اعلام کرد : انتظار داریم  مقالات ، شعر ،داستان وتحلیل های ی اجتماعی ارزشمندتان را برای نشر در این ماهنامه ارسال نمایید.

نشریەی ماهنامەی هانه به همت اصحاب قلم با مجموعه مقالات ،شعر وداستان به فارسی کوردی در 4 استان کردنشین منتشر می شود و تا اکنون ۲شمارە از آن منتشر شدەاست.


منبع:سلام پاوە/ حسن قادری



کەلەبەروو شێعرا(۱٤٦)


  (من و خەمیار)
دڵێو کە ئەشقی ئێمزا ڪەردە بۆ
مشیۆ  وەهارش گـــەڵا زەردە بۆ

کاروانوو دووری ڪەردە بۆش کارێو
گردوو دڵوەشی بێ ڪەس مەردە بۆ

چە سەختا یاوای ئاسانەو چەمات!
وەختێ ســەرتاپام چێگه دەردە بۆ

سەختا دیدٚارت حەرام کەریا پەیم
ئینە  ڕازەنــە با نـە پــەردە بۆ!!

تاڵێو چا زڵفا بەش دەیش شەماڵی
تاکەی دڵ پەی تۆ وێڵ و هەردە بۆ
----------٭٭٭٭٭----------
#خەمیار_هەورامی

دڵێو کە بە ئەشق ئێمزا ڪریا بۆ
شەهادەو وەفایش وەنە دریا بۆ

گەنجوو دڵداری ، زاڵمان ئاسا
بە دەسوو چەتەو دووری بریا بۆ

ئەرسەدٚ سەخڵەت بۆ دیدٚاروو چەمات
دەروون  بە شەراو دووریت گریا بۆ

ئەگەر بە یاساو بێ عەداڵەتی
مافم پاماڵ بۆ ، هەقم وریا بۆ

سەدٚ ئەننەتەریچ لوومەم کەرانێ
تەپڵوو  ڕسوایم نە عام زڕیا بۆ

فیراقوو دووریت ڪەردە بۆش کارێ
ئاسانەو تاسەیم تەمام وڕیا بۆ

ئەر"سیاوکام"یچ (خەمیار)ران ئاسا
بە داموو توغرایت ئەسیر ڪریا بۆ

مادام تۆم هەنی دڵوەشنا پەنەت
ئەرسەدٚ جە دووریت جەرگم بڕیا بۆ

#سۆهراب_مورادنیا "سیاوکام"

۹۸٫۱۰٫۱۷کۆچی ڕۆجیاری


گیان مەسپارە 

       پەی ئەولاو هەسارا

سەرە نامنەرە و

            لکە زەمینی!

#شارۆ
٥ـ۱۰ـ۱۳۹٨

اسامی جانداران ،پرندگان،حیوانات (اهلی،وحشی) به زبان هورامی:همایون محمدنژاد

آهو،غزال: ئاسک، ئاسکە
اسب: ئەسپ، هەسپ
ببر:بەور
برە:وەرە،وەرەڵە
بزغالە:بزڵە
بز: بزە
بزکوهی: بزە نەچیرە
بز نر: ساورین،سابرین
پروانە:پەپوولە
پشە:مەشوولە
پلنگ: پاڵنگ، پڵەنگ
تشی: سووچەڕی
تیهو: سۆسی
جغد:بایەقۆش
جوجە: جووجەڵێ
جوجەتیغی: ژووژوو
خر: هەر،هوڵاخ،ئوڵاخ
خرچنگ : قاژنگی
خرس: حەشە، هەشە
خرگوش: هەورێشە
خروس: کەڵەشێر، کەرەشێڵ، کەڵەشیر
خفاش: شمەشەلەکۆرێ، شەمشەمەکۆرێ
خوک،گراز: خووگ،گوراز
راسو: بەوەرز، سەرەکەنە
رتیل:چنگنێ
روباە: ڕواسە
زاغ:قەشقەرە
زنبور: زەردواڵە، زەردەواڵە
زنبور عسل: هەنگ
زنبور قرمز:سوورپیاز،سووروپیاز
زرافە:زەڕافە
سگ: تووتە
سگ نر:تووتەی گەماڵ
سگ مادە:دەڵەتووتێ
تازی: تانجیێ
سگ تازی:تووتەی تانجی
سمندر:روه نیلێ
سمور: دەڵیکە، دەڵەک
سنجاب: سمۆرە
سنجاقک: پووشڵەقننە، پووشڵەقنگێ، چوکڵەقننە
شاهین: واشە
شتر: وشتر
شغال: چەقەڵ
شیر: شێر
عقاب:هەڵۆ
عقرب،کژدم: مارەکۆڵ، دمارەکۆڵ
عنکبوت: پەسپەسەکوڵێ
فیل:فیل
قاطر،استر: هەسەرە، قاترە
قوچ: بەران
قوچ و میش: مەی و بەران
قورباغە:قورواقی
بچە قورباغە:چەمچەقوڵێ
کبک: ژەرەژی
کبوتر: کاوەتری، کاوەترە
کرکس:داڵ
کفتار: کەمتار، کەلەکەمتار
کلاغ: قاڵاو
کرم خاکی:کرمی خاکی
کرم پشمالود:تەتڵەمیران
گاو: گاوە،گاو
گاو نر:کەڵەگاو
گاو مادە:مانگاوە
گربە: کتە، پشیلێ
گرگ: وەرگ
گنجشک: مریچڵێ، مرووچڵێ
گورخر:هۆریەڵ
گوزن: کەڵ
گوسالە:گۆرەکە
گوسفند: مەی، مەیە
لاک پشت:کیسەڵی،کیسەڵە
مار: مار
مارماهی:مارماساوی
مارمولک:مەزووکڵێ،مارمەزووک
ماهی: ماساوی
مرغ: کەرگ،کەرگە
مرغ جوان بالغ: وارۆک
مرغ حاملە: کەرگەی کڕەـ کەرگە کڕێ
ملخ:مەلەکوڕ،کولە
موش: مڵە
میمون: مەیموون            
مگس: مەشی
موش کور:خاکە مووشە
هدهد،شانەبەسر: پەپوو سڵێمانە،پەپۆسڵێمانە
یابو،اسب بارکش:یابوو ،ئەسپێو ئەسڵ زادٚە نەبۆ،ئەسپی بارکێش
                               

روز شمار مراسم پیرشالیار(پیشەلیار) سال ۱۳۹٨

_ جمعە98/11/4  ساعت 3بعدازظهر به بعد
مراسم خبر: پخش گردوی متبرک پیر
 
_ سەشنبە 98/11/8 بعد از اذان عصر تا غروب آفتاب 
کڵاڕۆچنێ روستای سرپیر

بعد از اذان مغرب تا ساعت 8شب
کۆتەکۆتە در  هەورامان و سرپیر

_ چهارشنبە 98/11/9 ساعت 6/30صبح  مراسم کڵاڕۆچنێ در شهر هەورامان و پنج آبادی شهر هەورامان و روستاهای بڵبەر، سلێن ،ژیوار و روستای نوین

ساعت 8صبح ذبح حیوانات نذری پیر در جلوی  خانه پیر

عصر همین  روز  چهارشنبه ساعت 3عصر بە بعد مراسم ذکر  و سماع  در  جلوی خانە پیر
همزمان پخش غذای متبرک پیر 
و بعد از آن  پخش گوشت  متبرک پیر  در بین اهالی  شهر


_ پنج شنبە98/11/10
ساعت 3بعدازظهر به  بعد  مراسم ذکر  و سماع  جلوی خانه  پیر همزمان پخش غذای متبرک پیر

بعد از اذان  مغرب تا عشا 
مراسم شب نیشت  در  خانه قدیمی پیر

_ جمعه تاریخ98/11/18

مراسم  تربێ 
پخش نان مخصوص گردویی   (گێتێ) در سر مزار پیران

منبع:کانال هەورامان تەخت



سپاسنامەی آقای همایون محمدنژاد بابت انتشار ترجمە"کناچێ نەتەرسە"بە زبان هورامی 


دەسوەشی پەی سایتەکا، کاناڵەکاو:

#پاوەپرێس #سلام پاوە #زریبارخبر،  #مریوان خبر #سروآبادخبر #ژاورودخبر  #نالوس باس ئەشنویە #هەورامان تەخت  #هەورامان نیوز #ئەنجومەنوو ڕۆجیاری #میرزاسەعدوڵڵا خەدیری هەجیجی  #دەگاوتەختەی #دەگاو زۆمی #چرپەوپاودەنگێ #زاوەرخەبەر #هەورامان۲۰۲۰ #هەورامان هانەبەرچەم #چەمەڕا #ئەسپەرێز #دبیرستان پسرانەشاهد مریوان(دورەاول) #هەواروونەسەناری #پاڵنگانەکەم، #پاڵنگان #ژان #ژیوار #خاندان اردڵان

وەشەویسا:میلاد یووسفی، مەسعوود موتیعی،سوهەیب زەربان،فەرهاد ساڵحی، فەرزاد ئەداک،بێهرووز موحەممەدپوور (شارۆ)،سەیوان ئێبراهیمی،ناسر ئەخدەر، ڕەسووڵ مەحبوب،فارۆق سوبحانی، شیرزاد نیکخواە،صباح حەسەنی شیانی،مەهدی سەرمەس، کوورش یوسفی،ئەمین حاجی زەڵمی، دوکترفارۆق کەریمی موحەممەدشەریف عەلی ڕەمایی،کوورش ئەمینی،مەریوان قادرپوور،وریا حەیدەری،موهەندێس موحەممەدرەشید ڕەشیدی،ڕامین موحەممەدیان،مەسعوود زاهێدی،عەلی قوربانی،عەبدوڵڵا عەبدی،سوهراب مورادنیا(سیاوکام)، سەیوان خویووز، سەیوان موحەممەدی،و وەشەویساتەری . 
براتا:#هومایون موحەممەدنژاد

یادٚێو جە مەرحووم کاکەموحەممەدی موستەفازادە/سەعدوڵڵا خوونخام 


ئیمساڵیچ، ئه‌چی زمسانه‌ سه‌خڵه‌ته‌و ژیوایه‌نه‌، جەمێوه‌ ‌بیێنمێ هەتاکو شه‌رت و پەیمانێوە کە وه‌ر جه‌ کۆچیت چەنی هەنتری بەستمان، تازەش بکەرمێوە. ئێگە قەبرسانو دارسێرانو مەریوانین. دیسان جەمو ویریارانو ویرچەمەو هۆرامانی جەمەن.

پانه‌یچەوه‌ که‌ تۆ نیەنی دلێ جەمێمانە و هەفت ساڵین دووریت بیەن بە یاگه‌هاڵییانێوی گه‌وره‌، 26و ئارگاو گرد ساڵێوە ڕۆحت مێمانیمان مەکەرۆ و مەکێشۆمان سەرو گوڵکوی نازار‌ێت.
دمایین دیدارته‌نه و په‌ی دیارده‌و هامبه‌شیمان‌ فەرماوات; «یه‌ک‌ چێوه‌ن که‌ ئێمه‌ش جه‌موه‌ که‌رده‌ن و جەموە مەکەرۆ. وێ ئاگاهی و ئانه‌ که‌ هه‌نمێ.»

هەر چه‌ند تۆ نیەنی بەڵام دڵ وەشێنمێ بە تیژەو ڕۆجیاری که‌ سات به‌ سات هەورە سیاوەکان مەدۆ لاوە و وێش مەوزۆنەوە دیاری. ئەچێگەنە و ئەچی زه‌مانه‌نه‌ ویریاران حەماسەی بەرزشان گێرتەن دەسشانوە و باسو ده‌ریاو تاریخی مه‌که‌ران. په‌یامه‌که‌ت یاوان و فامیان. دەنگو ئاهوورایی وه‌ڵاتی مەرزەکانش ویاران و ته‌نانه‌ت موزەو لووریچه‌نە لاپەڕێ و نامێ مەیانوە جبەر و باسو تەلیلەو نیمەشەوانەو دڵدارانو هەزار و یەک شەوی و کەلیلە و دەمنەیمان جە ئەلئەزهەرو مێسرینە مارانوە وەرچەم.

ئەچێگە هیشتای فرێنێ جە وەرمو بێ وەرمینە نەچڵاکیانێرە و شەو ڕۆ داڵغەشان وێشان و نامێ وێشانەن و ئانه‌ که‌ چکۆنە نامێشان بریۆ و چکۆنە چەپڵێشان پەی کۆیا. بێ خه‌به‌ر ئەچانەی کە ئانه‌ ماریفه‌ت و باوەڕی پوڵایین و یەهەردارین که‌ ئنسانەکان گەورە مەکەرۆ.

ئه‌وه‌نه‌بریا پیسه‌و هه‌میشه‌ی، ئیسەیچ نامەکان ڕوانەو ڕۆحو پیران و گه‌ورامان مەکرمێ و قه‌ڵه‌م و ئاوه‌زو وێمان گرێ مه‌ده‌یمێ به کاروان و‌ وه‌رێسه‌و ماریفه‌تیشانوه‌: بابا یادگار، پیر بنیامین، پیرشاڵیار، مه‌ستووره‌ی ئه‌ردەڵانە، مەولاناو دڵان، باوا شێخو بێسارانی و خدری ڕواری. کە پەی ژه‌ماره‌یشان و وەسفیشان یەرێ دانێ نوقتێ مەنیەوره. یەرە نوقتێ کە هەمیشەی درێژتەرین قسێو عاڵەمی مەکەران

ئیمساڵیچ ئامایمێ بواچمێ کە هیشتای سەرو ویر و باوەڕو وێمانوە مدراینمێ و سەوای ڕۆشنتەر جە ئاروی مەوینمێ. دەسمان دان دەسو هەنگەریوە و هەتاکو ئاسۆی بێ ئه‌وپه‌ڕین، پێسەو گرد ئنسانێو ئاوەزمەندی، سەربەرزانە و بێ باکانه‌ مەژیومێ و جە ڕا و مه‌رامی گەورەو وێمان لامان نه‌دان و نمەدەیمێ.

 « یادت بەرز و پیرۆزەن شاسوارو ویرچەمەو هۆرامانی»
#سەعدوڵڵا_خوونخام(شەهریار)



حەوت ساڵێ،حەفتاساڵێ ویەرد/هومایون موحه‌‌دنژاد
یادٚێو جە کاکەموحەممەد موستەفازادەی 


ساڵەو۱۳۹۱ی،جە مەژگمەنە ، ویر نمەشۆوە، هەڵای واتە تامدارەکێش،جە دڵمەنە ،دەنگێ مدٚاوە : ئارگا! هەر ئانەش گەرەکا، سکەڵش گەش بۆ و گڕەو گەرمایش بڵێسنۆ ، خەمت نەبۆ ،ئاواتەکاو زوانەکەیما،وەهارەنە چووزە مدٚا.

 هەر ساڵێو ویەرێ ،وەهارەکاش هەراڵێش وەشتەر و سەوزتەر جە پاری تەنگیێنێوە جار جاریچ زقم و سەرداوسه‌خڵه‌ت، ئەشکوفەکاو درەختوو هەوارگایما، شۆکنێوە،هەرچن پژمەو دارەکەیما، چڵاکنێمارە،بەڵام ڕێخە و ڕیشەو دارەگەورەو حەوتەوانەو زوانەکەیما  هەزارساڵێن، جە زوان،فەرهەنگ و مەژگمانە، ڕێخێش پێکنەینێ .

شوکر پەی خودٚای ڕاویارەکاو  #حەوتەوانە، #چلتەن"ی یاوەینێ #سەرەئەنجام"و #هۆرگێڵنایەو #قورئان و حەدیس و #عێرفان، یاوا تاق و ڕەفەوو یانەکاما، #ئارۆ نوسخێ خەتیێ زوانوو #گۆرانی بیێنێ #بنچینەو نەک شێعر ،بەڵکووم نەسروو هەورامانی ، بەیدێ واڵە،برا،کناچە و کوڕووهەورامانی!

 هەتا هەنمێ پەی زوان و فەرهەنگەکەیما ، لاقۆرە هۆر بگێرمێ
خامەو :" #بنویسمێ به‌ زوانی‌هەورامی،   #بوانمێوه‌ به‌ زوانی‌هەورامی که‌ ئاڵاو قه‌ڵه‌می نه‌بڕیه‌ینه‌ باڵاو هیچ مێلله‌تێویه‌ره" ئینا باوشوو ڕاویارەکاو زوانەکەیما.

  #ئارگا

#هومایون موحەمەدنژاد

۲٦ئارگاو۱۳۹٨/مەریوان


قطع درختان گردو درژاورود وبه ویژه روستای اویهنگ به مرحله تراژدی رسیده است.


چند سالیست عده ای برای درآمد بیشتر وبرای تهیه چوب مورد نیاز کارخانه های مبل سازی و.ملایروتویسرکان و.وارد کاری به نام قطع درختان گردو شده اند.درمنطقه ژاورود که محل ومکان ده ها هزار بته گردوست رسوخ کرده و هزاران بته گردو را از مردمان بومی به قیمت‌هایی که در مقابل ارزش مادی معنوی و سرمایه مادی و معنوی دارد هیچ است،خریداری کرده وهرروزه دهها کامیون چوب گردو را روانه کارخانه هایی می کند که  مبل و.بسازند.این ساختن مبل و.در مقابل ویرانی محیط زیست منطقه ،بیابان شدن ،کم شدن پوشش درختان،وگرم شدن هوا و تخریب هم نشینی هزاران ساله ی ماباطبیعت  که اجداد مان تابه امروز رسانده اند.امااکنون به قیمت ناچیزازبین می روند. عزیزان مطلعند منطقه تویسرکان وملایرخود منابع بزرگی از درختان گردو دارند اما مردمشان قدر گردو را میدانند و آماده نیستند در مقابل پول آنها راقطع  کنند.امروز با عبور از جاده اویهنگ به سمت هویه و سالیان دهها تن بته گردو را می‌بینید که بریده شده ودرکنارجاده آماده حمل به کارخانه هاهستند. وانچه برای ما می ماند منظره ناراحت کننده ی  دره های داریاو ،قلیجه،ودیزمل است که چونان سر کسی نشان داده میشود که به سمت طاسی میرود وزیباییش را از دست میدهد. اینچنین درختان یکی پس از دیگری می افتند.
اویهنگی که با درختان گردویش  مشهور بود و هزاران خانه باغی که  سالها وقرنها زیر این درختان که بزرگانی را پرورش دادند. درختان گردو که روح اشعار استادمحمد فهیم ودیگرادیبان بودند و اینچنین میرود که این دره های که نام بردم اسم گردو با آنها ماندگار نشود و بیابان وخشکیهای بی روح جایگزین شود که بعد نصیب ما  آه وافسوسی است که حس خواهیم و نتیجه ای نخواهد داشت.
به خود آییم و به قطع گردوهایمان در مقابل پولهای زودگذر نه بگوییم.وسلامی دوباره سیاچه مانه های دره داریاو وگردوهای هانەو پەیمری واشعارناب استاد فهیم داشته باشیم.

محمدولی کاکایی

کەلەبەروو شێعرا(۱٤٨)

بە هەرچێویە گرەگاو باوەڕیتانەن ، قەسەم
تەنیا دڵوەشیم  ویریە جە شێعرەو دوێ چەما بێ.
یادگایە تا ئەودەسو سەبای
وەهمش مەوانی ، بوانە
باوڕش مەزانی ، بزانە
ئەرێ تەنیا دوێ چەمێ.
کارم بە بارو کەسیوە نەبێ
بەڵام سیەکام جە هەواو ئەئی وەرزە نەگبەتیە هۆرمەلوشانێ
چێش کەروو 
ئەر هەناسەم بوەو بەنزینی مەدەو
ئەر سەرو سفرەیمەوە قەواڵەی وشک  هەیبەتو باتۆمیەنە قەپێ مەشانۆنە کاکیلەیم.
ئەر هەرەسەو شەرمساری قارەمانە قەڵبەکاو تەتەی ،شێعرەو شاعرە ڕەزیلەکانە تا بندەرەو کفری مەهاڕۆم.
ئەر گەمەو پەهپادەکا و موشکەکانە چەکەرەو ئاشیلەکا مەدەمیانە و مامەڵێ مەکریانە
ئێمەیچ چێرو پایانە
نا 
کارم بە بارو کەسیوە نەبێ
هەڵای تەم و لێڵی بێتینی چەمەکامەنە ،دوێ چەمێ چەودەسوە کەرێناوە چەم.
ئارۆ
ئارۆ
تاکو ئارۆ
گەڕیە گەورێنە ئینکار کریایمێ
پووش تانێ مەدەونە سۆکیم.
هەننامەکام جفت گرسای و دلێبەرەو ئینسانینە زەننۆڵێوە مەڕیانی
سەرەم هۆربڕنا
دوە چەمەکێ بیەبێنێ بە دوێ داڵانێ تاریک و خۆفناکێ ،دەمشان دڕیرە 
تا بنەو شەرمساری تاریخی 
تا ئەودیمو مەرگی 
قوتشا دانی.

#مەهدی ئەبری

دڵ چننە پەرسۆ لەیلەکێم مەیل و دڵت چی ئاس جیا؟
تۆنی هەراڵەو باخەکەیم بۆ سەرچڵت چی ئاس جیا؟

گردوو شەوێ مجیۆ دڵم، یەڵداو خیاڵوو بێکەسی
ئازیزەکێم گەرمی دڵی قوڵبەقوڵت چی ئاس جیا؟

شاروو غەریوی چێش کەری قاڵاو موانۆ لالەزار
شێعر و عەرووزم وێتەنی دەی بوڵبوڵت چی ئاس جیا؟

وشکا چەمەو ئاواتەکام بۆرێ هەراڵەو حەسرەتام
خاکوو ئەوینی و ئارەزووی پەڕحاسڵت چی ئاس جیا؟

کەپرەو هەواروو خاترا هەرچی دیا نەویەی دیار
یانەم دەمێو کاول بیەن سەرمەنزڵت چی ئاس جیا؟

زەردا بزەو زەردی لوای، سەردەن دەمەو چۆڵی دڵی
هەو لەیلەکێم جەرگی برێژیا و وڵوڵت چی ئاس جیا؟

نام و نێشانوو تۆ مەنەن یانەو خیاڵوو بێکەسی
شێت و هەراس و بێ خەوەر ناغافڵت چی ئاس جیا؟  

#فه‌یسه‌ڵ هێدایه‌تی


در میزگرد ایرنا مطرح شد: هورامان پیرِ در سودای تولد

سنندج - ایرنا - هورامان یا همان اورامان منطقه‌ای تاریخی و فرهنگی در استان‌های کردستان و کرمانشاه در ایران و حلبچه عراق است که با قدمتی بیش از ۵۲ هزار سال در ست انسان، سودای به دنیا آمدن دارد تا با حمایت‌ها و حفاظت‌های مردم و دستگاه‌های اجرایی و قرارگیری در فهرست آثار جهانی، خود ناگفته‌هایش را به گیتی بازگو کند.

هورامان متشکل از روستاهای بکر و دست نخورده تاریخی و فرهنگی هفت شهر سروآباد، سنندج و کامیاران(استان کردستان) و پاوه، جوانرود، روانسر و قسمتی از ثلاث باباجانی(استان کرمانشاه) و برخی روستاهای استان‌ حلبچه کشور عراق بوده و علاوه بر جلوه‌های طبیعی، مناطق حفاظت شده و گیاهان و جانوارن منحصر بفرد، طبق بررسی‌های اولیه باستان شناختی آثاری از ست در ۵۲ هزار سال قبل را در خود جای داده است.

با توجه به این قدمت تاریخی و سایر ویژگی‌های گردشگری دست‌اندارکاران میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور با ابتکار کردستانی‌ها از چهار سال قبل مطالعات تدوین پرونده ثبت جهانی این منطقه تاریخی را در دستور کار خود قرار داده و این مطالعات در این استان مراحل پایانی خود را سپری می‌کند.

استان کرمانشاه نیز به سرعت در حال تکمیل مطالعات خود در سه شهرستانی است که برخی از روستاهای تاریخی هورامان را در خود جای داده و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز از اردیبهشت امسال به منظور مدیریت یکپارچه به دور از نگاه‌های محلی با دیدی ملی به موضوع نگریسته و هر ۲ استان را در قالب یک پرونده به صورت یک شکل دیده و پرونده ثبت جهانی را دنبال می‌کند.

هم اکنون پیش نویس پرونده ثبت جهانی هواران با محدوده برخی روستاهایی که در منطقه هوراماندر این هفت شهرستان (داخل ایران) واقع شده اند از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به سازمان جهانییونسکو ارسال شده و به گفته کارشناسان این وزارتخانه پیش‌بینی می‌شود پرونده نهایی آن تا پایان امسال تکمیل و ارسال شود.

منظر طبیعی، فرهنگی و معماری خاص این منطقه در دل رشته کوه زاگرس با روستاهای بی نظیری مانند پالنگان، تنگی ور و هورامان تخت در کردستان و هجیج و باینگان در کرمانشاه آیین‌های باستانی همچون پیرشالیار آنچنان سیمای منحصربفردش را به رخ تاریخ کشیده که نمی توان انتظار جهانی شدن و قرار گرفتن این منطقه در میراث جهانی یونسکو را توقعی زیاد یا نامعقول دانست.



کەلەبەروو شێعرا(۱٤۹)

باڵابەرز!

      بێوەفایی ، هەتا کەی؟!

       چەمەڕایی

ورازتەنشا باڵامەرە

#هومایون موحەممەدنژاد

بلندبالا!

بی وفایی ، تا بە کی؟!

چشم بە راهی.

بر تنم دوختەاند.

#همایون محمدنژاد


کافرو 
گەبروو یەهوودی چەماتەنا

مۆسڵمان

لاقەراخوو شەرعەیتەرە
نگاهێ!!

#جەواد
فێــــــــراق



سپاسنامەی آقای همایون محمدنژاد از مدیران سایت ها و کانال ها و فعالان و شاعران و نویسندگان بابت انتشار ترجمە"کناچێ نەتەرسە"بە زبان هورامی ە


دەسوەشی پەی سایتەکا، کاناڵەکاو:

پاوەپرێس،سلام پاوە،زریبارخبر،مریوان خبر،سروآبادخبر،ژاورودخبر ،نالوس باس ئەشنویە،هەورامان تەخت  ،هەورامان نیوز،ئەنجومەنوو ڕۆجیاری،میرزاسەعدوڵڵا خەدیری هەجیجی،دەگاوتەختەی،دەگاو زۆمی ،چرپەوپاودەنگێ،زاوەرخەبەر،هەورامان۲۰۲۰،هەورامان هانەبەرچەم،Beyadojara بە یادٚوو جارا، چەمەڕا،ئەسپەرێز،دبیرستان پسرانەشاهد مریوان(دورەاول)،هەواروونەسەناری ،پاڵنگانەکەم، ،پاڵنگان ،ژان ،ژیوار ،خاندان اردڵان،دەگاو گواز"ی،هانەگەرمڵە،کێمنە،دیارکهن(سلێن)،اوملکان(عبدالملکی ها،هەورامیەکاو سەرنیشتوو ئێرانی)،ئێمە هەورامیێنمێ،وێنەکاو چەشمیەری،اشعار نصراللە کنعانی،زایەڵە

وەشەویسا:میلاد یووسفی، مەسعوود موتیعی،سوهەیب زەربان،فەرهاد ساڵحی، فەرزاد ئەداک،بێهرووز موحەممەدپوور (شارۆ)،سەیوان ئێبراهیمی،ناسر ئەخدەر،موحەممەدوەلی کاکایی،ڕەسووڵ مەحبوب،فارۆق سوبحانی، شیرزاد نیکخواە،صباح حەسەنی شیانی،سەرکەوت عەزیزی،مەهدی سەرمەس، کوورش یوسفی،ئەمین حاجی زەڵمی، دوکترفارۆق کەریمی موحەممەدشەریف عەلی ڕەمایی،کوورش ئەمینی،دوکترمەهدی جەهانگیری عەبدولمەلکی،نا ئی ادوایی،مەریوان قادرپوور،موسلێم ڕوستەمی،عەلی تەیێبی،نەسروڵڵا کەنعانی،وریا حەیدەری،موهەندێس موحەممەدرەشید ڕەشیدی،ڕامین موحەممەدیان،مەسعوود زاهێدی،عەلی قوربانی،عەبدوڵڵا عەبدی،سوهراب مورادنیا(سیاوکام)،حامی نیکبەخت عەبدولمەلکی،عادڵ حاجی عزیزی،یوهەیلا ئەردەڵانی، سەیوان خویووز، سەیوان موحەممەدی،یادگار ئێسلامی،و وەشەویساتەری . 
براتا:#هومایون موحەممەدنژاد

معرفی کتاب های نویسندگان در حوزه های مختلف(۲۷)




پالنگان پایتخت کهن

کورش(علی) صالحی

موضوع :
الف: نقد و بررسی کتاب تازه منتشر شده درباره ی پالنگان (جغرافیای تاریخی پالنگان)
ب:معرفی مشاهیر پالنگان (شامل پنج قسمت )

 درپنجاه و شش عنوان و فصل مشاهیر در اختیار علاقمندان قرار می گیرد .


هانە
حەسەن قادری







بەیان

دوکترئێسماعیڵ موستەفازادە



کناچێ نەتەرسە
هومایون موحەممەدنژاد



برگزاری کارگاە تخصصی نقد ادبی دبیران ادبیات فارسی در شهر سنندج دریک نگاە


با توجە بە اعلام گروه ادبیات فارسی متوسطەی اول استان کردستان، با تاکید بر برنامەی عملیاتی دبیرخانەی کشوری کیفیت بخشی به فرایند آموزش ادبیات فارسی و در راستای  تحقق بخشی به ارتقای حرفەای دبیران ادبیات فارسی در آموزش مهارت های زبانی ،برگزار می کند:

به نام خدا
گروه ادبیات فارسی متوسطەی اول استان کردستان، با تاکید بر برنامەی عملیاتی دبیرخانەی کشوری کیفیت بخشی به فرایند آموزش ادبیات فارسی و در راستای  تحقق بخشی به ارتقای حرفه ای دبیران ادبیات فارسی در آموزش مهارت های زبانی، در نظر دارد با همکاری دانشکدەی زبان و ادبیات دانشگاه کردستان، سلسله کارگاه های آشنایی با نظریه و نقد ادبی به همراه خوانش متون برگزار نماید.

مدرس کارگاه جناب آقای دکترپارسا یعقوبی جنبەسرایی، عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان، عضو هیئت مدیرەی انجمن نقد ادبی ایران و رئیس انجمن نقد ادبی ایران شاخەی استان کردستان هستند.

این سلسله کارگاه ها از هفتەی آینده آغاز می شوند و اولویت شرکت با همکارانی است که زودتر ثبت نام کنند
علاقمندان می توانند با مراجعه به پژوهشکدەی تعلیم و تربیت( باشگاه فرهنگیان) در روزهای سه شنبه  ۲۴ و چهارشنبه ۲۵ دی ماه به صورت حضوری ثبت نام کنند.
برای شرکت کنندگان در دورە، مدرک معتبر انجمن نقد ادبی ایران، گواهی حضور و  گواهی ضمن خدمت به میزان ساعت های گذرانده شده صادر خواهد شد.
زمان برگزاری کارگاه ها در روزهای آخر هفته خواهد بود.
 کارگاه شمارەی ۱ و ۲: چهارشنبه ۲ بهمن ۹۸ ساعت ۱۵:۰۰ الی ۱۸:۰۰
پنج شنبه ۳ بهمن ۹۸ ساعت ۱۵:۰۰ الی ۱۸:۰۰
کارگاه سوم و چهارم( نظریه و نقد ادبی) روز پنج شنبه ۱۰ بهمن در سالن آمفی تئاتر کانون شهید مطهری برگزار خواهد شد: ۱۴:۴۵ تا ۱۸:۰۰
درس گفتار هفته ی جاری با محوریت«نقد در دنیای کلاسیک و فرمالیسم» خواهد بود.
مکان: سالن آمفی تٲتر کانون شهید مطهری

با آرزوی موفقیت
گروه ادبیات فارسی متوسطه ی اول استان کردستان
گروە ادبیات فارسی استان کردستان

زەنجیرە باسێ تێئۆریکی- ڕەخنەیێ شێعرێ سەردەمیانێ   پڕۆسەو (دەق-بنیەر-ی) و (دەق- خێزنەر-ی) و هۆرسەنگنایێوە نیشانەیی/عادڵ موحەممەدپوور بەشوو(۱و۲)ی



  ئی وتارە تازەن درێژەو زەنجیرە باسەکاو شێعرێ سەردەمیانێ نویسیان، قەراره‌ن چی ڕوانە یۆ جە نەشریەکانە چاپ کریۆ. پەیلواینە جە چن بەشێنە پێشکەشتا کریۆنە:

 زەنجیرە باسێ تێئۆریکی- ڕەخنەیێ شێعرێ سەردەمیانێ
پڕۆسەو (دەق-بنیەر-ی) و (دەق- خێزنەر-ی) و هۆرسەنگنایێوە نیشانەیی/عادڵ محەمەدپوور بەشوو(۱)ی

تێئۆری ئەدەبی و ئەوەوانایەو تێکستەکانە، هەمیشە دوێ جۆرێ هەرمانێ ئەدەبیێ وەرەچەمێ بیێنێ کە دوێ دیاردایێ جیاوازێشا، نەخشناینێ: 
یۆشا "دەق- بنیەر- ی"  و ئەویتەر "دەق- خێزنەر- ی" ن. 

ئی دوە شێوازێ چنی دوێ سفەتێ هەمیشە پێوەننیشا بیەن: "دەقی وزیارە[1] و دەقی کریاوە[2] کە ئی سفەتێ هەر یۆ سیرەتوو وێشانە، چنی بنیەری و خێزنەری یۆشان گێرتەنوە. 
چی وتارەنە گەرەکمانە سەروو دوێ ڕاهەرمانێ ئەدەبیێ دەق- بنیەر- ی و دەق- خێزنەر- ی[3] و هەر پاسە بنچینەو دەقێوە کە بنیەرێوە منیۆشرە و دەقێوەتەر کە بنیەرێوەتەر یا هەمان بنیەر مخێزنۆنەش[4]، باسێوە بەراوردکاریانە[5] کەرمێنە. چی وینگاوە پەیما گنۆ ڕوە کە هەم دەق و هەم بنیەر جیاوازیێوە بۆتیقاییشا[6] پێوەرە هەن. درێژەو باسەکەینە فرەتەر مدەیمێش یۆرە.
درێژەش هەن.



کەلەبەروو شێعرا(۱٥۱)


‍ (میرزای خیاڵ خام)

میرزای خیاڵ خام ، خیاڵ نە پـوختە
خەرمانەی عێرفان  بە خیاڵ سوختە

تا کەی بە خامی عــــــــومرت ویاران؟
پوختەگیت هەرگیز سەرەنج  نەد٘اران

کوورەی عەقید٘ەی ئیمان و باوەر
بجۆشۆ دەروون وێنەی سەماوەر

هەر بەیان،بەیان ئارەزوومەند٘ی
خێتاب ئاما لێم بە ئەرجومەند٘ی

شەوناڵین چەنی دوعای سوب سەحەر
کلیـــــــــلەن پەرێ ئاوات بەشـــــــــەر

چەند کەس بە زاری بە مـــەقسوود٘ یاوان
بێ دەلیل پەی خەیر هیچ کەس  نەتاوان

وە بێ ئیراد٘ەی ئەمــــــر خود٘ایی
مویەسسەر نیەن رۆی ڕۆشەنایی

عومر توولانیم  چوون شەوی دەیجوور
دایێم زوڵماتەن مــــەحروومەن جە نوور

سەرچەمەی چەمان بە تاو مەڕێزۆ
نە جیاتی ئەسرین  هووناو مەڕێزۆ

باخــــــەبەر جە حاڵ زامد٘اران دەرد
غەیرجە تۆیاڕەب کێ هەن دەواکەرد؟

دەردێو وێت دانت دەواش جە لای تۆن
تۆ شەفا نەد٘ەی شـــــەفاودەرد جە کۆن؟

حەکیمی حازێق دەردی نیهانیم
فەرەح بەخش دڵ،ئارام گیانیم

یاڕەب من پەنام بە تــــــۆ ئاوردەن
هەرچەند خەتابار ناد٘انیم  کەردەن

(سەعد)شەرمەندەی کرداری وێشەن
غەیر جە پەنای تـۆ تەدبیرش چێشەن؟

#میرزاسەعدوڵڵاهەجیجی

سەفەر  

بەینوو ئێمە و تۆ، خود٘ا،یەک پەرد٘ەن
ئاد٘یچ  ئانەنە ، کە واچا مەرد٘ەن

لاشە  دنیانە  پێسنەن  قەفەسێ
کە  ئاستت جیا  کێشی نەفەسێ

ڕۆحت ئازاد٘ بۆ گێڵۆ باخارە
ئێتر مەوڵاویۆ دەرەو  داخارە

ڕۆبە کۆ و ئەشقی باڵ و پەڕ شانۆ
نامێ  دڵداری و  سوبحانی وانۆ

لا ئیلاش واتەن خالێقش باقین
ڕۆحش مێمانی شەراب و ساقین

مێمۆریش تا سەر پەڕ جە دەسمایەن
ڕەسوول موقتەدا،ئێد٘ وێنەی سایەن

وەڵ چانەی بلی وێت تەنزیم کەرە
حەیفەن  بێ  سەنەد  بزەینە  بەرە

یا پاکی، یا خەیر، تەوبە ڕاتەنە
ئەگەر  نا دۆزەخ  ئاویر گاتەنە

#حامی-غەریبی


فراخوان جهت جمع آوری آثار شاعران شهرستان پاوە توسط انتشارات ئارۆ/عدنان مرادی

با توجە بە اطلاع رسانی  مدیر محترم انتشارات ئارۆ،جناب آقای عدنان مرادی بە"هەورامان هانەبەرچەم" جمع آوری آثار شاعران شهرستان پاوە توسط انتشارات ئارۆ،انجام می گیرد.
فراخوان۱
از دفتر زمانه فتد نامش از قلـم     هر ملتی که مردم صاحب قلم نداشت
 (فرخی یزدی)

هورامان در درای تاریخ زادگاه ن و مردان موفقی در عرصه های گوناگون بوده است که با همسایگان داد و ستد علمی، فرهنگی، دینی و ادبی داشته‌اند و از میان این ن و مردان کسانی رخ نموده‌اند که آوازه شهرتشان مرزها را در نوردیده و آثار مکتوب شان تا به امروز یادگاری ماندگار برای این نسل و نسل آینده گردیده است اما جای تأسف است که بزرگانی نیز به دلایل گوناگون آثارشان از میان رفته و تنها نامی از آنان باقی است.
امروزه در سطح شهرستان پاوه بیش صدها نفر به سرودن شعر مشغول می باشند که بدون شک سرمایه‌های ادبی ما می‌باشند. برخود واجب می‌دانیم به عنوان موسسه انتشاراتی نسبت به جمع آوری آثار ن و مردان شاعر شهرستان پاوه اقدام نماییم تا خدا ناخواسته این آثار نیز همچون آثار گذشتگان به دست فراموشی سپرده نشود. 
لذا از تمام شاعران اهل شهرستان پاوه دعوت می‌نماید تا آثار خود را جهت درج در این مجموعه به یکی از روش‌های ذکر شده ارسال نمایند. توجه داشته باشید منظور از اهل شهرستان پاوه بوده به منزله ست فعلی در شهرستان نبوده و شامل تمامی شاعران ساکن شهرهای ایران و خارج از ایران که اصالتلا اهل شهرستان پاوه می باشند، می شود.
شرایط ارسال آثار:
ارسال زندگی نامهی کوتاه 
ارسال 4 شعر از سروده به هر سبک و که  شاعر تمایل دارند
ارسال عکس 4*3
راه‌های ارسال
1-ایمیل nashrearo@gmail.com
2- آیدی تلگرام: @adnanmoradi
3-تماس با شماره تلفن: 09229006426
توجه: 
این فراخوان در سه مرحله منتشر خواهد گردید
آثار در کتاب با نام هامفردان به چاپ خواهد رسید
تا کنون آثار بیش از 171 نفر از شاعران این شهرستان گردآوری گردیده است.

مدیر موسسه انتشارات ئارۆ عدنان مرادی

کەلەبەروو شێعرا(۱٥۰)


چەمەو شێعرێم مەحاڵەن بگنۆ چیرو سێوەرو ژیری
بە شێتی سەر وەشەن شاعێر، دڵم کەم بووزە ئەو چیری

جە عەقڵ و مەنتێق و ژیری، نە بارم هەن نە ئاگاهی
چەمم بگنۆ بە هەر کامی مەڤۆمان جەنگ و دەرگیری

جە شێخیم ئەژنەوی وااش سەرو پیری مەڤۆ دۆست
بە جوانی پێسە کوشتانیت، هەڕەم تەوقەو سەرەو پیری

قەڵادۆشانو شێعرێمۆ چەمت مگنۆ بە بەرزایی
دڵت پەی چێشی وەش کەردەن بە ساراییو سەرەوچیری

چەمم نەگنۆ پەنەت شێعرێم پێسەو وێم ناوەشێ مگنا
ئیتر دەرمان و دەردێمان مەگەر ژوانو یەکانگیری

هەسارێو شێعرێ مگنا ڕا، چەنەم وەرمی مسانانێ
مەلۆ، تۆزێوە ڕەحمت بۆ، بە دێوانێوە زەنجیری

#پەرویز  بابایی

کافرو 
گەبروو یەهوودی چەماتەنا

مۆسڵمان

لاقەراخوو شەرعەیتەرە
نگاهێ!!

#جەواد/فێــــــــراق


قەسەم
،،
قەسەم بە یادٚی، هێجرانی یاران
سەختا غەریوی،جە گۆشەی شاران

بە وەفا و سەفای دڵداران قەسەم
بە هەڵسی دیدٚە، چوون واران قەسەم

بە وەنەوشەی چەم، وەهاران قەسەم
بە عەتروو گوڵی، گوڵزاران قەسەم

بە نوورو ورچەی هەساران قەسەم
بە  مانگەشەوێ  شەوگاران قەسەم

بە سایە و سەیوەر،نساران قەسەم
بە وەرەتاوی ،کۆساران قەسەم

بە  نازاری ناز، نازاران قەسەم
بە زەرق و بەرقی ،بازاران قەسەم

بە ئەشق و بەشقی ڕەشماران قەسەم
بە دڵەی ئاشق بیماران قەسەم

بە چارەی ناچار بێچاران قەسەم
بە ناڵە و نرکەی خەمباران قەسەم

قەسەم پا کەسەی، هەر وێش ساقییەن
ئەشقت تا ئەبەدٚ، جە دڵ باقییەن

دڵ جە فێراقت ،نیەنش قەرار
هەواری ئەشقت ، هۆرش دان دەوار

دڵ هەر سات یادٚی ،تۆش هەن جە خەیاڵ
چەم چەمەڕای تۆن، یاری پڕ جەماڵ

#موحەممەد خدری (ئەدیب)


کوڕوو شاعێراو سنەی جە کاکەهومایون موحەممەدنژادی،مێمانداریشا کەرد/وەلی کاکایی

هێزی شەوێ جە شاروو سنەی کۆڕوو شاعێرانوو شارووسنەی مێمانداریشاکەرد جە مامۆساهومایون محەمەدنژادی، نویسەر،چالاک وپەیجوورکارو فەرهەنگی وئەدەبی

چی شەونشینیە فرەیە جە شاعێران باوەتێ شێعری وێشا وەنەوە و مامۆسامحەمەدنژاد جیاجەوەنەی چننە شێعرێ هەورامیێ و چننەباوەتێ تاریخیێشا سەروو ئەدەب و زوانوو هەورامی باس کەردێ کە بی بە مایەو وەشحاڵی بەشداربیاو ئا کۆڕەیە.

چیگەنە سپاسماهەن جە مامۆساهومایونی پەی بەشداریشا چی ئەرەنیشتە فەرهەنگینە.

#وەلی کاکایی

دەسوەشی جە کاکەوەلی کاکایی وەشەویسی پەی کیاستەو بابەت و وێنەکا
ولی کاکایی


شروع کاشت ده هزار هسته بادام در روستای داریان هورامان

باتوجە بە اطلاع رسانی آقای کاوه شکری رئیس شورای روستای داریان:کاشت ده هزار هسته بادام در روستای داریان هوراماناز توابع شهرستان پاوە،آغاز شدەاشت
 گفت ؛ ده هزار هسته بادام که توسط جوان طبیعت دوست آقای مسلم جمشیدی تهیه شده اند که با همکاری جوانان دوستدار طبیعت در روستای داریان کاشته می شوند.

وی ضمن تقدیر و تشکر از این جوان دوستدار محیط زیست و طبیعت افزود؛ آقای مسلم جمشیدی قرار است هزینه پیوند کلیه درختانی که در باغات داریان انجام شود را نیز تقبل نماید.

گفتنی است روستای داریان از توابع بخش مرکزی شهرستان پاوه می باشد.



کەلەبەروو شێعرا(۱٥٥)

‍ باڵاعەرعەرێ دید٘ە مــــەسێوه
ئەر هۆشەی هاڵێ گێرۆ دەسێوە

بە گفتی شیرین شەکەر ڕازەوە
خۆڵکت بکەرۆ بە ڕووی نازەوە

بنیەی دەم بۆڵێـــش به ئاواتەوە
لەرزی شەوق  مەگنۆ سەرتاپاتەوە

وەشتەرەن نەشئەش جە سەد٘ جامی مەی
 پاشەرتە کەر ســـــــــەیری باخووبەی

#هادی سپەنجی

منیچ زەمانێ جوانێ بێنێ
بە جوانی وێم خەیلێ نازێنێ

جە باخوو ژیوای نەمامێ بێنێ
بە وەشی و شادٚی پەی وێم ژیوێنێ

هەرچی وەرێنێ و هەرچی نۆشێنێ
گردٚ پەنەم گنێ، هەر چێ پۆشێنێ

سیاواو پیری ڪەوت ئەوگوڵزارم
کەردش سیاچۆ سیما و ڕوخسارم

سەرمایەو جوانیم جەردەی پیری بەرد
بازارم ڪەساس، سەهۆڵ ئاسا و سەرد

سیما و ڕوخسارم سەدٚ لۆچ ئاوردەن
قافڵەو جوانیم لوان کۆچ کەردەن

ئاڕەفتەن قامەت سنۆبەرئاسام
چەمیاو خەمینا، تەکیەگان عاسام

فرە نازێنێ بە جوانی وێم
ئێسە کزۆڵنا و پەژارەن خدٚێم

ئاخ وەشڵەی فەڵەك چەرخێش وەردایا
شەماڵوو جوانی پیریش بەردایا

کەوتایا خەیمە و هەوارگەو پیری
تێك دایا  قـەڵا و ماواو زویری

تار و مار بیێ  سپاو  پەژارەی
سوڵتانوو پیری دریێ قەنارەی

نیشتایاوە تەخت حاکموو جوانی
حوڪمش  ڪەردایا بـه شادمانی

دەورەو پــــەژارەی یاوایا ئاکام
ئاواتش بڕیێ واوەی "سیاوکام"

#سوهراب_مورادنیا(سیاوکام)

۹۸٫۱۱٫۱۹کۆچی ڕۆجیاری




جە کاکەمەریوان قادرپوور ،خەڵکوو دەگازاوەری، بازرەسی نموونەو ئوتاق ئەسنافوو شاروو تارانی ،دەسوەشی و تەقدیر کریا.

‍ ‍ بە پاو هەواڵوو هەورامان هانەبەرچەمی:جە کاکەمەریوان قادرپوور ،خەڵکوو دەگازاوەری، بازرەسی نموونەو ئوتاق ئەسنافوو شاروو تارانی ،دەسوەشی و تەقدیر کریا.





جه دۆڵاو مەکـــان هەتاکوو زاوەر/
پەی کاکە هومایون موحەممەنژادی:نەسروڵڵا کەنعانی(رێبوار)

جه دۆڵاو مەکـــان هەتاکوو زاوەر
سڵامت کەروو  هەورامان یـــاوەر

یاخودٚا هەر ژیوی به  سەربەرزانـه
چەنەت هۆرگنۆ ڕۆڵەی فەرزانــــه

هومایون ئاسا وەتــــــەن لاونـــــۆ
تەوەنەو دووری و تاسەی  تاونــــۆ 

بەر کەرۆ  تاقەت کەش  و هـەواری
رازنۆ وەڵاتی خاستەر جــه پـــاری

هونەر و نویسەر هەورامانەکــــەم
رەفێقی چەپڵە و سیاچەمانەکــەم

هەر به وێت گنۆ قەڵەم گێری دەس
سەرگەردان کەری پەژارەی تەرەس

قەڵەمــــت خەمی یـــاونۆ تا وێداع
شاهــێدەن  کتێبی (دختر شـجـــاع)

ئێژنیم کەردەنت (کناچێ نەتەرسە)
ئەحواڵوو شادٚی جه دڵیم پەرســـه

یاخودٚا مێساڵت ڕەدٚ بۆ جه هــەزار
جە ڕات گنا ڕا ســــــەدان "رێبوار"

   #نەسروڵڵا کەنعانی(رێبوار)

صعود مقتدرانه تیم والیبال شایسته نونهالان دختر شهرستان مریوان به عنوان تیم اول به مرحله بعد مسابقات والیبال نونهالان استان کردستان

بە گزارش هەورامان هانەبەرچەم:تیم والیبال شایسته نونهالان دختر شهرستان مریوان به عنوان تیم اول به مرحله بعد در مسابقات والیبال نونهالان استان کردستان،صعود کرد.

پایان خوش مسابقات والیبال در سنندج

والیبال سنندج میزبانی۶ تیم نونهالان، پس از رقابت‌های دیدنی در نهایت تیم خوب و هماهنگ مریوان بدون باخت، مقام اول مسابقات را کسب و به مرحله نهایی که در دهه‌ی دوم اسفند ماه برگزار می‌شود صعود کردند.

ضمن تبریک به تیم قهرمان دختران مریوان؛
 صدف اکرمی ـ اهل روستای زاور ساکن مریوان،فرزند آقای بهروز اکرمی
هلیا فتحی پور ـ اهل روستای زاور ساکن مریوان،فرزند آقای صادق فتحی پوور
شنیا محمودی

و تشکر ویژه از مربیان دلسوز، برای مرحله‌ی بعد رقابت‌ها آرزوی موفقیت و بهروزی را برای این عزیزان داریم.

صعود مقتدرانه تیم والیبال شایسته نونهالان دختر شهرستان مریوان به عنوان تیم اول به مرحله بعد مسابقات والیبال نونهالان استان 



ثبت جهانی هورامان یک رویداد مهم است/ معرفی برگزیدگان رسانه و میراث

سرویس کردستان-  سرپرست میراث فرهنگی استان کردستان گفت: رسانه‌ها اگر به نقش و وظیفه خود عمل نکنند، گسستگی بین نسل حاضر و نسل‌های آینده ایجاد می‌شود.

به گزارش  کُردپرس، اسماعیل مریوانی عصر امروز در آیین تجلیل از برگزیدگان جشنواره رسانه و میراث فرهنگی کردستان که در سنندج برگزار شد، اظهار کرد: ثبت جهانی اورامان یکی از رویدادهایی است که امیدواریم در سال میلادی جاری به وقوع بپیوندد.

وی با بیان اینکه در عصری هستیم که رسانه‌ها شکل خاصی پیدا کرده‌اند و یکی از معیارهای توسعه هر کشوری محسوب می‌شوند، گفت: رسانه‌ اگر به وظیفه خود عمل نکند، گسستگی بین نسل حاضر و نسل‌های آینده اتفاق می‌افتد.

مریوانی اضافه کرد: با توجه به اینکه اورامان بافت منحصر به فرد و طبیعت بکر و آثار باستانی ویژه‌ای دارد ثبت جهانی آن موجب می‌شود، علاوه بر نظام جمهوری اسلامی بسیاری از نهادها و گروه‌های مردمی بین‌المللی از جمله سازمان جهانی یونسکو نیز بیشتر به این منطقه توجه کنند.

وی با اشاره به اهمیت حفاظت از ثبت جهانی اورامان افزود: اثری که ثبت جهانی می‌شود باعث ورود گردشگر به آن منطقه و ایجاد کسب و کار کوچک و بزرگ، توسعه منطقه و پویایی جامعه خواهد شد و در نتیجه این ورود موجب توسعه یافتگی منطقه می‌شود.

سرپرست اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان اضافه کرد: علاوه بر آن، این ثبت بر جذب گردشگر و توسعه گردشگری، معیشت و اشتغاایی و حفظ بافت موجود در منظر تاریخی فرنگی هورامان جهانی هورامان یک رویداد مهم است/ معرفی برگزیدگان رسانه و میراث استان‌های کردستان تاثیر مثبتی خواهد داشت.

مریوانی عنوان کرد: ثبت جهانی اورامان اتفاق می‌افتد اما بعد از آن حفظ آثار و نگه‌داشتن اثر ثبت شده، منظر فرهنگی آن منطقه است لذا تبعات ثبت جهانی از لحاظ اقتصادی، فرهنگی، ی و . حائز اهمیت خواهد بود

 

برگزیدگان جشنواره رسانه و میراث کردستان معرفی شدند

در این مراسم که با حضور مسوولان میراث فرهنگی و برخی دستگاه های فرهنگی و اجرایی و  اهالی رسانه و مطبوعات استان کردستان در سالن همایش های سازمان مدیریت و برنامه ریزی برگزار شد، رتبه های برتر بخش عکس خبری به ترتیب به کیوان فیروزه ای از خبرگزاری تسنیم، سیدلطیف حسینی نسب و الهام امی از خبرگزاری میزان رسید.

در مجموعه عکس نیز رتبه اول به آریان نصرالهی از خبرگزاری مهر، رتبه دوم به بختیار صمدی از خبرگزاری فارس و رتبه سوم به فرشید اردلان از خبرگزاری ایسنا رسید،  در بخش عکس هنری نیز محمد میهمی، یحیی صمدی و میلاد مولودی به ترتیب به عنوان نفرات اول تا سوم شناخته شدند.

این جشنواره در بخش خبر رتبه های اول و دوم نداشت اما حسن حسین زاده از خبرگزاری ایرنا و هژیر الله مرادی از رومه روژان به صورت مشترک مقام سوم را کسب کردند.

برترین های این جشنواره در بخش یادداشت نیز به ترتیب محمد توفیق مشیرپناهی از رومه همشهری، کامران کرمی از ماهنامه پیام زمان و شیلان خاکی از ماهنامه ژیلوان و نفرات برتر بخش گزارش نیز مهوش رحیمی از سایت آفتاب دل اول شد، روح الله زرین از رومه همشهری مقام دوم را کسب کرد و شیرین مرادی از خبرگزاری فارس و ملیحه صیفی از خبرگزاری ایکنا به عنوان سوم مشترک رسیدند.

 

فیض الله پیری از هفته نامه سیروان، فرانک کیانپور از خبرگزاری ایسنا و شیما صادقی از رومه همشهری نیز به ترتیب مقام های اول تا سوم بخش گفت و گو و مصاحبه را کسب کردند و در بخش کارتون کاریکاتور رتبه اول به مرحوم امیر سهیلی، رتبه دوم به محمد سامان سولی و رتبه سوم به سامان جعفری رسید.

گزارشات تلویـزیونی و آثار ویدیویی نیز از دیگر بخش های این جشنواره بود که رتبه اول به طیب الله ویسی از خبرگزاری صدا و سیما، رتبه دوم به رضوان متوسل از شبکه کُرد می، رتبه سوم به دلنیا محمدی خبرگزاری صدا و سیما، رتبه چهارم به میترا محمدی از خبرگزاری صدا و سیما، رتبه پنجم به از هلیا خواجه ای از شبکه اینترنتی کُردمی و رتبه ششم به نظیر میرزایی از انجمن سینمای جوان رسید.

در بخش تقدیرهای ویژه از پویا طالب نیا به خاطر پیگیری های ثبت جهانی هورامان، شهلا اخلاقی از رومه همشهری به دلیل بیشترین آثار ارسالی و سلیمان الله مرادی از رومه روژان به جهت گفتمان سازی، ویدا باغبانی خبرنگار ایسنا به علت پرداخت به موضوع شعار سال، بخش معرفی تصویری آثار تاریخی استان به محمد محمدخانی و جواد رحیمی همکار جشنواره و تیمور خالدی مدیر روابط عمومی و رضا نصری کارشناسی روابط عمومی و نوید سیدی مرادی همکار بخش عکاسی و صباح حسنی دبیر انجمن های میراث فرهنگی هورامان تجلیل شدند.

نخستین جشنواره رسانه و میراث استان کردستان در سال ۱۳۹۶ در رشته های مختلف خبر، گزارش، یادداشت، مصاحبه، عکس خبری و تولیدات تلویزیونی و کارتون ک کاریکاتور فراخوان داد اما اختتامیه آن تا کنون به تعویق افتاده بود.

فریدون صدیقی داور بخش یادداشت و مصاحبه، علی اکبر قاضی زاده داور بخش گزارش، علیرضا کتابدار داور بخش خبر، علیرضا خوش گفتار بخش تلویزیونی، سیامک غلامی داور بخش کارتون و کاریکاتور بودند.

     

کەلەبەروو شێعرا(۱٥٤)


دلێ دننێ موورە كەوڵێ زەمانیەنە
ڕۆحت 
حەزی ئەنجن ئەنجن
دڵۆپ دڵۆپ
ئارایشوو جەستەو مێژووی.
زڵفێت زام و
كەمانچێوە وەشی دزیان
         تەنگەو رۆحیم !!
        ***
بوەت هەور و 
هەناسەت وەر.
بێ تۆ من كام 
             زەردەپووشی 
                        وابەردەنا.

ڕەئوف.م

بەشێو جە شێعریە دەفتەروو هورپڕای گەچ و تەختەی


 کۆرپەشێعرێ
 شارۆ
ــــــــــــــــــــــــــــ
(۱)
چەمێت هۆربڕنە  
دڵنە دەورە تەماشات
با جاڕ بدەو:
"ئێمە گیانێکین لە دوو جەستەدا"


۹۸/۹/۲۷

(۲)

من تۆنە ژیڤوو
چاوەختۆ کە
دزیا دڵم
 بە چەم کلنایت

۹۸/۹/۳۰

(۳)

پەیجەو کەلیمارە هۆروەزوو
تا کوڵ کەرووە
 یاوای بە تۆ

۹۸/۱۰/۱

(٤)

خەیاڵ
 وەشەسیایش کڵافە کەرۆ و
قەڵەم
سەرەو کڵافەی کێشۆ جادەرە

۹۸/۱۰/۲

معرفی کتاب های نویسندگان در حوزه های مختلف(۲۹)



ئەسڵ و فەرعوو دینی
بەهەشت و جەهەننەم 
مامۆسامەڵڵاڕەئووف عەزیزی(کەماڵایی)

سەربوردێکی هەورامان،سەردانێکی تەوێڵە
عەبدوڕەزاق عەبدوڕەحمان موحەممەد

بە پاو هەواڵوو کاکەکوورش ئەمینی پەی هەورامان هانەبەرچەم"ی:دیوانوو «سه‌یدی هه‌ورامی» ڕەوانەو بازاروو کتێبی بی.
دماو یه‌ک ساڵ ماتڵیه‌ره‌، دیوانوو «سه‌یدی هه‌ورامی» جه‌ لاو ئێنتێشاراتوو کوردستانیه‌وه‌ چاپ بی و ئاما دلێو کتێبخانه‌و هه‌ورامانی. 
ئی دیوانه‌ که‌ جه 654 لاپه‌لێنه‌ چاپ بیه‌ن، سه‌رجه‌موو ئا شێعراو مامۆسا سه‌یدیه‌ گێرۆنه‌ وه‌ر که‌ تا ئیسه‌ دلێو نوسخه‌خه‌تیه‌کانه‌ یۆزیاینێوه‌.
جه‌ وه‌ڵینه‌و ئی دیوانیه‌نه‌ که‌ نزیک به‌ 200 لاپه‌لان سه‌روو ئی بابه‌تا باس کریان:

سه‌یدی کێ بیه‌ن؟
سه‌یدی یۆ یام دوێ؟
شه‌جه‌ره‌نامه‌و سه‌یدی
سه‌یدی پێسه‌و مه‌ڵڵایوی
زوانی شێعریو سه‌یدی
سه‌یدی و عه‌شق و وه‌شه‌ویسی
یاگێو سه‌یدی جه‌ ئه‌ده‌بیاتوو هه‌ورامانیه‌نه‌ 
و.
دلێو ئی دیوانیه‌نه‌ 111 پارچه‌ شێعرێ ئاماینێ و به‌ هه‌ورامی شه‌رحه ‌ کریاینێ که‌ 38 پارچه‌ شێعرێشا وه‌ڵته‌ر چاپێ نه‌کریانێ و دلێو ئا دیوانیه‌نه‌ که‌ بازاره‌نه‌ هه‌ن، نیه‌نێ.
ئومێدواره‌نا هه‌رمانه‌و دیوانوو سه‌یدی به‌ دڵوو وانه‌ره‌ وه‌شه‌ویسه‌ هه‌ورامیه‌کا بۆ و تاوابۆم هه‌نگامێوه‌ هه‌رچن گولالێ په‌ی خزمه‌ت به‌ زوان و فه‌رهه‌نگیما هۆرگێروو. 

عه‌بدوڵڵا حه‌بیبی



شه‌ونشینی فه‌رهه‌نگی«شه‌وچه‌ره»(به‌رنامێوی تایبه‌تی فه‌رهه‌نگی‌ جه‌ ئه‌ره‌مه‌رزیاو شنه‌و فه‌رهه‌نگوو هه‌ورامانی)  

بە پاو هەواڵوو کاکەئێبراهیم شەمس"ی پەی هەورامان هانەبەرچەم"ی:شه‌ونشینی فه‌رهه‌نگی «شه‌وچه‌ره»(به‌رنامێوی تایبه‌تی فه‌رهه‌نگی‌ جه‌ ئه‌ره‌مه‌رزیاو شنه‌و فه‌رهه‌نگوو هه‌ورامانی) جە شاروو پاوەی لوا ڕاوە.
ئه‌ره‌مه‌رزیاو شنه‌و فه‌رهه‌نگوو هه‌ورامانی جه‌ درێژایی جموجووڵه‌ فه‌رهه‌نگیه‌کاشه‌نه‌ دایمه‌ حه‌ولش دان تا به‌ عالته‌رین شێوه‌ به‌ فه‌رهه‌نگ و کلتووروو هه‌ورامانی خزمه‌ت که‌رۆ. یۆ جه‌ ئا ڕه‌سم و ئایینا که ژیوای خه‌ڵکوو هه‌ورامانیه‌نه‌ یاگێوه‌ی تایبه‌ته‌ش بیێنه‌، ‌ئایینوو شه‌ونشینی بیه‌ن که‌ هه‌ر چن ئیسه‌ فره‌ که‌مڕه‌نگ بیه‌نه‌وه‌ و په‌ی ئێمه‌ خه‌ڵکوو شاری ئێتر مه‌گه‌ر پێسه‌و ڕازێوی په‌ی زاڕۆڵاما نه‌قڵش که‌رمێ، به‌ڵام تا ڕادێوی که‌م دلێ بڕێو جه‌ ده‌گایانه‌ هه‌ڵای به‌ شێوه‌ی قه‌دٚێم ملۆ ڕاوه‌. 
ئێمه‌ به‌ پیشنیاروو هامکاراو ئه‌نجومه‌نوو شنه‌ی بڕیارما دا ئی ئایینیه‌ به‌ شێوێوی فه‌رهه‌نگی زیننه‌ که‌رمێوه‌ و جه‌ شه‌وه‌کاو زمسانیه‌نه‌ دوێ حه‌فتێ جارێو شه‌وێوه‌ ئه‌نجومه‌نه‌نه‌ بنیشمێره‌ و ئایینوو شه‌ونشینی به‌رمێ ڕاوه‌. 
وه‌ڵ جه‌ گردٚ چێوی با بزانمێ وه‌ڵینه‌کێما ئی شه‌ونشینیێشا چه‌نی گێرتێنێ:
خه‌ڵکوو هه‌ورامانی جه‌ ویه‌ردٚه‌نه‌ خه‌ڵکێوی فره‌ زه‌حمه‌تکێش بیه‌ن و گردٚوو ژیوایشا سه‌روو هه‌رمانه‌و باخداری و کشت و کاڵ و تا ڕادێوی که‌میچ ئاژه‌ڵداری چه‌رخیان. به‌ جۆرێو که‌ شش مانگه‌و وه‌هاری و هامنی یه‌کسه‌ر هه‌رمانه‌ش که‌ردٚێنه‌ و وێره‌گا به‌ له‌شێوی شه‌که‌ت تا ساعبێ وته‌ن.
به‌ڵام شه‌وه‌کێ پایێز و زمسانی که‌ شه‌وێ سه‌ردٚێ و درێژێ بیێنێ، خه‌ڵکی په‌ی ئانه‌ی بتاوا وه‌ختوو وێشا په‌ڕ که‌راوه‌ به‌ نۆبه‌ شه‌ونشینی لوێنێ یانه‌و یه‌کترینی و تا یه‌رێ چوار سه‌عاتێ به‌ قسێ وه‌شێ و ڕازئه‌وه‌گێڵنای و به‌ گه‌مه‌ که‌ردٚه‌ی و به‌ شه‌وچه‌ره‌ واردٚه‌ی شه‌وه‌کێشا دێنێ سه‌ر.
سه‌مه‌روو باخه‌کاو هه‌ورامانی فره‌ته‌ر یا هه‌ناری بێنێ یا وه‌زی. جه‌ ئی شه‌وانه‌ بڕێو وه‌ختێ ئی شه‌ونشینیێ یاردٚی دایچش پاڵه‌نه‌ بێ و وه‌زه‌ره‌ماڕای و مه‌ژگه‌ چنیه‌ی و هه‌ر پاسه‌ هه‌ناره‌کوای و ڕۆگنار گرینایچ به‌ گه‌ل جه‌ ئا شه‌وانه‌ ئه‌نجام دریێ.
وه‌ختێو باسوو شه‌ونشینی کریۆ بێ ئێختیار زه‌ینما ملۆ سه‌روو دویه‌ر چێوا:‌ گه‌وره‌وه‌بازی، ڕاز ئه‌وه‌ گێڵنای و شه‌وچه‌ره‌واردٚه‌ی‌.
گۆره‌وه‌ بازی یۆچا گه‌ما بێ که‌ فره‌ته‌ر پیای و کوڕێ جوانێ ئی گه‌مه‌یه‌ که‌رێنێ و پاڵشه‌نه‌ گرم و قاڵ بێ و گۆرانیه‌ واته‌ی و شادٚی و خه‌ڵک گردٚ پێسه‌و یۆی بێ نه‌ که‌س ده‌وڵه‌مه‌ن بێ و نه‌که‌سیچ ئاورایێنه‌ سه‌ره‌ نیێوه‌.  
شه‌وچه‌ره‌ ئا واردٚه‌مه‌نیه‌ بێ که‌ شه‌وه‌کاو پایێز و زمسانی دلێ شه‌ونشینیه‌کانه‌ دلێڕاسه‌و یانه‌یه‌نه‌ سفره‌ یاوێنێره‌ و شه‌وچه‌ره‌ش که‌رێنێ سه‌ر و گردٚ پێوه‌ره‌ وه‌رێنێش. شه‌وچه‌ره‌ جه‌ هه‌ورامانه‌نه‌ تایبه‌ت بێ به‌ ئا سه‌مه‌را که‌ باخه‌کانه‌ بێ. فره‌ته‌ر هه‌ناری بێنێ و مژگه‌ و هه‌چکوچی و هه‌نجیره‌ وشکێ و ساوه‌ لتێ و قه‌یسی و ئیجا ڕه‌سمێو بێ دماو هه‌نار واردٚه‌ی ئافته‌وه‌ و له‌گان ئارێنێ و پیای ده‌سێشا شۆرێنێ.(ئه‌ڵبه‌ت ئینه‌ نموودێو جه‌ پیاسالاری بێ).
به‌ڵام جه‌ ویاری فه‌رهه‌نگیو ئی باسه‌یه جه‌ شه‌ونشینیه‌کانه‌ باسوو ڕاز ئه‌وه‌گێڵنایا. ئاوه‌خت که‌ هیچ ڕه‌سانێو نه‌بێ؛ نه ئینترنت و نه‌‌ میدیا و نه‌ ڕادیۆ و نه‌ ڕۆنامه‌ و گۆڤار و حه‌تتا نه‌ کتیب بێ، ڕاز ئه‌وه‌گێڵنای فره‌ ڕه‌واجش بێ. خه‌ڵکی دماو یه‌ک ڕۆی کاری یا چن ڕوێ کاری په‌ی ئیسراحه‌تی و ده‌مه‌ته‌قێ شه‌ونشینیه‌نه‌ ده‌وروو یۆی گلێرێ بێنێوه‌ و داوا که‌رێنێ جه‌ پیایوی شاره‌زای باسه‌وادٚی که‌ پنه‌ش میرزا واچینێ ، تا ڕازه‌شا په‌ی گێڵنۆوه‌. و ئه‌پێسه‌ چن سه‌عاتێو وه‌ختوو وێشا ویارنێنێ. ئی شه‌خسه‌ که‌ ڕازه‌‌کێ گێڵنێوه‌، ئێننه‌ ڕازه‌‌کێش ملوو خه‌ڵکیه‌ره‌ و به‌ تایبه‌ت جوانا و زارۆڵاره‌ کاریگه‌ریش بێ، ئا خه‌ڵکه‌ وێشا نیێنێ یاگێ پاڵه‌وانه‌کاو ڕازه‌کێ. ماچا جارێوشا جه‌ یۆ جه‌ ده‌گاکاو هه‌ورامانی وێره‌گانێو دماو نانوو وێرێگای خه‌ڵکی فره‌ سه‌روو حه‌وزی گلێرێ باوه‌ و کیانا شۆنه‌و میرزافڵانه‌که‌سی که‌ ڕاز ئه‌وه‌گێڵن بیه‌ن. میرزا به‌ ئاو و تاو ده‌س که‌رۆ ڕازه‌وه‌گێڵنای که‌ فڵان پاڵه‌وان شمشێره‌که‌ش کێشا و به‌ زه‌رب ماڵاش دژمه‌نه‌که‌یشه‌ره‌. چا عانه‌نه جوانێو ئێننه‌ دلێ ڕازه‌کێنه‌ بۆ و وێش نیان یاگێ پاڵه‌وانه‌که‌ی، خه‌نجه‌ره‌کێشۆ و که‌رۆش له‌مه‌و یۆته‌ریه‌ره‌ که‌ پاڵشه‌نه‌ نیشته‌نه‌ره‌. ئینه‌ گرد کاریگه‌ری ڕازێ و ڕاز ئه‌وه‌ گێڵنای جه‌ شه‌ونشینیه‌کانه‌ بیه‌ن.

کەلەبەروو شێعرا(۱٥٦) پەی ڕۆ ئەدٚایی ،ڕۆ ئەدٚای

ئـەدٚالێ  گیانێ  هێماو  زەحمەتی
هامڕازوو دەردو ڕەنج و مەینەتی

پژمەو هەناسەیت سەمفۆنیاو ژیواین
وەشتەرین  موژدەو هـەواڵوو هیواین

بێ یاگەدٚاروو سەنعوو بارینی
نمادوو  ڕەنج و بـوردە بارینی

زوان  پەی  وەسفت عاجــزەن ئەدٚا
خامە پەی مەدحت سەرکەزەن ئەدٚا

هەست و قەرێحەم بێ زەوقەن بێ تۆ
چراوو  شێعریم  بێ شــەوقەن  بێ تۆ

هەرساتێو بیەیت سایەوسەرێوەن
دنیاو بێ  بیـــەیت تەنگەبەرێوەن

ئەرسەدٚ کۆڵەکێت شاتەو نەرەینە
شکۆو غەیرەتیت تاجووسەرەینە

تـۆ جە   هــەورامان   یادگارینی
مایەو سەربەرزی ڪوردەوارینی

بەهەشت کە ماچا نێعمەتش بێ شۆن
تــــۆربەتوو  پاڪوو  پاڵا شڕەو تــۆن

نانە بەرماری بە ڕەنجوو شانەی
نەلاینی چێروو منەتوو بێگانەی

چەشکەت نەڪەردەن نانوو منەتی
ساچیاینی چەنی ڕەنج و زەحمەتی

ئەدٚا گیان ڕۆحم فیداو مانیاییت
مەکریۆ  بەحسوو وەشەسیاییت
----------٭٭٭٭٭----------

#سوهراب_مورادنیا (سیاوکام)

۹۸٫۱۱٫۲۰ڪۆچی ڕۆجیاری
(مسمەت)

 دڵداری دڵسۆز

شەمعی جەماڵت دڵ کەردپەروانە
یاوێنەی بوڵبوڵ گوم کەردەن لانە

دڵ بیەن بریان هەرنە گــــــریانە
دۆسی دڵســـــۆزم جە من بێگانە

شکاتم عەرزکەرد وەمەحـــرەمانە

                     ٭٭٭٭
خاوی شەوانم وەنەم حەرامەن
تاریکی مەینەت کۆشکوو مەرامەن

ئایامـــــــەزانی چێشم سەرئامە؟
شەوناڵی جەئێش ناسۆری زامەن

وات تەقسیرجەمن خۆنیەن ئانە
                    ٭٭٭٭
بد٘یە وە ڕۆخسار زەعفەرانی من
بەزەییت بەی وە حاڵ نیگەرانی من

بە مات وپەشێو پەرێشانی من
کەردەنت عاد٘ەت دڵ ئیشانی من

مەتەرسی جەچەرخ چەپی زەمانە؟
                    ٭٭٭٭
دڵداری دڵسۆز ، دڵ ئارامەکەم
ئینتیهای ئاوات سەرئەنجامەکەم

ڕمووزی ئەدیب شیرین خامەکەم
فەساحەت مەئاب وەش کەلامەکەم

نوکتەسەنجی دەو ر، عەسر و زەمانە
                   ٭٭٭٭ 
شەمعی نوورانی حەرەم سەرای دڵ
ئافەرین ئەو دڵ تۆڪەردەن مەنزڵ

خیاڵت نەسیم چوون ڕایەحەی گوڵ
ساتێۆ بە بێ تۆ دڵ نیەن  غافڵ

پەی تیرئەندازی کەمانی ئەبرۆت
(سەعد)سینەی وێش کەردەن نیشانە

#میرزاسەعدوڵڵا خەدیری

ئەدٚا! عەترێ ئەگەر بێنێ و ڕەئیسوو گردٚی شەوبۆ بۆ
نیا عەترێ کە وەشبۆتەر جە سمڵ و مێخەکوو تۆ بۆ

تەماموو سازەکا تەسلیم بە دەنگوو لایەلایەو تۆ
تەنانەت سەردەسێ سازا نەی و تار و پیانۆ بۆ

سەرەو مەغروروو پاشایا وەراوەرتەو بە تەعزیما
ئەگەر خەسرەو وە یا کوورش، فەرەیدوون یا دیاکۆ بۆ

جە بەرزیت بەرزە کۆسارێ خەجاڵەتبار و حەیرانێ
چە عەودٚاڵان، چە کۆساڵان وە یا خۆ تەخت و شاهۆ بۆ

وەشا واردٚەی وەراوەرتەو سەروو سفرەو هەواریوە
ئەگەر چی خەپلە وشکێوە، کەرێ یا خۆ پلێ دۆ بۆ

بە کۆچوو تۆ ئەدٚالێ گیان هەواروو ئی دڵی چۆڵا
حەقوو وێما هەتا مەردەن فەغانم ئەر شەو و ڕۆ بۆ

سەروو هانەی کە ئێنیوە ەی نامەردٚ کەرێ کۆمەت
میسالوو کۆمیلەو تۆ مەر وەنەوشەی پاکی بنجۆ بۆ

ئەگەر گۆراڵێ گردٚ پەرسا کە تاوا با بە وێنەو تۆ
جوابوو ئا سوالاشا هەتا مەحشەر بە چۆ چۆ بۆ

ئەدٚا ئەر حەز کەری زانی کە بێ تۆ ڕەنگ و بۆم چەینا
پەنەت ماچوو نموونەو من جە هامن مەر چڵێ لۆ بۆ

نەچڕیەن دەنگەکەش زووەن کە هۆرزەو ڕۆڵەکەم دێرا
ئەجەل دەی کەی قەرارا بەی؟سەبا نا بەش هەر ئارۆ بۆ

#عەباس غەریبی

کیانەر،:مامۆساحامی غەریبی


کەلەبەروو شێعرا(۱٥۷)/پەی کۆڵبەرەکاو ژیوار و دشەی

‍ دڵ پەڕ جە تفەنگوو تۆن، هەینا نەکەری تۆخوا
کۆڵبەر شەوەزەنگش ڕۆن، هەینا نەکەری تۆخوا

ڕۆڵەش چەمەڕاو نانین، نانش سەمەروو شانین
دۆسش چەمەڕاو گیانین، هەینا نەکەری تۆخوا

قازی کەرە وێژدانت، حوکمش دە بە ئیمانت
وەس بدٚیەنە نیشانت، هەینا نەکەری تۆخوا

ئاورایەنە بێ هازەن، وەیلانەن و بێ نازەن
کۆڵێوە خەمش سازەن، هەینا نەکەری تۆخوا

دڵسەرد و سەرەش داخەن، وێرانە پەنەش کاخەن
شادیش وەنە قاچاخەن، هەینا نەکەری تۆخوا

کۆڵش پەڕەن و دڵ پەڕ، لاشەش تەڕەن و چەم تەڕ
گۆشت نەکەری تۆ کەڕ، هەینا نەکەری تۆخوا

کۆڵش بەرە نەک جەرگش، هوونین نەکەری بەرگش
بێ وادٚە نەدٚەی مەرگش، هەینا نەکەری تۆخوا

#جەماڵ_قادرپوور
هاواری کۆڵبەر.

ئاخ لە ڕەنگ زەردیم لە بەر بێ کەسیم
هاوار  لە  بە خت و چارەی بێ بەشیم

ڕەنجاوم لە ژین  سووتاوە جەرگم
لە پەرێشانیم   ڕازیم  بە مەرگم

حەیرانم لە چەرخ لە بەزم و ڕەنگی خنکاوی خەمم   هەر بە بێ دەنگی

خوێن و ئارەقم  کردم  پیمانە
سەر بە سەر بۆ ژین لەم نیشتمانە

با لە هاوارم   عالەم  تێ بگات
مەئیۆس لە بەختم کاتم هەر نەهات

بەخت وچارەی من لە حەق بێ بەش بوو
لە بەر بێ عاریم  چرای ماڵ گەش بوو

بە کۆڵ بە کۆڵیم  لە هەوراز و دۆڵ
بە لێوی تینووم  لە کێوانی چۆڵ

چی بکەم بەو بەختەی وا پێم دراوە
ناوی  قاچاخ  چی پێم سپێندراوە

سەرباز دە لای به تفەنگ و تیرت
ڕەحمی ئینسانی  بێنە لە بیرت

مەبە  بە قابێز بۆ بەخت و ژینم
مەشکێنە  دڵەی  پڕ لە برینم

سەرباز شیشەی دڵ منداڵ مەشکێنە
عەزمی  مەردانەت  لە دڵ بنوێنە

سەرباز هاواری منداڵ بە سۆیە
بەرزتر لە ناڵەی تفەنگی  تۆیە

دڵی  منداڵم    هەر  بە  ئاواتە
با ڕەنگ زەرد نە بێ لەم سەر بیساتە

فەریاد و  ناڵەی بەرد ئەتاوێنێ
ئاوات و  هیوای  دڵ  ئەلاوێنێ

سەرباز  دەخێلم  ڕجامە  لە تۆ
بۆ تیکەنانێ  مەمکە  ڕەنجەڕۆ

کۆڵبەری  هەژار  دڵ  پەرێشانم
بە بێ  دڵسۆز و  نام و نیشانم

چەنهای چەن ساڵە ئەو ژینە بەشمە
شاهێدم  خوێن و ئارەقی لەشمە

زەمانە هەموو  ڕێگەی لێ بەستم
فەنا چوو بەخت و ئاوات و هەستم

ڕەنگی جوانیم  لێم  هەڵ وەریوە
گورێسی  کۆڵم   شانمی  بڕیوە

بەو هەموو  کۆڵە و خەمی منداڵان
ئەی بڕم  دۆڵ و  هەوراز و یاڵان

تا بەڵکوو منداڵ لە خەمان دەر بێت
موحتاجی دەستی نامەردان  نەبێت

#عوسمان ڕەحیمی هەجیجی



سیاخان/بێهرووز موحەممەدپوور( شارۆ)
۹۸/۱۱/۲۷
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

سەردەموو کەریم خانوو زەندیەنە پیایێوە سیاوڵە، کەڵەگەت و زۆردار شیرازەنە ژیوێ کە دلێ خەڵکینە بە نامێ "سیاخان"ی شۆرەتەش وەرکەردەبێ. 
وەختێ کەریم خان گەرەکش بێ بازاڕوو وەکێڵی وەش کەرۆ، سیاخان یۆ جە عالتەرین کرێکارەکاو ئا دەورانی بێ. چا وەختەنە چەرخوو نەقالەی و کەرەستێ وەڵکەوتێ ئارۆیانێ پەی هۆردای سەروو کەل و پەلوو بیناسازی پەی تەبەقە بەرزەکا نەبێ.
پی بۆنەوە بەنایێ و مێعمارێ ئەوەجەشا بە کرێکارانێوە کەڵەگەت و زۆرداری بێ کە بتاوا کەرەستەکا گێرا کۆڵێوە و بەراشا سەر.
وەختێ هەرمانەو وەشکەردەو بازاڕوو وەکێڵی دەسش پەنە کەرد و نۆبەو چنیەی خشت و ئاجۆروو تاقوو بازاڕەکەی یاوا، سیاخان تەنیا کەسێوە بێ کە تاوێ تا بەرزایی دە مێترا فڕەشا بدۆ و ئۆساو مێعماری و وەردەسەکاش ئاجۆڕەگا هەواوە ئەڕفانێنێ و سەقفوو بازاڕەکەیش پەنە وەش کەرێنێ.
ڕوێشا کەریم خان پەی تەماشەو وەڵکەوتەی هەرمانەکێ ، سەرێوەش دا بازاڕی و دیش کە جە دە ئاجۆرێنە شش حەوت دانێشا مەیاوا(نمەیاوا) دەسوو مێعماری و گنارە واری و مەڕیا.
کەریم خان جە "سیاخان"یش پەرسا:
چێشتا، ئجۆ نانت نەواردەن؟!
وەڵتەر حەتتا یەک ئاجۆرەت هەدەر نەلێ و گردی یاونێنی دەسوو مێعماری!
سیاخان بێدەنگ بی و هیچش نەوات، بەڵام مێعمارەکە ئامارە واری و هێور بنەو گۆشوو "کەریم خان"یرە چفناش:
قوربان تەماموو زۆر و قۆرەتوو "سیاخان"ی و دڵگەرمیش ژەنەکێش بێ. چن ڕوێن کە ژەنەکێش تۆریەینە و لوێنەوە یانەو تاتەیش. "سیاخان"ێچ دەس و دڵوو هەرمانێش نەمەنەن، ئەگەر چارێوە بە حاڵیش نەکەری، هەرمانەکێما ساڵێوە گنۆ دماوە!
ئاد تەنیا کەسێوەن کە متاوۆ ئاجۆرەکا تا بەرزایی دە مێترا فڕە بدۆ.
کەریم خان ئازا لوا پەی یانەو هەسوورەو "سیاخان"ی و ژەنەکێش ئاردەشۆ. 
دماو ئانەی کیاناش شۆنی سیاخانی و وەختێ یاوا یانە، بە وینای خاتوونێش جە وەشیێنە پێسە زاڕۆی دەسش کەرد گرەوای!
کەریم خان بەعزێو زەڕش دا پەنە و واتش: ئارۆ کە لوا، بەڵام سەوای گەرەکما "سیاخان"وو هەمیشەی بی. 
ئینەشە وات و ژەن و پیاش تەنیا ئاستێوە. 
سەوایشۆ کەریم خان لوا پەی سەردای بازاڕی. دیش سیا جۆرێوە ئاجۆرەکا فڕە مدۆ کە جە سەرەو مێعمارەکەی ترازیا!
ئاوەختە ڕوەش کەردە دەوروبەریەکاش و واتش:
 ویندێ ئەشق چ قۆرەتێش هەن؟
ئانە ئاجۆرەکا فڕە مدۆ ئەشقا نەک سیاخان
  ئینسان پەی هەر چێوێ مشیۆ ئەنگێزەش بۆ

تاریخ ایران با لطفعلی خان زند
فضای مەجازی


کەلەبەروو شێعرا(۱٦۰)

ئاخ فەڵەک تا چەم گنۆ مەحشەر چەنەت بێزارنا
سەر هەتا پاو من کەری گەوهەر چەنەت بێزارنا
تێکەڵاوێشا کەری دۆشاو و دۆ، ئاوی و ڕوەن
تا کیانی پەی منی هەڕسەر چەنەت بێزارنا
کۆڵەکەم هەرچن خەم و ئاخ و هەژاری و مەینەتەن
وێت بیەی مەئموور و من کۆڵبەر چەنەت بێزارنا
شاڕەگوو شادیت بڕی و کەردت بە شاباشوو خەمی 
نۆکەرت کەردەن بە ئاغەی هەر  چەنەت بێزارنا
کەی هەنم سەبروو ئەیۆبی و عەمرەکەو نۆحی فەڵەک؟!
دڵ گەنان چی بەحرە کێشەش بەر چەنەت بێزارنا
ئینە تۆ کەردەن بە من ئاساوەکەی  مەر  کەردە بۆ
دڵ گەنم نەبیەن کەریش ساوەر چەنەت بێزارنا
بوومەلەرزە و ناوەشی و لافاوی هوون و پەڕ جە خەم
ئاخ فەڵەک پی جۆرە بەردم سەر چەنەت بێزارنا
#جەماڵ_قادرپوور

کرۆنا،ئامان چڵاکنۆمارە!!

کرۆنا،ئامان چڵاکنۆمارە!!

نەوەشی جەسەی فرە فرێنێ،کرۆنا جە فرەو ئی نەوەشیا،کەمتەر خەتەرش هەن، بەڵام، کرۆنا ئامان واچۆ : دوور کەوتەی قەوم و کەس و کار و خانەوادەکا، وەسێشا، موبایل و تەلەفون و. گردیما جە یۆیش جیا کەردێنمێ.
کرۆنا ئامان،گردیما پێسەو جارا، پەی چن ساتێو یانەیچەنە بنیشنۆمارە

کرۆنا ئامان چڵاکنۆماره،،،
کرۆنا ئامان ئەرەنیشتەکاو زووی بارۆوە یادٚما

کرۆنا ئامان ،دیسان یادٚێو جە پێوەرە نیشتەیرە و گۆرەوەبازی کەرمێ

کرۆنا ئامان،دەس و مشتاق بارش کەردەن،هەتا بزانمێ گەرمی دەسەکا، چن دڵەکاما،دڵوەش کەرێ

کرۆنا،ئامان فرێما چڵاکنۆرە،مەگەر نا.!!؟؟

#هومایون_موحەممەدنژاد

کەلەبەروو شێعرا(۱٥۹)


 پەی کاک جەماڵ قادر پووری جه زاوەر

دزاوەر مەکان جەماڵ قادرپـــوور
سڵامـــت چەنه، جە دۆڵاوی دوور

بەشش نەبڕیۆ خودٚای تاقـــــــانــه
پەڕ گوڵش کەردەن ئی هەورامانه

الحمـــــــــــدلله هیچ کەمش نیەن 
تا وێنەو تۆش هەن خۆ غەمش نیەن

رانتاوە ئا هــــــــەورامانــــــــــه
به نەسر و شێعر و سیاچەمانــــــه

تۆ و کاک هومایون به قەڵەمی ساز
ئوسمان نه بێرواس وزدێوە پەرواز

با منیچ بــــلوو هامنــۆی ســــەردار
چڕوو ئا خەڵکا کول کەپر و هــەوار

بلمێ بارمێنه چنــــــوور و کوڵاڵاش 
پەی دەسوەشانه کەرمێتان شاواش

قووله گنۆرە هــــــــــانه قـــــــەڵاوا
دەک ئاوەدٚان بی دزاوەر مــــــــــاوا
هەزار چوون جەماڵ چەنەت گناوە
هومایونێ گەل گەل بیا جــــه ڕاوە

جه ڕووی ئێلــتێفات چڕا "رێبوار"ی
شناسیاش کەرا چـــەنی ئەشـــعاری

#نەسروڵڵا کەنعانی(رێبوار)98/12/07 سنه

جوابوو کاکەجەماڵ قادرپووری 

سڵام و ئەدەب و ئێحترام خزمەتوو کاکە نەسروڵڵای ئازیز و وەشەسیای٫ لوتفت فەرماوا و سەربەرزت کەردانێ و مایەو شانازین پەیم یادت کەردەنا. 
زاوەر شاعێر و ناسک خیاڵێ پێسەو حاجی جەمال مەنووچەری،کاکە هومایون موحەممەدنژاد، کاکە هومایون نیکڕەفتار، کاکە فەرید ئەحمەدی، کاکە ئەحسەن قادرپوور و .یش هەنێ و من لایق بە مسیاری و شاگردی هیچکام جە ئا ئازیزا نیەنا و جەنابت سەربەرزت کەردەنا
دیسان سپاس

هەزار جار سڵام ئەی دۆڵاونشین
یانەت بۆ ئاوا و ناحەزێت حەزین
دڵ پەڕ جە شادی و کەیف و سەفا بی
دوور کەوتەی خەم و جەور و جەفا بی
نەک  من بەڵ هەزار چوون من غوڵامت
سەد هەزار ڕەحمەت بە ویر و فامت
بکیانە تۆزێ جە خاکوو پاڵایت
تا دڵ لایق بۆ پەی کاڵاو باڵایت
#جەماڵ قادرپوور

گزارش تصویری بخش خوشنویسی، نقاشیخط، نگارگری و تصویرسازی دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر

اطلاعات بیشتر در لینک زیر

‌‌http://noghtealef.com/429-جشنواره-هنرهای-تجسمی-فجر.html

 توجە اینکە دراین جشنوارە ۲ اثر از آقای مظفر بزرگ امیدهنرمند خوشنویس ساکن مریوان نیز مشاهدە می شود


گزارش سمپوزیوم "بررسی اهمیت و جایگاه زبان مادری" از طرف انجمن علمی-دانشجویی زبان و ادبیات کردی و نشریه ی فرهنگی، ادبی و اجتماعی هونه برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه کردستان، سمپوزیوم "بررسی اهمیت و جایگاه زبان مادری" از طرف انجمن علمی-دانشجویی زبان و ادبیات کردی و نشریه فرهنگی، ادبی و اجتماعی هونه روز پنج‌شنبه اول اسفندماه ۱۳۹۸ در تالار گوران دانشکده ی زبان و ادبیات دانشگاه کردستان برگزار شد.
در این سمپوزیوم پس از خوش‌آمدگویی و نمایش تقویم پژوهشی فعالیت‌های انجمن توسط احسان میرکی، دبیر انجمن، دکتر بخیتار سجادی مدیر گروه زبان و ادبیات کردی دانشگاه کردستان سخنرانی آغازین را تحت عنوان "زبان، سوبژکتیویته و هویت: رویکردی التقاطی" ارائه دادند.

پس از آن چهار پنل علمی برگزار شد که در هرکدام از آن‌ها چندین سخنرانی علمی ارائه دادند و  زبان مادری از دیدگاه‌های متفاوت بررسی شد.

پنل اول تحت عنوان "زبان مادری از منظر زبانشناختی" و به یادبود دکتر محمدصدیق مفتی‌زاده و با ریاست اقای آوات برگزار شد. در این پنل دکتر یادگار کریمی به عنوان سخنران اول سخنرانی خود را تحت عنوان "تنوع زبان کردی و آینده زبانی" ارائه داد و بر سر این موضوع که باید تمام گویش‌های زبان کردی حفاظت شوند تاکید داشتند و همچنین خاطر نشان کردند که نباید برای استاندارد‌سازی زبان کردی خود را از گویش‌های دیگر بی‌بهره سازیم.
دکتر مهدی سجادی سخنرانی خود را تحت عنوان "حق زبانی در کردستان" ارائه دادند  در این سخنرانی به نقد از چگونگی رفتار با گویش هورامی در جامعه و به خصوص در دانشگاه و مدارس پرداختند.
سعید کرمی به عنوان سخنران سوم' سخنرانی خود را تحت عنوان "زبان کردی و مشکل دستور وام‌دهی" ارائه داد و گفتند که ترجمه‌های عجولانه و اشتباه باعث شده تا نوعی وام‌دهی دستوری باب شود و به کلی راه را برای وام‌دهی اشتباه باز کرده است.

پنل دوم تحت عنوان "زبان مادری در آموزش و پرورش مناطق کردنشین" به ریاست پنل مهین فرهنگیان و سخنرانی احمد شبانی و دکتر فریبا نامداری برگزار شد.
احمد شبانی سخنرانی خود را تحت عنوان "بررسی جایگاه اقوام ایرانی در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران" ارائه داد و به این نکته اشاره کرد که اقداماتی که در وزارت آموزش و پرورش انجام شده است به هیچ وجه جای دلخوشی ندارد و اختصاص دادن درس ازاد در مدارس هیچگونه خدمتی به زبان‌های قومی و به ویژه زبان کردی نکرده است. 
سخنران دوم این پنل دکتر فریبا نامداری بود که گزارشی از فعالیت‌های آموزش و پرورش کردستان در خصوص تدریس زبان مادری ارائه داد و اضافه کرد در بسیاری از مدارس'  ساعاتی که به درس ازاد اختصاص دارد در کردستان به تدریس زبان کردی پرداخته میشود که نتیجه‌ی مطلوبی هم در بر داشته و این کار روند رو به جلو دارد صحبت کرد.
در پایان سخنان ایشان نیز ویدیویی از روند آموزش زبان کردی در مدارس استان پخش شد که از طرف مهمانان سمپویزیوم به عنوان قدمی مهم از آن یاد شد و خاطر نشان شد که در آینده نتیجه‌های بسیار بهتری حاصل خواهد شد.

پنل سوم در یادبود دکتر امیر حسن پور با شرکت آقای عدنان حسینی و دکتر محمد رحیمیان با ریاست پنل آقای رضا شجیعی  برگزار شد.
در این پنل عدنان حسینی درباره "زبان مادری و توسعه" سخنرانی کرد و درباره این موضوع که آموزش زبان مادری تا چه حد به توسعه یک کشور کمک می‌کند تاکید کرد.

در این پنل دکتر محمد رحیمیان سخنرانی خود را تحت عنوان " زبان مبنایی معرفتی برای فهم جهان" ارائه داد.
آخرین پنل این سمپوزیوم تحت عنوان "زبان مادری از منظر روانشناختی و علوم تربیتی" به یاد دکتر عبدالرحمان ذبیحی برگزار شد. رییس پنل دکتر یدالله پشابادی بود و دکتر احمد سهرابی به عنوان سخنران اول صحبت های خود را تحت عنوان " یک جهان، دو مغز، چند زبان: خوانشی روانشناسانه" ارائه داد. آقای حسن غریبی دومین سخنران اخرین پنل سمپوزیوم بود که تاثیر گزاری زبان بر جهانبینی انسان را مورد بررسی قرار داد.

برنامه ی این سمپوزیوم ساعت 18 به پایان رسید.
منبع:کانال گروە ادبیات فارسی


سەمپۆزیۆمی لێکدانەوەی گرنگایەتیی زمانی دایکی(بە بۆنەی ڕۆژی جیهانیی زمانی دایکییەوە)


ئەنجومەنی زانستی-خوێندکاریی زمان و وێژەی کوردی
و
گۆڤاری فەرهەنگی، ئەدەبی و کۆمەڵایەتیی هۆنە بەڕێوە دەبەن؛

 سەمپۆزیۆمی لێکدانەوەی گرنگایەتیی زمانی دایکی 
(بە بۆنەی ڕۆژی جیهانیی زمانی دایکییەوە)

بە ئامادەبوونی چەندین کەسایەتیی شارەزا و ئاکادێمیکی بواری زمانی دایکی

سنە، زانکۆی کوردستان، کۆلێژی زمان و وێژە، تەلاری گۆران
پێنج‌شەمە، ۱ی ڕەشەمەی ۱۳۹۸ی هەتاوی
 کاتژمێر ۰۹:۰۰ تا ۱۸:۰۰

 بەشداربوون بە گوێرەی بانگهێشت‌نامە

@kllss_uok_ac_ir
@hone_uok_ac_ir

ویروس کرونا، را جدی بگیریم

یک آزمایشِ ساده برای کرونا

#بسیار_مهم

ویروس کرونای جدید ممکن است در ابتدا علائم عفونت نشان ندهد، ‏پس چگونه می توان از ابتلا به این بیماری مطلع شد؟ 

آخرین اطلاعات این است که دوره نهفته (انکوباسیون) ‏ممکن است 28 روز قبل از مشهود بودن علائم ‏COVID 19‌‏ باشد و تا زمانی که فرد دچار تب و یا سرفه نشود ‏و به بیمارستان نرود، معمولاً ریه ها٪ 50 فیبروزه  شده اند که دیگر خیلی دیر شده است!‏

پزشکان یک آزمایش ساده را ارائه می دهند که می توانیم هر روز صبح انجام دهیم. نفس عمیق ‏بکشید و نفس خود را بیش از 10 ثانیه نگه دارید. اگر نفستان را با موفقیت و بدون سرفه، بدون ناراحتی، خستگی و ‏سفتی و غیره بیرون دادید، ثابت می کند که هیچ فیبروزی در ریه ها وجود ندارد، در واقع نشان می دهد که ‏عفونت وجود ندارد.‏

توصیه جدی پزشکان ژاپنی اینست که همه باید ‏اطمینان حاصل کنند که دهان و گلویشان مرطوب است و خشک نیست. حداقل هر 15 دقیقه یکبار یه قلوپ آب بخورید.‏ 
چرا ؟
چون حتی اگر ویروس وارد دهان شما شود؛ آب آشامیدنی یا مایعاتی که مرتبا می خورید، باعث انتقال آنها به ‏معده می شود و اسید معده ی شما، ویروس ها را از بین می برد.
 اگر به طور منظم آب کافی نخورید، ‏ویروس می تواند به مویرگهای تنفسی شما وارد و از آنجا به شُشها منتقل شود که این حالت بسیار خطرناک ‏است.‏



کەلەبەروو شێعرا(۱٥٨)

چن چنی پەلکە جە زڵفات، پێچنیشا پامەوە؟
بێجگە جەوری نازەنینم، مەرچێشت هەن لامەوە؟

ساڵەهای ساڵێن دڵم  ماچۆ  خواینە تا ویساڵ
دەی مەحاڵ کەی بۆ نەسیبم بەزەنجیرو دامەوە؟

#حامی_غه‌ریبی

یا بەختۆ وێما یا خرابی ساڵێ
بیێنێ مێمانێم  هەناسێ کاڵێ

بەڵکووم نم نمێو ، وارانێو وارۆ
موژدە پەی گوڵا وەهارێو بارۆ

بەش ساڕێژ کەرۆ زامێ پائیزی
ئێتر نەوینمێ دووری ئازیزی

ویەردەی زمسان با ویەردە  بۆ
گوڵزارم جە نۆ،خونچەش کەردە بۆ

مالمین جە تاسە دڵش بۆ هاڵی
بەهەشت ئاسا بۆ ، ساڵوو ئێساڵی

#ناسێح تەبیب زادە (مالمین)

‍ سایە سنگین سورانی بر اردلانی ‌/ایرنا

سنندج - ایرنا - لهجه های متفاوت زبان كُردی در استان كردستان در محافل رسمی تر به ندرت بكار می رود و برخی نیز توسط خود مردم در حال به حاشیه رفتن است ولی گرایش به لهجه سُورانی نسبت به اردلانی روبه افزایش است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، فرهنگ مجموعه پیچیده‌ای از باورها، رفتارها، زبان، هنرها، قوانین، اخلاقیات، عادات و هر چه كه فرد از جامعهٔ خویش فرا می‌ گیرد، تعریف می ‌كند، زبان بخش مهمی از فرهنگ را تشكیل می دهد چون بسیاری از همان خصیصه های یك فرهنگ از طریق آن حفظ و به نسل بعدی هر جامعه خاص منتقل می شود.
كُردی هم یكی از زبان های مهم و غنی كشور است كه لهجه ها و زیر لهجه های متفاوتی دارد و به اعتقاد صاحبنظران فرهنگ و زبان شناسان همین غنای این زبان است كه اهمیت خاصی به آن داده است.
2 لهجه كرمانجی و سُورانی به مرجع و اصل در این زبان تبدیل شده و در محافل، همایش ها بویژه در رسانه ها از این 2 لهجه برای سخن گفتن بهره گرفته می شود.
همین غلبه این 2 لهجه از زبان كُردی بر دیگر لهجه های آن موجب شده تا حدودی آن لهجه ها به حاشیه بروند و این به حاشیه رفتن می تواند در گذشت زمان موجب كوچك تر شدن گستره بهره گیری از آنها و در نهایت نابودی لهجه شود.
لهجه اردلانی و زیر لهجه سنه ای (سنندجی) آن از جمله لهجه هایی هستند كه تحت تاثیر این هژمونی (فرا دستی و سلطه) 2 لهجه اصلی )پ(كرمانجی و سُورانی) قرار گرفته اند.
در بسیاری محافل و آیین ها در شهر سنندج، مجریان برنامه ها به لهجه سُورانی صحبت می كنند و كار به جایی كشیده كه برخی مهمانانی كه در آن مراسم ها برای سخنرانی پشت تریبون می روند از اینكه نمی توانند همچون مجری برنامه با لهجه سُورانی صحبت كنند ابراز ندامت كرده و عذرخواهی می كنند!
در مواردی هم دیده شده تاثیر این هژمونی باعث شود برخی از مهمانان ترجیح دهند به جای كُردی اردلانی به زبان فارسی حرف بزنند.
شبكه استانی سیمای مركز كردستان نیز تحت تاثیر این موضوع قرار گرفته و با اینكه در استان اقلیت به لهجه سُورانی صحبت می كنند اما بسیاری از برنامه های این شبكه به این لهجه است!
در حالیكه گستره تاثیر این شبكه به خارج از استان هم بست پیدا كرده و این می تواند دلیلی باشد كه سُورانی در این شبكه بیشتر استفاده شود اما باید دیگر لهجه ها و گویش های غالب این استان نیز مورد توجه قرار گیرند كه این موضوع در رادیو سنندج بهتر لحاظ می شود.
معاون اخبار و اطلاعات صدا و سیمای مركز كردستان در ارتباط با كاربرد بیشتر لهجه سُورانی در برنامه های شبكه استانی گفت: نبود فرهنگستان در زبان كُردی كه لهجه ای معیار را تعریف كند كاملا حس می شود چون اگر لهجه ای معیار داشته باشیم، می دانیم مبانی چیست.
علیرضا خوش گفتار روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اضافه كرد: شاید مركز، كردستان شناسی بتواند مبنا و معیاری را تعریف كند كه مردم عادی در صحبت های خود از آن استفاده كنند و فرهیختگان قوم هم نسبت به آن احساس بدی نداشته باشند.
وی یادآور شد: نیاز به مجموعه ای همچون فرهنگستان در این ارتباط وجود دارد كه این زبان را پاس بدارد و تولید محتوایی كند كه مردم آن را بفهمند.
خوش گفتار افزود: باید یك پژوهشی صورت گیرد كه آیا همه كُرد زبانان لهجه سُورانی را بطور كامل متوجه می شوند چون برخی از مخاطبین بخش خبر شبكه كردستان با ما تماس می گیرند و اطلاع می دهند كه معنی برخی از واژه های این لهجه را متوجه نمی شوند.
وی با اشاره به اینكه فرهنگ یك پویایی دارد و نماد این پویایی، زبان است كه مستمر خود را نوسازی می كند، گفت: ناخواسته در مسیر جهانی شدن قرار گرفته ایم كه بر زبان هم تاثیر می گذارد لذا تلاش شده از طریق رسانه های محلی این جهانی شدن جبران شود پس این رسانه ها باید به لهجه های محلی هم برنامه داشته باشند.
معاون اخبار و اطلاعات صدا و سیمای مركز كردستان یادآور شد: شرط توفیق رسانه های محلی وجود ساختار و سازمانی است كه مسیر را روشن كند و همچون پشتیبانی برای این رسانه ها باشد.
وی استفاده از لهجه سُورانی در خبرها را شرایط خاص خبر و مكتوب بودن آن دانست و گفت: چون بیشتر متون كُردی به سُورانی است ناخودآگاه گویش به این لهجه به یك مبنا تبدیل شده است.
یكی از مدرسان زبان كُردی در سنندج در رابطه با این موضوع به خبرنگار ایرنا گفت: باید مراقب حفظ دیگر لهجه های كُردی باشیم بنابراین از اهل قلم انتظار می رود با این لهجه بنویسند و كار كنند.
عدنان برزنجی وجود نشریه ای به عنوان مثال به لهجه اردلانی را در كردستان ضروری دانست و افزود: توجه جدی به یك لهجه همچون اردلانی و صحبت كردن افراد به آن به محافظت از این لهجه ها كمك می كند.
‍ ادامه
وی به خصوصیات زیرلهجه سنه ای نیز اشاره كرد و یادآور شد: این لهجه آمیخته ای از سُورانی و هورامی و نزدیك ترین لهجه به هورامی محسوب می شود.
برزنجی با اشاره به اینكه اردلانی دریچه لهجه هورامی به لهجه سُورانی است، گفت: لیلاخی، دیواندره ای، چم شار و سنه ای زیرلهجه های اردلانی محسوب می شوند.
اظهارات این كارشناس زبان اهمیت هر لهجه و حتی زیرلهجه های آن را نشان می دهد و پرواضح است كه تعدد، غنا و تفاوت است كه یك فرهنگ را می سازد و حفظ این تعدد و غنا از اهمیت خاصی برخوردار است.
كردستان استانی فرهنگی شناخته می شود و زبان وظیفه سنگینی در فرهنگ این استان بر عهده دارد، در درجه اول حفظ یك فرهنگ بویژه زبان هر منطقه و جامعه بر عهده تك تك افراد آن جامعه است چون اگر خود افراد جامعه به زبان و فرهنگ خود بی توجه باشند یا در مقابل دیگر فرهنگ ها آن را كوچك بشمارند مطمئنا آن فرهنگ دوام زیادی در مقابل تهاجم ها نخواهد آورد.
بنابراین تك تك آحاد جامعه باید این خودباوری را داشته باشند و زبان و فرهنگ خود را كمتر، كوچك تر و ناقص نشمارند چرا كه هر فرهنگ و زبانی خصوصیات خاص خود را دارد.

منبع:خبرگزاری ایرنا
https://www.google.com/amp/s/www.irna.ir/amp/82909796/


مریوان را بیشتر بشناسیم


‍ ‍ شهرستان مریوان
یکی از شهرستان های استان کردستان در غرب ایران است. مرکز این شهرستان شهر مریوان است. این شهرستان از شمال به شهرستان سقز،از شرق و جنوب شرقی به شهرستان سنندج، از جنوب به بخش نوسود از شهرستان پاوه و از غرب و شمال غربی به خاک عراق محدود است.
موقعیت جغرافیایی
شهرستان مریوان با طول و عرض جغرافیایی بین 35 درجه و 48 دقیقه تا 2 درجه و 35 دقیقه عرض شمالی و 46 درجه و 45 دقیقه تا 45 درجه و 58 دقیقه طول شرقی نصف‌النهار گرینویچ در باختر استان کردستان قرار گرفته است.
شهرستان مریوان از جمله شهرستان هایی در استان کردستان است که در دههٔ 60 به دلیل جنگ ایران و عراق و حوادث ناشی از آن و در دههٔ 70 خورشیدی به دلیل دستیابی و خرید و فروش کالاهای خارجی و داخلی و دایر شدن بازارچه مرزی، تغییرات جمعیتی چشمگیری داشته است.
در سال 1381 بخش سروآباد مریوان بر اساس مصوبه هیأت دولت به شهرستان ارتقاء و از مریوان جدا شد.
بازارچه مرزی باشماخ مریوان
شهرستان مریوان با توجه به دارا بودن بازارچه مرزی و قابلیت تبدیل آن به مرز رسمی می تواند در توسعه بازرگانی منطقه و اشتغال زایی به رونق اقتصادی کشور کمک نماید. بازارچه مرزی باشماق در فاصله 17 کیلومتری غرب شهر مریوان در جوار روستای مرزی باشماق قرار دارد.
جاذبه های گردشگری
دریاچه زریوار
 این دریاچه در فاصلهٔ 2 کیلومتری شمال‌غربی شهر مریوان و طول جغرافیایی 46 درجه و 10 دقیقه و عرض 35 درجه و 31 دقیقه و ارتفاع 1250 متری از سطح دریا قرار گرفته است. وسعت دریاچه زریوار به دلیل تغییرات حجم آبی در فصول مختلف متغیر می‌باشد.
مجتمع پارک ساحلی زریوار
مهم‌ترین و یا شاید تنها مجموعهٔ گردش گری موجود در زریوار مجموعهٔ پارک ساحلی و تپهٔ مشرف به آن می‌باشد. در طرح‌ پیشنهادی مجموعهٔ پارک ساحلی و تپهٔ مشرف به آن در قالب سه مجموعهٔ مرتبط، لکن دارای هویت مستقل کالبدی و عملکردی ارائه شده است.
دشت بیلو
دشت بیلو در 15 کیلومتری شهر مریوان قرار دارد. این دشت با پوشش گیاهی مناسب و چشمه‌های آب و همچنین جنگل های اطراف آن پذیرایی تعداد زیادی از اهالی شهر و روستاهای اطراف می‌باشد. زمینهای اطراف این دشت در گذشته جهت برنج‌کاری استفاده می‌شده است.
جاده دور دریاچه زریوار
 از جاذبه‌های دیگر گردش گری مریوان جاده دور دریاچه می‌باشد که مثل حلقه‌ای دور دریاچه کشیده شده است.
قمچیان
یکی دیگر از نقاط زیبا، حواشی جاده مریوان ـ سقز و منطقهٔ تفریحی قمچیان است. مکان تفریحی قمچیان نیز در حد فاصل جاده مریوان و سقز واقع شده است. منطقه‌ای زیبا که افزون بر سرسبزی، گیاهان خوراکی زیادی در فصل بهار مانند قارچ، پیچک، ریواس می‌توان یافت. هم چنین در کوهها و دره‌های اطراف آن حیوانات وحشی از قبیل خرس، روباه، خرگوش، گرگ و انواع پرندگان مخصوصاً کبک وجود دارد.
ناوطاق
ناوطاق گاران در 40 کیلومتری شهر مریوان و مابین بخش‌های سرشیو و مرکزی قرار دارد. این دشت در فصل بهار به واسطهٔ سرسبزی و طبیعت زیبا و چشمه‌های آب، پذیرای گردشگران زیادی می‌باشد.
ملاقوبی
ملاقوبی در سه کیلومتری مریوان در شمال اراضی روستاهای هجرت و جنوب ‌شرقی روستای برقلعه قرار گرفته و از روزگار کهن تاکنون به عنوان زیارتگاه و تفریح گاه مردم منطقه بوده است. در این مکان درختان جنگلی زیادی وجود دارد نام این محل به واسطهٔ وجود زیارت گاه شخصی به نام ملاقوبی نام گذاری شده است.
  مـــریوان
شهرستان مریوان از شمال به شهرستان سقز،از شرق و جنوب شرقی به شهرستان سنندج، از جنوب به بخش نوسود از شهرستان پاوه و از غرب و شمال غربی به خاک عراق محدود است. شهر مریوان در 125 کیلومتری شمال غربی سنندج قرار دارد.

تاریخچه
شهر مریوان در حدود یک سده پیشینه تاریخی دارد. یکی از شاهزادگان قاجار به نام فرهاد میرزا که کمی پیش از مشروطیت در این محل حکومت می‌‌کرد، در مریوان قلعه‌ای بنا کرد که جریان بنای آن را در کتیبه‌ای که به دیوار مسجد دارالاحسان (مسجد جامع سنندج) نصب کرده، شرح داده است. این شهر مرزی در همسایگی دولت عثمانی قرار داشت و به دستور ناصرالدین شاه قاجار در سال 1282 هـ .ق قلعه‌ای مستحکم در آنجا احداث شد. در سال 1286 هـ .ق حاج فرهاد معتمدالدوله بر استحکام قلعه افزود و آن را شاه آباد نامید. در کنار همین قلعه نظامی، روستایی به وجود آمد که به نام قلعه (مریوان) نامگذاری شد. در داخل شهر به دستور حاج معتمدالدوله یک باب قنات، حکام و آب انبار احداث شد. بعد از حاج فرهاد معتمدالدوله، حاج محمد علیخان ظفرالملک قعله را وسعت داد و در داخل آبادی شاه آباد چندین باب منزل، یک کاروانسرا و قناتی دیگر احداث کرد. بعدها کلیه این تأسیسات در اثر شورش و هرج و مرج عشایر کرد منطقه، ویران شد. در اوایل حکومت پهلوی، حاکم وقت در روستای موسک دژی بنا نهاد که امروزه از آن به عنوان پادگان استفاده می‌‌شود و فاصله چندانی با شهر ندارد
پیشینه تاریخی
محوطه‌های باستانی حومه مریوان مانند تپه‌های «ساوجی»،«كولان»،«مرگ»،«بیساران» و دو تپه شرقی و غربی، حاكی از استقرار انسان‌ها از دوران نوسنگی و ادامه آن در عصر مس از هزاره چهارم پیش از میلاد است و نشانه‌ دیرینگی زیست انسان در این منطقه هستند و به عنوان سنگ بنای شهرنشینی در این منطقه به شمار می‌روند.
شهر مریوان از آنجا كه بر سر راه تیسفون به آتشگاه شیر«آذرگشسب»(تخت سلیمان در شمال تكاب) قرار داشته، در عهد اشكانیان و ساسانیان مورد توجه بوده است. در رساله پهلوی شهرهای ایران تصریح شده است كه بهرام گور در كنار دریاچه «بهرام آوند» یا «زری‌وار» شهری ساخت و در منابع آشوری آمده است كه «سارگن» پادشاه آشور پس از تسلط بر این منطقه، در حدود 1500 سال پیش از میلاد به جای شهر قدیمی «هار هار» در جنوب دریاچه زریبار، شهری به نام «دورآشور» یا «كارشاروكین» را می‌سازد.(یاسمی،رشید،كردو پیوستگی نژاد و تاریخ او، چاپ سوم، تهران
در منابع اسلامی از مریوان به عنوان «دژان - دزان» نام برده‌اند. نویسنده شرفنامه از آن به نام «مهروان» یاد می‌كند و آن را یكی از پایتخت‌های كردستان می‌نامد. «قلعه مریوان» قرن‌ها در كنار «شهرزور» و «حسن آباد» و «پالنگان» مركز حكومتی خاندان‌های حكومتی كردستان بوده است. در روزگار حكومت سلیمان خان اردلان این قلعه به دستور صفی‌شاه از مریوان به «قلعه سنه» منتقل شد.
  نقاط دیدنی مریوان
وجود دریاچه زریوار در غرب شهر مریوان زیبایی خاصی به این شهر بخشیده و آن را به یک ناحیه تفرج گاهی تبدیل کرده‌است.
از نقاط دیدنی و جذابیت های گردشگری این شهر می‌‌توان از کوه کانی چرمه، قلعه الهام، قلعه مریوان (قلعه هلوخان)، دریاچه زریوار، آبشار کویله، بازار مرزی باشماق، بازار داخل شهر و پوشش جنگلی اطراف مریوان نام برد.

اماكان و اشیاء باستانی مریوان
1ـ قلعه امام:
این قلعه در سه كیلومتری شرقی شهر مریوان و بربالای كوه امام قرار دارد كه اكنون فقط آثار پله‌ها و آب‌انبار آن كه از سنگ تراشیده شده برجای مانده است. «قه‌لای ئیمام» در زمان سرخاب‌بیگ اردلان (حدود سال 945 هجری قمری) ساخته شده كه بعدها به وسیله احمدخان والی كردستان تعمیر شده و مورد استفاده قرار گرفته است.
2ـ مسجد سرخ (مزگه‌وتی سوور):
3- قلعه فەیلقووس
4- قلعه خاو
5- قلعه میرزا میراشه
6- قلعه توراخ تپه(طراق تپە)
7- وڵه گەور
8- غار ەشەم شەم
9- تپه کلین کەوه
در مریوان اهالی بە  كرمانجی جنوبی (سورانی) هورامان: هه‌ورامی(گورانی) تکلم می کنند.

دین و مذهب: اسلام 99/92 درصد مسلمان - اهل سنت



کەلەبەروو شێعرا(۱٦۲)

          کورۆنا

هەرکەس بەشوو وێش دنیایوش دیەن
زانای قەدٚیمی ئوستادش بیەن

نەکەردێ خیاڵ  فکر و وەسواسی
هاوارمان خودٚان بە سێدق و ڕاسی

پەنا بە خودٚای جە شەڕی ئێبلیس
نەجاتمان بدٚۆ جە دەردانی پیس

فەریادٚڕەس خودٚان حەکیم دەلیلەن
جە نەزافەتی کورۆنا زەلیلەن

پێسە ویەردەن دەورانوو دنیای
دنیای مەینەتبار خەم پۆنە شنیای

زەمانەی قەدٚیم  پەی یادگاری
چننەها دەردێ  دانشان دیاری

دەردێ هەر هەنێ قەدٚیمیا واتەن
تاعوون و هەڵوێ  گردش مافەتەن

دەردە باریکێ و سوورنجێ و پەتا
بەڵا بێنێ پەی  پیر و نۆخەتا

دڕەیلێ و خەرکان یام بە خەرەفیای
باسشان کەردەن وەختوو سەرجریای

ها ئیسە قەڕنەو کورۆنای ئامان
تێکش دان وەزعەو  ژیوایی و سامان

عاڵەم گرد کەوتەن مەهلەکەو دنیای
دووربای سەرش دان سەروەنەشێویای

هەرچننە باروو خودٚای حێکمەتەن
بەڵام زەمانەی عێلمش ڕەحمەتەن

حەکیمان کەوتەن کەشماڵ و دەوای
عەلاجش کەران ئارۆ یا سەوای

جە نائومێدٚی زەننەقتا نەیۆ
شەوێ تاریکە ئێنتهاش مەیۆ

ئیرادٚە جە لای خودٚای ڕەحیمەن
عەبدش سەبوور بۆ ئەجرش عەزیمەن

#عوسمان ڕەحیمی(مورید)

فەتە وەروو کرۆنای یانەنە نیشتەنەرە / وه‌لی فه‌تاحی

خۆ دروێشا نەدٚاینە:مەرگ چەنی هاوماڵی چەژنەنە. ئینە ویس ڕوێن کەس نەزیانەرە، گجارا عەبە وەروو ئانەیە بلۆ چێوێو بسانۆ ملۆ بەر و هەر پێسە ئاوی بارێ پەی ئاێرە مەلێ ئازا گۆج و گوڵ مزیۆناوە دلێ بەرە. ئندٚە نەفەسێوە دەی جگەرەی، ئیسەر و ئەوسەرش یۆن. ئەجۆ کەوتیش کەوتێنێ وەنە و تارشا نیان. نە هەرمانە مەنەێنە و نە کاسبی. سەرەو چوارقەرانیچما بێ، ئادٚیچ خەرج بی. خوڵە سەرەو ئانەیەر زەڕی پاشەکەوتش نیا. ئندٚە دەسێچما شۆرتێ پۆسوو دەساما لوا. لالۆ حەمە ماچۆ پێدٚا بیەنا تائیسە ئنەو ئی مانگێ سابوون کاریم نەکەردٚەن. دنیا بۆ بە سابوون و تایێد بەش نمەکەرۆ. دەی خۆ هەر ئینە حەسێب نیا نەزیەیەرە. دەی ئاوێوەما گەرەکەنە، نانێوما گەرەکا. هەر دەمکەراوە ماچا مەزیەیدێرە. مەزیەیدێرە. دەی یانەتا ئاوەدٚان بۆ ئانا مانگێو تەریچ نەزیایمێرە، ئەی زەڕ چکۆ بارمێ، خەرج و باجما گەرەکا. خۆ خودٚا مەکەرۆ کڵاوڕۆچنەرە پەیما. ئینەنە ماچۆ:دەردٚێوە ئاما گراڵەی بەتەر. بە گەدٚایی و نەداری و گرانی ساچێنمێ ئانا ئەچی دوورەو ئی نەدٚامەتیچا پەی تایێن بی. ئادٚێ کت و تووتە مورا، مشیۆم ئێمە تاوانش دەیمێ. خودٚا بە خشوش مامام واچێ: بەدٚەی بەتەرینە خرابەنە. ئێمە واچێنمە: دەی چینەیە خرابتەر و بەتەریچ هەن؟ واچێ: ڕۆڵە گیان ئەرێ هەن، شمە چێشتا چەم پەنە کەوتەن و چێش مزاندێ، زاڕۆڵێ هیزیەندێ. واچێ: سپاو ئینگلیسی و رووسی وعۆسمانی گێریایبێنێنە یۆ. دنیا بیە بێ ئایری سوور و قوری ژیا، وڵە مڵە پەی خەڵکی بیەبێ بە قەیسەری. عەسکەروو عۆسمانی زیاوە ئا پەشتەو «سۆسەکان»ێ و «چادٚرگا»ش دا وەروو تۆپا. یەرێ ڕوێ دمای ئی گرمە و هۆڕەیە، سۆفی نەزرەلی بەگ ئەمرەو خودٚایش کەردٚە. شێخی فەرماوا بێ: زاڵەش ترەکان. تۆپەو چێشی، تەقێ، بەڵام کەسی نەکۆشێ تەنیا ناڵە و نرکەش زل بێ! پەنەش واچێنێ: قمبزیە. چیدٚمای چوار پەنج نەفرێ کەرێ بیێ، واتشا هەوا و گرمەو ئا تۆپێ کەڕێ کەردٚێنێ!

ئارتەشوو عۆسمانی ئاما و لوا و نەوسوودٚەش گێرتە و پڕاوە ڕوەو هیروێ. پادارێ ڕەمای و لوایرە «کۆلیندەشت» و «هەزارپەسە» و بێ پایێچ مەنێ جیا. دمای چندٚ ساڵا بەدٚ بەختی و چەکمە سەری و نەدٚامەتی، جەنگ تەمامیا، بەڵام گرانیێو کەوتەرە، خودٚا پەنا بدٚۆ، تاتە ڕەحم نەکەرێ بە ئەولادٚی. پاسە گێڵنێوە و واچێ: لاو ئێمە خاستەر بیەن. گژ و گیواو و تفی و نوونوور و بەلوێ و ئی چێوێ بیێنێ.

-ئەرێ ئانە ساڵەکا ۱۲۹۶ تا۱۲۹۸ ی بیەن. بەڵام ئیسە دنیای فەرقش کەردٚەن و هەرگیز ئا کارەساتە ئەواخوا نمەبۆوە. دنیاو ئارۆی تەوفیری فرەش کەردٚەن. ئارۆ دەڵەتەکێ نمازا ئەپی لەونە خەڵکی دووچاوو ئاورای و تەژنای بۆ. ئینە مۆعەلێمەکەیما وات پەیما. ماچۆ نگەرانێ نەبیدێ ئی دەردٚێچە تەمامیۆ و دنیایچ وەش بۆ. ماچۆ مشیۆ ئۆمێدتا بۆ و بە یەکتری کۆمەک کەردێ و بێهداشت ڕەعایەت کەردێ و هۆشتا لاو پاکی و پۆختەیەو بۆ.

-ئەرێ عەرزتا کەرێنێ، ئیجا خۆ فەتە هەر فێر بیەن قسێ بڕۆنە دەموو یۆی. سەدٚ کەڕەتێ لالۆ حەمەی پەنە واتەن فەتە گیان وەختێو یۆ قسێ کەرۆ بازە با تەمامنۆش، ئاوەختە نۆبەو تۆیچ گنۆ. هەرتا دڵت پەون دوە و دڵوو وێت هاڵی کەرە. بەڵام کەم گۆترەی قسێ پڕتافنە.

-ئەدٚا گیان هەرکەی نۆبەو من گنۆ کەس گۆش نمەگێرۆ. لالۆ حەمە کە قسەکێ وێش تەمایای نەمۆ کڵاوو مشکیەکەیش و هۆرزۆ ملۆە. ئانێچتا کە گووشیتا نیا وەروو وێتارە گندێ قسە کەردٚەی و ئانیچە کە گووشیشا هەن هەر چەمشا ئینا گووشیەکەیشاوە. دەیتر من چکۆ قسێم پەی بەیا و پەی کێ قسێ کەروو.

-دەی خاسا، ڕۆڵە تۆ ڕاس ماچی! ئێتر کوڵە مدٚەی…خۆ گەورەو گۆلانەی نەمەنەن. تۆ بیەش پەی هەر ئنەش مەنەن بنەمۆم وەنە. خۆ من دەسوو تاتەیتەو کەلاوم کەردٚەن، تۆیچ مەبە باروو سەربارا. ئەوەرۆ چەنی عەبەی کۆچێو دەوەن بەئاشما بی. وەروو عەیبەی نەبیایا و نەواتایشا ئەچی سەری پیریەو ئی ژەنێ چێشش وەنە قۆمیان، ئازێنێش جیا و نانەش چەنی نەکەرێنێ دوێ لتێ، دەی گیان شش حەوت نەفەرێ دلێ یانێوی گۆلانەیەن بیێنمێنە یۆ.

هەر یۆ گیواوو کوێویشا گەرەکا. یۆ گەرەکشا فووتباڵ تەماشە کەرۆ، یۆتەریچ ماچۆ ئا فیلمێو وزدێ سەر و عەبەیچ ماچۆ هەر وزدێش ئێخبار. بزانمێ دنیا بڕیۆ چێ بارێوەرە. دە ی ماچوو پیاکە، ئێخبار سەعاتێو و دوێ و یەرێ. ئێتر نۆبەیچ بۆ نۆبەت تەمامیان. دەی گیان ئادٚ قسێ هەر قسێ وێشەنە. دڵش پەون واچۆ، چوون من نانتا پەی بەر ماروو، هەرچی واچوو مشیۆ پاسە بۆ!
  ….

وەلی فەتاحی   ۹۸/۱۲/۱۶ 



کرونا از زبان هنر طراحی/شکیلا محمدنژاد




این روزها لباس رزم سربازان ایران سفید است، براشون دعا کنید

▪️طراحی
شکیلا محمدنژاد/ترم دوم مهندسی بهداشت حرفه‌ای

#جمعه_های_هنری_با_مفدا 
#کرونا_را_شکست_می_دهیم 
#سرویس_فرهنگی_مفدا_کردستان 

〰〰〰〰〰
@mefda_muk


کرونا و رقص/شورش عزیزی-رومه نگار

این روزها بستر سلامت و امنیت روانی جامع در حد خاصی پایین است و هر ثانیه دامن فراگیری بیماری کرونا روبه توسعه است و مسئولان امر به صورت قطره چکانی اقدام به اعلام آمار می کنند. با مقایسه آمار و مسئولین و به گفته مسئولان شایعات فضای مجازی، اگر میانگینی را محاسبه کنیم به این باور می رسیم که آمار اعلام شده چیزی حدود 5 برابر کمتر است.
کرونا در نوع خود دردسری جهانی شده است و هر کشوری سبک خاصی برای مبارزه با این بیماری را مد نظر دارد از کره شمالی گرفته که حکم تیرباران اشخاص مشکوک به این بیماری را می دهد تا ایران که هنوز هم با چین در ارتباط است.
اما کرونا در نوع خود برای شهروندان ایرانی به نوعی ساختار شکنی و یا به واقع یک فعالیت مدنی خاص تبدیل شده است. چه آنانی که خودبخش دارند ماسک تولید می کنند و در اختیار مردم می گذارند و چه آنانی که بعد از چهل سال ساختار شکنی کرده و اقدام به رقص می کنند و اینجا است که ساختار موجود پلیس فتا هم ساکت است بدون شک به قولی مردم ایران از این سختی هم عبور می کنند و آن وقت داستان ممنوعیت رقص و یا پیگیری رقصنده ها چگونه معنی می گردد؟ آیا رقص بعد از 40 سال ممنوعیت به لطف کرونا از لیست ممنوعیت ها بیرون می آید؟
باری به هر جهت هرچه هست مردم در این بستر مریضی نشان دادند که فاصله زیادی بین آنچه رسانه های سفارشی می گوید و آنچه مردم باور دارند تفاوتهای زیادی هست.
صد البته کرونا هم بستر خاصی شد برای نشان دادن مرزهای اهالی رسانه و آگهی بگیرها؛ آنانی که دغدغه رسانه ندارند و از رسانه به عنوان یک منبع مالی تغذیه می کنند در این اوج بحران نشان داند که دغدغه مردمی ندارند و کیسه ای دوخته اند و فقط بر تعداد صفرهای حسابشان می افزایند

نخستین همایش استانی دستاوردهای نوین در علوم تربیتی در مردادماە۱۳۹۹ درشهرستان مریوان برگزار می شود

اطلاعیه_بسیار_مهم #فراخوان_مقاله

 نخستین همایش استانی دستاوردهای نوین در علوم تربیتی

 برای اولین بار به میزبانی آموزش‌وپرورش شهرستان مریوان

 با مزایای بسیار فراوان برای شرکت‌کنندگان علی‌الخصوص فرهنگیان عزیز

مهلت ارسال آثار: ۱ مرداد ۱۳۹۹
تاریخ برگزاری همایش: ۱۶ و ۱۷ مرداد ۱۳۹۹

 اخبار تکمیلی همایش به‌مرور به خدمت شما عزیزان خواهد رسید.
_______________________
کانال کارشناسی ارتقای علمی و پژوهش

وێنەو:خەڵکوو دەگاو زاوەری ( بە یادٚوو جارا، وەشڵەی به هیزی)


‍ ‍ ‍ وێنەو:خەڵکوو دەگاو زاوەری 
بە یادٚوو جارا، وەشڵەی به هیزی


 گیریەنێ جە یانەو ئینێستاگراموو کاکەسەلاح مەنووچێهری وەشەویسی و‍ کاکەموحەممەدجان کیانی


کەلەبەروو شێعرا(۱٦۱)


هەزاران گوڵی ئاڵ و سوور دەکەمە پێشەنگی تەرمت
هەزار دڵی ساردی نەیار ، بە قوربانی دڵی گەرمت

هەو سیامەند ، هونەرمەندم، شێروو بێشەو ڪوردستانی
بێ خەم بووسە، با سیەییوە ، بەش شیرین بۆ ئێشەو وەرمت

#سۆهراب_ مورادنیا

‍ سموو سامی
وێزەنگی وەهمینە
هەڕەشێ مەکەرۆ
و
کۆڵنجێ لەرزی بە یاو مەتەقنا
هەژارەکا 

مووچیاری
سکێ زەرب مەکەرۆ و
جە
ڕەواجوو بازاریش
سەرسام .


هەزار دەردێم زۆخ مەکەرا
زۆخوو سامی کوشتەنا !

عەمری پیرۆک
تازە خەریکەن
دەس بە ئەڵڵا زوان مەگێرۆ 
لامەزهەبێ
بێ‌باوڕ بە مەرگ و ژیوای
وەروو سامی
ئیسە ڕشفەت
مەدٚا بە خودٚای 

سەدٚ نەشتەرێ بێ تاعەتیم پەوەنێ
تاجراو خودٚای کوشتەنا !

کاروان کاروان
جوولەکەکێ و
 تەڵەوانێ زەڕوو سیمی
غارغارانی مەکەرا و
گۆیا
تەڵێ قابێزی مەتەقنا .

مۆرتەدوو دیناریەنا و
سەرە سواڵکەری کوشتەنا !!

سوبحانەڵڵاو نەکەنمازا !
کولکەوانەو حەراموەرا !
شەرم دڕیەو قەسەموەرا !
قاییمکاری نابەشەرا و
جەردێ و وێوەرێ 
مەداڵەو شەرافەتیشا
کەردە ملوو کەمتاری
و
نانوو بێ‌شەرافەتی مەژاوا !

هەزار دەردێم زۆخ مەشانا
تەسبێحاتوو بێ‌باوڕا
کوشتەنا !!


بازاروو هەژاری
قاننوو مەعریفەتی مەڐا و
دەسوو دەسوامی مەگێڵنا
 
سوجدەنە
سموو سامی ناڵ مەکەرا 
و
سەوقات و مەرگی ڕیک مەوزا .!.!

#جەواد ۱۰؍۱۲؍۹٨
فێــراق


 گەبڵە/بەگڵە"ی بژناسمێ/هومایون موحەممەدنژاد

(گەبڵە/بەگڵە)بە زوانی هەورامی جە بەشوو( هەورامانوولهۆنی(ئێران و کوردەسانوو عێراق) و هەورامانوو تەختی)ئی گیواوه کە لاو ئێمەو وریۆ نامێ فارسیەش سینەکبکی و نامێ عێلمیەش Bongardia chrysogonum جه خانوادەو Podophyllaceae   
دەسوەشی کاکەمەحفووز ئەدوایی گیواوئەژناسی کەرمێ پەی ئەرەنیای نامۆ گیواوی جە زوانی عێلمی ئارۆی .

 گیواوێو کە جە هەورامانە مزیۆ و تەنیا گوڵەکەش(پێسەو هۆشوو هەنگووری) هەر پێسەو ئەو گیواوەکا سوور کریۆوە و گەرەکما بۆ تاڵیش کەم بۆوە، وزمێش دلێ ئاوێ و دماو ئانەیە قوڵێوش شانا ئاوەکێش مجمێ و دماتەر ،سوورش کەرمێوە ، وێش تەنیا ،چەنی هێڵەی ، خۆرشتش فرە تەمدارا ، جە بازاریچەنە، ورەشیۆ و پەی سڵامەتی و دەرمانوو نەوەشیەکا ،تایبەت پەی ڕەوان بیەو ونێ جە ڕەگەکانە ،واتەو ئینەیچە کە گەبڵە پەی کەسیوی فشاروو ونێش بۆ سفارش نمەکریۆ ،جە کتێبەکە قەدٚیمیەکا، جە قازانجوو گەبڵەی ،نامێ فرێش بریەنە.
واتەو ئینەیە گەڵاو گەبڵەی دوور جە گوڵەکەیش مزیۆ و نێرەکەش سەروو زەمینی دیارا ،ئەڵبەت بڕێو جار ساقەسوورەکەش زووتەر دیاری مدٚۆ و سەرەو شەرمیش کۆمنانەرە و مشیۆ یەواش کڵاوەو هۆشەهەنگوورەکێش جە زمینەنە بارمێ بەر.
تەرەفدارێ واردەو ئی گیواوەیە نەک جە،هەورامانانە ،تایبەت شارەکاو تەوێڵێ و بیارێ ،جە شارەزوور ،هەڵەبجە و سلێمانیەنە فرێنێ ،کوردەسانوو ئەودیمی  نامێ ئی گیواوەیە(گەبڵە،گەپڵە،تەڕۆیا کەوان،ترشۆیا کەوان، ترشۆیا لەگلەگ، Geple)نامێ بەرا.
ئی گیواوە جگە جە هەورامانانە مزیۆ جە بەشوو کۆماسی مەریوانیچ کە تایبەت ئا یاگێ ناموو دەگاکێشا و هانە و چەم و دووڵەشا بە هەورامیێنێ ،تاودێ پەی زانیاری فرەتەر  سەردانوو پەلیانەو هەورامان هانەبەرچەمی بکەردێ
http://haneberchem.mihanblog.com/post/1506

کەلەبەروو شێعرا(۱٦٤)

‍ (وەتەن)

لیباسی وەتەن پۆشام وە باڵام
ڕانك و چۆخە و کڵاش و پاڵام

یاسای قەد٘یمیم فەرامۆش نەکەرد
زەحمەت کێشای دەور هەرگیز نەناڵام

هەوای فەرح بەخش کێو کەشانی تۆ
خاڪی ئاسانەت وە دید٘ەم ماڵام

وەتەن پەی ئافەت ئەرزی وسەماوی
دەس وە دۆعای خەیر دەرگای حەق لاڵام

سارای دونیای دوون مەزرەعەی خەیاڵ
تۆمی وەفای تۆ ، چێوتەر نەڪاڵام

مەجنوون کۆی دوجەیل(سەعد) جە گاهۆڵ
بە بەرزی شاهۆ ڪۆساڵان باڵام

خەتای کەس نیەن سەرنویشتی وێم
کاڵای مەینەتان بڕیان وە باڵام

#سەعدوڵڵا _خەدیری

شنەو هەناسەیت شەماڵوو هیواین
وەشتەرین موژدەو وەهاروو ژیواین

یادٚت ئامێتەو یادٚم ڪەروونە
شەوان بە یادٚوو تۆوە مووسوونە

بە هیچ زوانێ وەسفت مەکریۆ
ئەڵماسێوەنێ بەهات مەدٚریۆ

ئەر سەدٚ پێوارنی بە یاساو دووری
دیەیت مەحاڵەن ، مەر بە زەرووری

بە یادٚوو تۆوە مرکێورە دڵم
ساچیانا چنی دووریەکەت، گوڵم! 

دڵ تاسەو تۆشەن ،نیەن جوابت
ئاخ چن ئی  دڵە  بیەن ڪەبابت

چن  شــەفا بەخشا وەشـەسیاییت
پەوکای مەمانیەو جە بێ وەفاییت

ئەر وەشەسیاییچ یەك لایەنە بۆ
هەریەر #تەڵاقم با "بایەنە" بۆ

سەدٚ ئەننەتەریچ دێوانەم زانی
هەر وەشەم مسیەی بە بەهاو گیانی

#سوهراب_مورادنیا_سیاوکام

۹۸٫۱۲٫۹ کۆچی ڕۆجیاری

          قافیەو خەما

سۆزم نەمەنەن شێعرم  و‌‌ەیلانا
دڵم سەرگەردان قافیەم  وێرانا
 
هەناسەم بڕیان دانم کەش و کۆ
چناروو ئاواتیم چەمیانەو جه نۆ
 
بەردەنم دەروون هەزار بارێ خەم
تەمەلوول کەرۆ دڵەی پڕ ستەم
 
قەڵەم تووریان جه دەس هاوارم
سایەو خەفەتی  مدٚو  ئازارم
 
نەمەنەن تەوان ، تاقەتم زارا
بارم سەنگینا و رۆشناییم تارا
 
وەشی و شادٚی و زەوق جه لام کەردٚەن  بار 
 سیاویم  پۆشان   وێنەی   تازیەبار
 
به زاهێر مشیۆم چەنی وێم سازوو
به باڵاو خەمی دەفتەری ورازوو
 
کز کز بنیشوو تا قامی قیام 
خودٚاحافێزش بۆ دنیای بێ مەرام
 
سەبر و تەحەموڵ چەنیم ناسازا
قوڵەو قازانوو دڵیم بێ هازا
 
نمەی شێعرێوه مەڵهەم سازه بۆ
چنی باروو خەمام هامترازه بۆ
 
با به دڵ واچوو دەروونم تەما
تا خەفەتی با قافیەم خەما 
 
#عەتا حەیدەری (خەمبار)
 

 اعطای گواهینامەی هنری درجەی یک در رشتە خوشنویسی بە هنرمندهورامان آقای حافظ رنجبر


با توجە بە گزارش "هەورامان هانەبەرچەم "اعطای گواهینامەی هنری درجەی یک در رشتە خوشنویسی بە هنرمندهورامان آقای حافظ رنجبر در آذرماە۱۳۹٨، اهدا گردید


دوست وهمکار هنرمندآقای حافظ رنجبر!

 دریافت نشان درجە یک هنری در رشتەی خوشنویسی(شکستە نستعلیق) را بە جنابعالی و خانوادە محترمتان و  اهالی محترم روستای زاورهورامان و جامعە هنری تبریک عرض می‌نماییم؛ در پناە یزدان یگانە،مانا و سرافراز باشید.
ازطرف همایون محمدنژاد

اعطای نشان درجەی یک هنری دکترای تخصصی خوشنویسی بە هنرمندهورامان،آقای یادگارخیام 

با توجە بە اعطای نشان درجەی یک هنری دکترای تخصصی خوشنویسی بە هنرمندهورامان،آقای یادگارخیام،انجمن خوشنویسان شاخەمریوان ،تقدیرنامەای تقدیم ایشان کردند.

جناب استادیادگارخیام!
 دریافت نشان درجەیک هنری - دکترای تخصصی خوشنویسی- از وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی و وزارت علوم و تحقیقات و فن آوری رابە حضرتعالی وجامعە فرهنگی وهنری تبریک عرض می نماییم."
ادارە فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان مریوان، انجمن خوشنویسان شعبە مریوان"

ڕۆ ژەنێ ، پیرۆز و مەبارەک بۆ

ژەنی یانی ژیرانە ژیوای

ژەنی یانی ژیرانە  لوای 

ئەگەر ژیوای، ژەنیش چنە نەبانێ

ئانە  ژیوا  نیەن  ، با  گرد  مرانێ

ڕۆ ژەنێ بە گردوو ژەناو دنیای تایبەت ئەدٚا و واڵێ و کناچێ و خاتوونەکاو هەورامان و گردوو جەهانی،پیرۆز و مەبارەکبادٚی ماچمێ.

#هومایون_موحەممەدنژاد



کەلەبەروو شێعرا(۱٦۳)

"خەسەخانه"

ئازیز نەپەرسای حاڵی پەشێوم
ها وەختەن که گیان بەیو وه لێوم

تیری مەهجووریت جەرگم پاره کەرد
ئەرواح جه وەتەن ، تەن ئاواره کەرد

پەردەی دڵ دڕیان، ساکێش ورازۆ
به تای زۆڵفی تو بەخیه موازۆ

سرۆمم عارەق سیمی خاڵی تۆن
بەندٚی شکەستەم به دەسماڵی تۆن

تەخت بەستەریم ئۆتاقی مەیلت
ڕازیم بەمەردەن گیان به تۆفەیلت

خاری هیجـرانت تەزریقـی باڵم
بیماریم پەی تۆن خەیلێ وەشحاڵم

دەرەجەی هوونم وەفا و مەیلی تۆن
ئەر مەیلت نەبۆ من هوونم جه کۆن!

ئازیز حەیاتـم  قەیدی وەفـاتەن
بێ وەفات حەیات  پەی من مەماتەن

شەربەتم ، شیشەی مینای بێ گەردت
ڪەرەم فـەرماوای تۆ به من وەردت

خۆ شەربەت نیەن ئاوی حەیاتەن
سەرچەمەی حەیات نەپای زۆڵماتەن

#سەعدوڵڵا_خەدیری  ‍ 

وەنەوشەی چنیا بە دەساو لەیلێ
چاییش  شەفانە، فراوان خەیلێ

بەڵام بە باقە، ئەگەر وێش بارۆش
دەوای ئەرەستوو مەحاڵەن ماڕۆش

بە تایبەت ئازیز ئەر هەورامی بۆ
سڵام و سەفاش گیانی گیانی بۆ

دۆخەوا بارۆ بە چەمچەی داری
هۆشت بەرۆوە  کزی و قەرزاری

نانەشانە بۆ و کێلانێ و  چایی
کێ بۆ فاڕۆشۆ بە سفرەی شایی؟!

دەنگوو شمشاڵێ و شێعر و گۆرانی
وەشی  گێڵۆوە  پێسەو  جارانی

#حامی_غەریبی



قابل توجە اهالی محترم روستای زاور،ویروس کرونا را جدی بگیرید

باتوجە بە اهمیت موضوع و تماس های مکرر اهالی و بە جهت شفاف سازی و تعصب و ارق خودم بە زادگاهم مواردی را حضورتان اعلام می دارم ،امید کە برای حفظ سلامتی و بهداشت عمومی ، رعایت شود:

۱ـ زاور روستایی است کە بە جهت اهمیت هر از چندگاهی ،مهمانانی جهت بازدید و اسکان موقت بدانجا سفر می کنند ،کە باتوجە بە شیوع ویروس کرونا می طلبد جهت حفظ سلامتی ساکنان روستا ،از ورود غیر بە روستا جلوگیری شود.کە این مهم از جانب دهیارمحترم و شورای ارجمند روستا ،اقدام قانونی بە عمل آید.

۲ـ بە جهت این کە عمدەی ساکنان دایمی روستا ،افراد سالمند و مسن را تشکیل می دهد ،صیانت و رعایت بهداشت روستا را دوچندان ضروری می دانیم .

۳ـ ساکنان دایمی و غیردایمی روستا،در جهت توجیە بیشتر این ویروس کشندە، خانوادە و بە خصوص فرزندان جوان، نوجوان و حتی کودکشان ،اهتمام ورزیدە و مراقبت و نظارت بیشتر را داشتە و از حضورشان در مکان های شلوغ و .جلوگیری بە عمل آوردە تا سلامتی فرزندانشان بیشتر تضمین شود.

٤ـ با توجە بە نظارت های مسئولین در مسیرهای گردشگری پاوە و نوسود و مسیر سد داریان وچشمە بل وهجیج و بە تازگی هم ،انسداد راەهای ارتباطی مهمانان و گردشگران بە منطقە ، و روستای ماهم از این قاعدە مستثنی نبودە و هم اینکە روستایمان دارای خانەبهداشتی است کە در هفتە یکبار دایر بودە، لذا از ساکنان دایمی و غیردایمی خواهشمندیم از رفت و آمدهای  غیرضروری اجتناب و دوری کنند،درضمن با توجە بە اهمیت موضوع از ساکنان غیردایمی تقاضامندیم کە فعلا" بە جهت سلامت خود و اهالی روستا حتی المقدور از سفر بە روستا جهت امور باغ و زمین وخودداری کنند .
٥ـ پیگیری شورا و دهیاری مبنی بر دایر بودن خانەبهداشت در اکثر روزها بە جهت اهمیت و وضعیت خاص و قرمز منطقە،استان و سراسر کشور
قبلا"ازحسن همکاری همەی شما سپاسگزاریم.
 ارادتمندتان:همایون محمدنژاد


‍ ‍مقاله‌‌ای جدید از دکتر مظهر ادوای و خانم شیوا محمدی

‍ ‍ مقاله «آلودگی آب و بیماری‌های آن در دوره پهلوی اول (با تاکید بر رساله طبی آب و امراض منتشره توسط آن)


 مجله تاریخ پزشکی، دوره دهم، شماره ۳۴، بهار ۱۳۹۷.

در این مقاله رساله طبی دکتر سعید خان کردستانی با نام "آب و امراض منتشره توسط آن" مورد بررسی قرار گرفته است. دکتر سعیدخان از پزشکان معروف ایران در دوره قاجار و پهلوی اول بود که در انگلیس فارغ‌التحصیل شد. وی همچنین نویسنده کتاب (نزانی) انجیل به زبان هورامی است و همچنین ده‌‌ها مقاله و رساله دیگر در حوزه پزشکی منتشر کرده است.
سعید خان پزشکی است که در همان دوره، چشم‌های عباس قلی سلطان، حاکم رزاب را که بیش از ۷۰ سال سن داشت، در روستای رزاب با موفقیت عمل کرد.

برای دانلود(پیاده کردن مطلب)بر روی لینک زیر کلیک کنید:

http://s7.picofile.com/file/8391528492/23066_110108_1_PB.pdf.html

مقاله‌ای جدید از دکترمظهر ادوای، دکترعلی ناظمیان فرد، دکتر هادی کیلی.

‍ مقاله «بازخوانی پرونده یک شورش»
واکاوی زمینه‌های حمله به ادارات دولتی 
کردستان و پیامدهای آن (۱۵ محرم ۱۳۳۲ق)

 پژوهشنامه تاریخ‌های محلی ایران، سال هشتم، شماره اول، پیاپی۱۵، پاییز و زمستان ۱۳۹۸.

در این مقاله براساس پرونده ۳۰۰ برگی مرکز اسناد وزارت امور خارجه ایران به واکاوی علل و پیامدهای شورش اتباع عثمانی در کردستان و حمله آنها به ادارات دولتی سنندج و خانه روسای غالبا" مسیحی آن ادارات در ۱۵ محرم ۱۳۳۲ق/۱۲۹۲ش پرداخته شده است‌.

برای دانلود(پیاده کردن مطلب)بر روی لینک زیر کلیک کنید:

http://s6.picofile.com/file/8391509592/article_6579_afba17c197f8c21bd5743139ced717eb.pdf.html

کەلەبەروو شێعرا(۱٦٨)ساڵێ تازێ ۱۳۹۹

نەورۆز مەبارەک

نەورۆزەن ئازیز  بۆی وەهار مەیۆ
بۆی عەتر و گوڵاو جە گوڵزار مەیۆ

هاژەو وەرواوان جە شاخان مەیۆ
دەنگوو   بڵبڵان  جە باخان  مەیۆ

 مەبارەکتا بۆ  نەورۆز  و  وەهار
بە سەربەرزی بۆ  بێ دەرد و ئازار

بە وەشی گێڵۆ  جەژنوو نەورۆزی
پەی  کوردەواری  گرد گەل و هۆزی

با بەیۆ ساڵێ  تازێ   جە  ڕاوە
 شادٚیش پەنە بۆ  دڵێ  بسیاوە

بێ پەروا  ویەرد چەرخوو دنیایی
دەی با  پێوە  بۆ  واڵە  و   برایی

چن  یەکترینی سەفا بۆ شادٚی
پێوەرە   کریۆ   مەبارەکبادٚی

یانە و  وەڵاتما   مێهرەبانی بۆ
دوور جە مەینەت و سەرگەردانی بۆ

پەناو  خودٚاینە  عەمری  بێ  بەڵا  
ڕەنگین بۆ پێسەو  گوڵزارو  گوڵا
 
#عوسمان ڕەحیمی هەجیجی

ساڵێ تازێتا  سەد٘ جار  موبارەڪ
وەشی و لەش ساقی دەیدێ  تەدارەڪ

شاد٘یتا  بزیۆ  چەنی  گوراڵا
گاو ئاسنێتا  هەر وەشی ڪاڵا

پەژارە  بلۆ  نەگێڵۆ  دماوە
پەپوولەو بەختێ جە شاناتاوە

بە ئەخلاقی وەش تاشدێ دۆس و یار
ئەبەد٘ نەواچدێ سەد٘ وەشڵەی بە پار

#حامی غەریبی


ساڵێ تازێ۱۳۹۹ و ئامای وه‌هاری پیرۆزه‌تا‌ بۆ



ساڵێ تازێ و ئامای وه‌هاری پیرۆزه‌تا‌ بۆ

 ساڵی نێو و هاتنی به‌هار  پیرۆزتان بێت

 sala nû hatina biharê ser we pîroz be 

هاتن وەهار و ساڵ تازە پڕ بمارکد بوودن

سال نو و‌  آمدن بهار  بر شما  مبارک باد


ساڵێ تازێ ۱۳۹۹کۆچی ڕۆجیاری جە گردیتا مەبارەک و پیرۆزە بۆ، ئاواتم ئانەن ساڵێوە پەڕ جە وەشی و شاد٘ی بۆ  و یاودێ بە ئاواتەکاتا.

هەرچن نەوەشی ویروسی کرۆنا شادٚیش جە یانەکانە هۆرکەندٚەن ،ئاوات وا هەراڵەو وەهاروو دڵیتا پێسەو وەهاروو سرووشت و تەبێعەتی، چووزە بدٚۆ بەر،  بە ئاماو وەهاری گردکەسێو دڵوەشەن، بەڵام تاقمێو یانە و خانەوادێما هەنێ ،پەی کۆچوو ئازیزەکاشا، خەمبارێنێ، هومیدٚم هەن خود٘اگیان شادی و دڵوەشی جە یانەشانە مەرزنۆرە.


ئاواتەوا ساڵێ تازێ ،ساڵێوە پەڕ جە بەرەکەت،ڕزق و ڕۆزی ،ئۆمید٘ و وەشبەختی بۆ ، و خود٘ای تاقانە جە خەم و ورکە و چەڵەمەکاو ژیوای ،یاردیما بد٘ۆ.


چەنی ئەوپەروو وەشەویسیم

#هومایون موحەممەدنژاد

کەلەبەروو شێعرا(۱٦۷)

سەماو وەهاری

جەژنە و هەلهەلەن سروشت لێویان
ڕۆح و دڵ چەنی هەرد و چەم دێویان

سپای زۆقم و تۆف کنیا بیساتش
دارسان وائاوس دەمیا حەیاتش

سیاوکام ناکام جە کامی کاڵش
نەسیم هەرد و چەم ماڕانە باڵش

ئیسە تاسی  دڵ ناخنە دوو شششا
کامی سیاوکام  تەنیا مەرگ بەششا

نە سەر تا وە چەم چەرمەپۆش بێنە
کەفەن پۆشا بێ دڵ بێ جۆش بێنە

هەوای چەم تارنا سپای زوقم و تۆف
کەفەن شیتاڵ کەرد نەمەن ئێش و ئۆف

سەماو نەسیمی لەنجەو شەتاوا
چەپڵێ وارانی هەی ماڵی ئاوا

سروشت شادیشا ئەگەر چەم داری
سەنتووری نەسیم سەماو چناری

خۆنچە بۆ وەیوە، نەسیم بۆ زەما
بە دوو دەسماڵە کەرانە سەما

کوڕ و کناچە  مەلا دەشت و دەر
بە سەما و ئاواز شادی کەرا وەر

ئاوازوو جوانا سەماو کناچا
مەیاوۆ ئافاق ئاهەنگێ ماچا

بە شادی و شەوقۆ مەلانە پای کۆ
سیا ماچانە ، چەمانە مەی گۆ

سروشت چەنی دڵ ئامێتە بیەن
ڕەشبەڵەک چینەی وەشتەر کێ دیەن؟

جە چوار و پەنجۆ هەتا هەشت و نۆ
وەنەوشە و نەرگس چنوور و شەوبۆ

 حەڵقە بینا پەی بەزموو هۆرپڕای
 گاڵتە بە چووپی سەردەموو خوای

کۆسار پۆشانش بەرگی چەرمەدوور
پێویۆ بیبینگاش گوڵێ زەرد و سوور

سارا سەراپا سەوزیۆ جە دوور
لامل زەرد و سوور ڕۆخسار پەڕ جە نوور

«نەرگس وە مەس مەس مەدیۆ کێن ئەو کەس
گۆشەی چاک دڵ وەر نەدۆ جە دەس؟»

وەنەوشەی وەش ڕەنگ نە پای هەرد و چەم
خاڵی هێندوو فام مابەین ئەبرۆی خەم

چەم مارۆ وە حاڵ تەژنایی ماڕۆ
هەوای چەم وە خاڵ هەر دوو چەم فاڕۆ

نەسیم قاقاش بەرز خۆنچە مەبۆ گوڵ
خەم سەرەیش منیۆ وە بانی زەنگۆڵ

پەنجەی گوڵ نە تۆی دەسانی نەسیم
یەک چرکەش مارۆ سەدان زەڕ و سیم

شادی چ ئاڵاش وەش شنیۆ بە تاک
خەم بە زەبوونی لووتە مەنیۆ خاک

دڵ ئایر گرتەن هوون ئامانۆ جۆش
دەنگوو هاواری پۆشانش خرۆش

پەنجە پێکانە کوڕ و کناچە
ئێد ماچۆ: نا تۆ، ئەوشا: تۆ واچە

«ئامانۆ وەهار وەهاری شادی
بۆی عەتری نەسیم خونچەی  ئازادی»*

#ب_م_شارۆ 

وەرمەد٘ەو دەس جەدامانت دەسیچم چێرپا ڪەری
سەردەروو گۆشە وچەماتا نەجم وچەرخی ئەنوەری


سەر سەراوار ڪێشیەو دار ماتڵیچ تا نەفخی سوور
مەڵهەموو گرد٘  زامەکاما شەوێ  لامەو سەر ڪەری

#حامی غەریبی

چن چنی پەلکە جە زڵفات، پێچنیشا پامەوە

بێجگە جەوری نازەنینم، مەر چێشت هەن لامەوە؟

ساڵەهای ساڵێن دڵم ماچۆ خواینە تا وێساڵ

دەی مەحاڵ کەی بۆ نەسیبم بە زەنجیر و دامەوە؟!


#حامی غه‌ریبی

کناچێ شوانەی/کوورش یووسفی(ئاریا)

 کناچێ شوانەی
مامام خودٚاگیان پارێزنۆش جە نەوەشی,باوەڕش پاسنە بێ پیا مشیۆ هۆنەرێو بزانۆ. ئارۆ وەختوو نان واردەو نیمەڕۆیەنە واچێ تۆ مشیۆ هەرمانێوە مسی.هەرمانێوەی خاسە,بتاوی چێوێو وەش کەری هەکە خەڵک کەڵکش چەنە هۆربگێرۆ. چۆ تاشی بۆ, ئاسن گەری بۆ, بە هەڕە چێو وەش کەردەی بۆ و
پەی پیێوی جوانی پێسەو تۆ شوورەیا هۆنەرێو نەزانۆ. تا یاوانی ئی سنحێ چ هەرمانێوەت کەردێنە؟ چێش تاوی وەش کەری کە نیشانێو زەوقوو هۆنەریت بۆ؟ میسال تاوی مێزێوی سادە وەش کەری؟سەندەڵیوە وەشە کەری؟یا قاڵیوە چنی؟ قسێ کەرە, چ هەرمانێوەت چەنە بەر مێ؟ بە تەماشێوی مەلامەت بارەۆ وڕە بیەنە میاچەمام. وەختێو پەشێویش دیانی واتش: خەیاڵ کەری نویسەرەنی؟ نمەزانوو گاهەزیچ بی.
بێژگەم جگەرە کێشتەی چێش کەری؟ دایمە دووکەڵ هۆدەکەت گێرتەنشەرە. باوەڕم ئینەنە نویسەری پەی تۆ کار نیا. مشیو هۆنەرێو جە ژیوایتەنە وزی کار. چێوێو وەش کەری دەردەو خەڵکی وەرۆ. بنیادەم بتاوۆ وینۆش و کەڵکش چەنە هۆر بگێرۆ. ئەگەر عورزەو ئا کارەیتە نیا , لوە هەرمانێوە تەرە یاد بگێرە.
ئاوەختە بە پەرمای وێشەرە دەسش کەرد بە ئەوەگێڵنای داستانێوێ. 
جە ویەردێوی دوورەنە پادشاو ئێرانی کۆڕێوی هەرزەکارش بێ, کۆڕەکە دڵش گیروودەو کناچێوۆ شووانەی بۆ نمەتاوۆ چەنەش دڵ کەنۆ بە جۆریو کە وەرموو ئوقرەو ئارامش نمەمەنۆ پەنە. کۆڕەکە مەجبوور بی لوا پەی لاو تاتەیش و ڕازەو دڵیش پەی درکنا.  واتش: گرفتارو کناچێ شووانەی بیەنا, ئاواتی گەورەم ئانەنە چەنیش زەماوەننە کەروو. پادشا کۆڕەکەش فرە وەشش سیێ. واتش: ڕۆڵە گیان ئەجۆ هۆشت شیەنە تۆ کۆڕوو شایەنی , دماو من تاج وتەخت گنۆ دەست. چەنی ڕازی بی کناچێ شووانەی بۆ بە خاتوونەت ؟
کۆڕەکەی واتش: تاتە گیان ڕاس فەرماوی بەڵام چێش کەروو ئی کناچێمە وەشە مسیۆ بێ ئادێ نمەتاڤو بژیوو.
پادشا زاناش عەشقو وەشەسیایی کۆڕەکەیش عەشقێوی راستەقینەن و جە دڵەو هۆرخێزیان, واتش: خاسا پەی ئا کناچێ پێخامێو مکیانوو. نۆکەرێوش چڕی , واتش: لوە لاو کناچێ فڵانە شووانەی , واچه کۆڕو پادشای عاشقت بیەن گەرەکشا چەنینت زەماوەننە کەرۆ. نۆکەرە لواو کناچێش دیەو واتەش پەنە شانسی ڕووە کەردێنی وەنە, کۆڕو پادشای عاشقت بیەن , گەرەکشا چەنیت زەماوەننە کەرۆ. 
کناچەکێ بە ئەهوەننیەو واتش: کۆڕو پادشای چ هەرمانێوە مزانۆ؟ نۆکەرەکە تووڕە بی واتش: چێش ماچی هۆشت ئینا وێتەو, ئاد کۆڕو پادشایا, کارو چێشی؟ هەرمانەو چێشی؟ئاد وێش میراو وێش مەڵڵا. بەڵام کناچەکێ بە دڵنیایی واتش: من بە کابرێوی کە  هەرمانێوە نەزانۆ شوو نمەکەروو.  لوە واچەش پەنە ئەگەر گەرەکشا شووش پەنە کەروو مشیو هەرمانێوە مسۆ. نۆکەرەکە جووابەکەش بەردەو پەی پادشای. پادشا کۆڕەکەش چڕی و بەسەرئاماکەش پەی گێڵناوەو واتش: ئیسەیچ گەرکتا هەر ئا کناچێ باری؟بدیە تۆ کۆڕو پادشایەنی بەڵام ئادە هیشتای پەڵپێ گێرۆ. کۆڕەکە کۆچێو لوا فکرێرەو واتش: بۆنەو ئادێوە ملوو هۆنەرێو مسوو. ملوو حەسیر چنیەی خاس فێر بوو دماوە چەنیش زەماوننە کەروو.
کۆرەکە هەر ئا ڕۆە لوا پەی لاو ئۆساو حەسیر چنیەی. کەمتەر جه یەرێ ڕۆانە فووت وفەننو حەسیر چنیەی ئامانە دەسش. وەختێو بە هەرمانەو وێش متمانەش پەیذا کەرد حەسیرێوەی وەش ڕەنگو وەش تەرحەش چنیەو بە خەڵات کیاستەش پەی کناچەکێ. کناچەکێ وەختێو حەسیرەکێش دیە, چەنی نۆکەرەکەی ئاما پەی قەسروو پادشای. جەژنێوەی گەورێشا ڕێکە وستەو کۆڕوو کناچە یاوێ بە یوی.
مامام کۆچێو بێ دەنگە بیەو واتش: دماو چن ساڵا کۆڕەکە کوڵانێوەو بەغدایەنە ویەرای ویەرێ, کەباب خانێوی پۆختەش چەم پەنە کەوت. وەختو نیمەڕۆی بێ لوا چووەر پەشتو مێزێویەنە نیشتەرە. ئی کباب خانە هێنو جەردا بێ. مجیێ ملشەرەو گێرتشا و کەردشا زیننان. خەڵکێوی فرەشا گیرتەبێ. دزەکێ هەر ڕۆێو پیوب چاخ کوشێنێ و گۆشتەکەیش دێنی بە ئەویشا, پی جورە سەرگەرمیشا پەی وێشا وەش کەردەبێ.
کۆڕو پادشای ئەنذامێوی باریکەڵەش بێ و کەسیچ نەژناسێش. کەس کارش سەرشەو نەبێ, کۆنجێونە نبابێشارە.
ڕۆێو کۆڕەکە بە جەردەکا واتش: من هۆنەرێوم هەن تاودێ چەنەش کەڵکی عاڵ هۆر گێردێ. من حەسیرێ فرە وەشێ چنوو. کەرەسەم پەی باردێ تا حەسیرێوەی عالەتا پەی چنوو, پەی وێتا بورەشدێش.
جەردەکێ بەڵایرێو نەیجێ وکەرەسەو حەسیر چنیەیشا پەی ئاورد. کۆڕەکە ماوەو یەرێ ڕۆانە حەسیرێوەی وەش ڕەنگوو تەرحەش چنیە . کۆڕەکەی واتش: پادشا چی جورە حەسیرا وەشش مەیۆ. ئەگەر وینوش زەڕێوی فرەتا خەڵات کەرۆ.
جەردەکێ بە وەشیەو حەسیرەکێشا بەردە پەی لاو پادشای. پادشا وەختێو حەسیرەکێش دیە, زاناش ئینە هەرمانەو کۆڕەکەیشەنە, حەسیرەکێش نیشانەو وەیوەکێش داو واتش:  مەرەجیوم ئینە هەرمانەو کۆڕەکەیمەنە. کناچەکێ تەماشەو حەسیرەکێش کەردە, دیش شووەکەیش ژیرانە یاگو زیننانەکیش ئەرمانان. پادشای سەروازێ فرێش کیاستێ کۆڕەکەو زینانیەکێشا ڕزگارێ کەردێ و جەردەکێشا گێرتێ. کۆڕەکەیچ دماو ماوێوی دەردێسەری و سەختی گێڵاوە پەی لاو تاتەیش و ژەنەکێش

چوار دانێ کرۆنێ نویسەر رسول موحدیان جە هاڵیگای قەسالەین(فضای مجازی ) هۆرگیڵیانەو بە زوانی هەورامی/کوورش یووسفی

چوار دانێ کرۆنێ نویسەر رسول موحدیان جە هاڵیگای قەسالەین(فضای مجازی ) هۆرگیڵیانەو بە زوانی هەورامی

دماو شەس ساڵا وەردەسی و کار و زەحمەتی چی دنیانە بیانی ساحیبوو چوار دووکاناو دەسێو یانا.
دوێ کوڕێ و دۆێ کناچێم هەنێ هەر چوار لوێنێ سەرو یانەو وێشا و من و ژەنەکێچم پێوەرە ژیومێ.
وێم یۆ جە دووکانەکا بەروو ڕاوەو ئەو یەرەکەیچم دێنێ کرێها. وەختێو کرونا ئامانە ئێران ژەنەکێم وات واز بارە،مەلە پەی دووکانی،خەتەرا با تووشوو ئی نەوەشیەیە نەی.بەڵام من گوشم نەدارانە.
ژەنەکێم بۆنەو ئانەیەو سەلەمنۆم پەنە نەلوو پەی دووکانی، وێرەگانێو چاشتی فرێش کەردێ بێ زاڕوڵەکێما چڕیێ بێنێش بەیا پەی یانەی تا من جە لوای پەی دووکانی پەشیمان کەراوە . من هاگام چینەیە نەبێ،نزیکەو عەیدی بێ مۆشتەریێ فرێم بێنێ ،دێر ئامانیەو پەی یانەی.
ژەنەکێم دابێش پێوەرە و تەمیێبێرە وچاشت و میوێوی فرەش نیابێرە.پەرسام ئینە گرد جێشا؟مێمانێما هەنێ؟ چی دانت پێوەرە؟ ئەجو دوت مجیان؟
واتش:بنیشەرە با مانیایت سەیۆوە،نانەکەیت وەرە جا ماچوو. دماو نان واردەی واتش:ئارۆ زەنگم دا پەی زاڕۆڵەکا واتم وێرەگا بەیدێ پەی یانەو وێما، تاتەتا گوشم نمەدارونە چی باروودوخەنە هەر ملای ملو پەی دووکانی،تەرسوو کرونا گێرو.گردیتا بەیدێ بەشکووم سەلەمنمێ پەنەش ئیتر نەڵو. بەڵام هەر چوار زەنگشا داو پەڵپێوەشا ئاوردەو واتشا نمەتاومێ بەیمێ.
واتم دەی ئینە ناڕەحەتیش گەرەک نیا،حەتمەن هەرمانەشا یێنە.
واتش هەرمانەو چێشی،ئاد٘ی جە تەرسەو ئینەیەنە تووشوو کرونای بیەبی نامێ.
وێچم دڵم تەمیارە،دڵوو وێمەنە دەسم کەرد بە دژمان دای بە کرونای و ئی وەزعێ و
وەرو دڵەورکێو ژەنەکێم دووکانەکم بیناو بێ ئانەیە زاڕۆڵەکێ بزانا لوایمێ پەی جەزیرەو کیشی. دماو چن ڕۆا کوڕە گەورەکەیم زەنگش دا پەی ئەد٘ێش واتش:ماماو خانمێم چەمش عەمەڵ کەردەن بەیدێ با بڵمێ پەی لایش.
ژەنەکێچم بە قینیەو واش: ئینای فکرو ماماو ژەنەکێتەنە، ئی چی هەواڵوو تاتەیت نمەپەرسی؟ کورەکەیم وات: چێش قومیان؟ ئاد٘ێ وات:تاتەت کروناش گێرتەن و ئینە چن ڕۆێن ئاردەنم پەی بیمارستانی.حاڵش خاس نیا ڕەنگا دوێ یەرێ ڕۆێ زیاتەر نەمەنۆ.
کوڕەکەیم کوچێو ناڕەحەت بی و واتش:خۆ نمەکریو ئێمە بەیمێ لاش،مشیو چێش بکەرمێ؟ژەنەکێم وات:ئەگەر عەمروو خود٘ایش کەردە وێشا ئەسپەردەش کەراو فاتێحە وەنیچ خۆ قەد٘خە کریان و.
منیچ دەسم کەرد خوای و واتم خاست کەرد ، با بزانمێ چێش کەرا.زاڕوڵەکێ جار جارێو زەنگ دێنێ و هەواڵوو من پەرسێنێ. هەفتێو چا مەنێمێوە،ئاخر ڕۆ  وەختێو ئامایمێ ژەنەکێم واتش تاتەتا مەردەن و وێچشا ئەسپەردە کەرد.


هاگاداری شۆراو ڕێکوزیایه‌ مه‌ده‌نیه‌کاو مه‌ریوانی پەی یۆگیری و پاڵپشتی هەنترینی، دژوو نەوەشی ویروسوو کرۆنای

بە پاو هاگاداری مامۆساسەیێدجەلال ئەکبەری  پەی"هەورامان هانەبەرچەم"ی:هاگاداری شۆراو ڕێکوزیایه‌ مه‌ده‌نیه‌کاو مه‌ریوانی پەی یۆگیری و پاڵپشتی هەنترینی، دژوو نەوەشی ویروسوو کرۆنای،وەڵا کریاوە.
به نامێو یەزدانی بێگەردی
سپاس و پنەزانای

«بە یۆگیری و پاڵپشتی هەنترینی، دژوو کرۆنای مدرمێره»

بە پەرەئەساو پەتاو کرۆنای جه مەریوانەنه، بڕێو کەس و بنکێ تەندرۆستیی و کۆمەڵایەتیێ پێسەو ئەرک و وەفای ئێنسانی وێشا ڕووبەڕوو ئی پەتایێ بیێوه. 

1.  شۆراو ڕێکوزیایه‌ مه‌ده‌نیه‌کاو مه‌ریوانی ئەوپەڕوو سپاس و پنەزانای وێش ئاراستەو دوکتر و پەرەستار و گردٚوو ڕاوەبەراو کادروو بێهداشت و دەرمانی (به تایبەت بیمارستانوو بووعەلی) و بنکه تەندرۆستیەکاو مەریوانی کەرۆنه که به بیەو مەتەرسی تووش بیەی، به ورەی بەرز و لێرەی پۆڵایین، پارێزنەرێ ژیواو تاک تاکوو کۆمەڵگاینێ. هەرپاسه ئا ئازیزێ یارمەتیدەرێ ڕێکوزیایەکا بیێنێ.

دماو ئانەیه که ئەوەمانای دلێ یانەینه بی به داواکاری گردٚین، ئا ئەوەمانایه وێڕاس سەروو ژیوای و دەرامەدوو ڕوانەو فرەو کەساوه و به تایبەت کاسبکارەکا و کراهانشینەکاوه کاریگەریش نیا. 
2.  چی سات و وەخته ناسکەنه، بەشێو جه کەسایەتیه دڵسۆز و خەمەوەرەکێ نیشتمانی، هەستشا به کردارێوی مرۆڤانه کەردٚ و هەر کەس لاو وێشەوه، کراهاو یەک یام دوێ مانگاو دووکان، یانه، مەهد کوودەک و . بەخشا به کراهانشینەکا. ئی هەڵوێسته جوانمیرانه، سەرەڕاو یارمەتی ماڵی کراهانشینەکا، بی به نوونگێو پەی ئەرەوسەی و بینای پاساژ و یاگه گردٚینەکا و چەولاچەوه پاڵپشتێو پەی وەرگیری جه پەتاو کرۆنای. 
ئێمه سپاس و پنەزانای وێما ئاراستەو گردٚوو ئا ئازیزا کەرمێ و وەراوەروو باوەری ئێنسانی و خێروازانەیشاوه سەره نامنمێره و ئاواتەوازێنمێ چی کۆمەڵگا هەژارەمانه، نموونەشا فره بۆ.
3.  پنەوازا چی ساته پەڕمەتەرسیەنه، سپاسوو پاکوانا و هەرمانبەره زەحمەتکێشەکاو شارەوانی کەرمێ که پەی پاک و تەمیسی شاری هەوڵ و تەقالا مدٚانێ. 
4.  سپاسی و وەشەسیایی وێما میاونمێ خزمەتوو ئا کەسانا که یاوەریدەرێ ماڵی ڕێکوزیاکا بیێنێ.

شۆراو ڕێکوزیایه‌ مه‌ده‌نیه‌کاو مه‌ریوانی، 26وو سیاوکاموو 1398ی کۆچی ڕوجیاری
کاناڵی فەرمی #یەمامە

تبلیغات

محل تبلیغات شما

آخرین مطالب

محل تبلیغات شما محل تبلیغات شما

آخرین وبلاگ ها

آخرین جستجو ها

پارسیان ماینر راهنمای جامع انتخاب و رزرو هتل در کیش دان موزیک فروشگاه اینترنتی لوازم خودرو Learn English with us easily تولیدی کفش قطب Jill قنداقی